Τι χρησιμότητα και τι στόχο έχει το χαρτζιλίκι στα παιδιά;

Το χαρτζιλίκι αποτελεί ένα μέσο διαπαιδαγώγησης. Στόχο έχει τόσο την εκπαίδευση στην οικονομική διαχείριση όσο και την ανάπτυξη της υπευθυνότητας του παιδιού. Μέσω της δυνατότητας που δίνεται σε ένα παιδί από τους ενήλικες που το φροντίζουν να διαχειριστεί μόνο του ένα μικρό χρηματικό πόσο, αποκτά σταδιακά μια αίσθηση του μέτρου και έναν έλεγχο στη συμπεριφορά του, στην ικανοποίηση των επιθυμιών και των αναγκών του.

Το ακριβές ποσό, το πώς δίνεται, κάθε πότε και με ποια ακριβώς συμφωνία με το παιδί, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι η ηλικία του παιδιού, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας, κ.ά. Μπορεί π.χ. να είναι πολύ βοηθητικό να ρωτήσετε τους γονείς των φίλων των παιδιών σας τι ποσό δίνουν αυτοί, έτσι ώστε να μην υπάρχει μεγάλη απόκλιση στην παρέα των παιδιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε περίπτωση είναι η ίδια. Το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι για κάθε οικογένεια δεν ισχύουν τα ίδια δεδομένα γενικότερα για τη χρήση των χρημάτων, τις καταναλωτικές συνήθειες, κ.λπ.

Πολύ σημαντικό, όμως, είναι στα παιδιά να δοθεί μαζί με την ευθύνη του όποιου ποσού και ολόκληρη η ισχύς για τη χρήση του, εξηγούν οι ψυχολόγοι του "Χαμόγελου του Παιδιού" (www.hamogelo.gr). Με απλά λόγια, να μπορεί το παιδί να τα κάνει τα χρήματα ό,τι το ίδιο επιλέξει. Φυσικά, χρειάζεται ο γονιός να μιλήσει στο παιδί για την ορθή χρήση, να το ενθαρρύνει προς μια κατεύθυνση ή/και να το αποθαρρύνει για κάτι άλλο. 

Πρέπει, όμως, το παιδί να μπορεί να "κάνει λάθος" και να επωμιστεί την ευθύνη του να μείνει χωρίς χαρτζιλίκι μέχρι την καθορισμένη στιγμή που θα ξαναπάρει (π.χ. την επόμενη εβδομάδα). 

Ακόμα και αν το ποσό είναι ελάχιστο, το νόημα είναι το παιδί να νιώθει αυτόνομο να το χειριστεί όπως το ίδιο νομίζει. Έτσι μόνο θα κατανοήσει τις συνέπειες της άσκοπης και σπάταλης χρήσης του και θα επιτευχθεί τελικά ο στόχος της ανάπτυξης της υπευθυνότητάς του. Έτσι επίσης θα μάθει βιωματικά την αξία της αποταμίευσης, κάτι που είναι πολύ χρήσιμο να έχει τονιστεί στη σχετική συζήτηση με τους γονείς για την ορθή χρήση του χαρτζιλικιού.

Κάποιες πιο απλές συμβουλές που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στους γονείς είναι το να είναι συνεπείς στη συμφωνία με τα παιδιά, αλλά και δίκαιοι στην περίπτωση των αδελφιών σε σχέση με τις ανάγκες κάθε ηλικίας και περίπτωσης. 

Τέλος, μια σημαντική λεπτομέρεια είναι το να μην δίνεται ως επιβράβευση. Το να δοθεί κάποιο ποσό από οποιονδήποτε συγγενή ως δώρο πρέπει να είναι σαφώς διαχωρισμένο από το χαρτζιλίκι. Και αυτό διότι διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος τα παιδιά να πάρουν το μήνυμα πως για οτιδήποτε καλό καταφέρνουν πρέπει να έχουν μετά κάποια χρηματική ανταμοιβή.

Ουσιαστικά, το όλο θέμα έρχεται να πατήσει σε μια ήδη υπάρχουσα κατάσταση στη λειτουργία της οικογένειας, στους κανόνες και στα όρια που έχουν τεθεί στα παιδιά. Η όλη διαδικασία έχει σαν βασικές προϋποθέσεις την ύπαρξη εμπιστοσύνης και την ολόψυχη παροχή στήριξης. Στο πλαίσιο αυτών των σχέσεων λοιπόν έρχεται να βρει τον χώρο του, τη λειτουργία και τους στόχους του το παιδαγωγικό εργαλείο "χαρτζιλίκι".

Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην "Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056" ή ηλεκτρονικά στην διεύθυνση sos1056@hamogelo.gr, ώστε να συζητήσετε με έναν/μία ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.