Πώς να διευκολύνετε την ανάπτυξη του λόγου στα παιδιά

Το παιδί σε ηλικία ενός έτους συμμετέχει ενεργά στην επικοινωνία. Χρησιμοποιεί λεκτικούς και μη λεκτικούς τρόπους για να επικοινωνήσει. Το παιδί χρησιμοποιεί μη λεκτικούς τρόπους στην επικοινωνία όταν:

• Ζητάει, με το να πλησιάζει το αντικείμενο που θέλει.
• Δείχνει ότι δεν θέλει κάτι με το να το σπρώχνει μακριά του.
• Φωνάζει για να τραβήξει την προσοχή πάνω του.
• Αρνείται κάτι με το κούνημα του κεφαλιού.
• Δείχνει την ευχαρίστησή του με χαμόγελο.
• Χαιρετάει με το κούνημα του χεριού του.

Στην ηλικία αυτή η προφορική επικοινωνία αναπτύσσεται. Το παιδί ξεκινά να επικοινωνεί μονολεκτικά χρησιμοποιώντας απλές λέξεις. Λέει για παράδειγμα "μαμά", "μπαμπά" για να απευθυνθεί, "όχι" για να αρνηθεί, "αυτό" για δείξει και να ζητήσει, "εκεί" για να δείξει τον τόπο.

Τα παιδιά σ’ αυτήν την ηλικία δεν θα μπορέσουν να προφέρουν σωστά όλες τις λέξεις, εκείνο που είναι σημαντικό είναι το τι λέει το παιδί και όχι πώς το λέει.

Το παιχνίδι του παιδιού έχει περισσότερη φαντασία και δημιουργικότητα, για παράδειγμα χτενίζει και ταΐζει την κούκλα του με το κουτάλι…

Το παιδί εκτελεί απλές οδηγίες, αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων, δείχνει αντικείμενα και εικόνες που του ζητούνται, η ομιλία του γίνεται πιο κατανοητή. Αρχίζει να συμμετέχει σ’ όλες τις καθημερινές δραστηριότητες και καταστάσεις.

Αναπτύσσοντας την αμφίδρομη σχέση επικοινωνίας

Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του φαγητού υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να αναπτύξει το παιδί το λόγο του. Το παιδί σας κοιτάει, δείχνει το φαγητό του και λέει: "φαγητό". Εσείς ανταποκρίνεστε και επαναλαμβάνετε τα λόγια του παιδιού σας προσθέτοντας επιπλέον: "τρώμε το φαγητό μας". Εάν το παιδί δείχνει μόνο, εσείς ονομάζετε αυτό που δείχνει για παράδειγμα "φαγητό".

Εάν το παιδί πει "νεγιό" αντί για νερό, εσείς επαναλαμβάνετε τη λέξη σωστά και λέτε "νερό".
Μπορείτε, επίσης, να παίξετε ένα παιχνίδι "συγυρίσματος" και να ζητήσετε από το παιδί σας να σας δώσει τα πράγματα που έχει χρησιμοποιήσει για να φάει, έτσι αναπτύσσετε την κατανόηση και το λεξιλόγιό του.

Διευκολύνετε την ανάπτυξη του λόγου του παιδιού σας εάν προσπαθείτε:

• Να κοιτάτε τις χειρονομίες που κάνει το παιδί σας.
• Να ακούτε τα λόγια του παιδιού σας.
• Να ερμηνεύετε ότι λέει το παιδί σας.
• Να μιμηθείτε και να επαναλαμβάνετε αυτά που το παιδί λέει, δίνοντάς του ένα καλό πρότυπο.
• Να μοιράζεστε και να κάνετε την επικοινωνία ευχάριστη για το παιδί σας.

Στην ηλικία των 2 χρονών, το παιδί σας θα μπορεί να επικοινωνεί με χειρονομίες και με την ομιλία του. Το παιδί σας κατανοεί αρκετά και θα λέει αρκετές λέξεις. Θ’ αρχίσει να χρησιμοποιεί φράσεις με δυο - τρεις λέξεις, όπως "πάμε βόλτα", "μπαμπά πάει βόλτα". Το παιχνίδι είναι τρόπος μάθησης για το παιδί και το παιδί σας απολαμβάνει να παίζει μαζί σας. 

Μαρινέλλα Τσουκαλά, Μ.Α., CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου - Φωνής - Ομιλίας
www.iatronet.gr