Τεχνικές διαχείρισης του θυμού

Πώς θα προλάβετε ή θα εμποδίσετε μια επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά από το παιδί; Φυσικά και δεν είναι δυνατόν το παιδί σας να μην θυμώνει, να μην νευριάζει ή μην να ενοχλείται. Το ζήτημα είναι πώς θα μάθει να εκφράζει με πιο εποικοδομητικό τρόπο αυτά τα συναισθήματα και πώς να τα διαχειρίζεται, έτσι ώστε να μην του δημιουργούν πρόβλημα στις σχέσεις του. Δείτε παρακάτω κάποιους απλούς τρόπους για να μάθετε στο παιδί σας να διαχειρίζεται τον θυμό του.

1. Ζωντανό παράδειγμα. Ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε στο παιδί σας να διαχειρίζεται εποικοδομητικά τον θυμό του είναι να γίνετε το ζωντανό παράδειγμα. Προσπαθήστε να παραμένετε ήρεμοι ακόμα και όταν θυμώνετε υπερβολικά και, αν σας βοηθάει, να πηγαίνετε μια βόλτα για να ανακτάτε τον έλεγχο. Το παιδί σας παρατηρεί κάθε σας κίνηση, οπότε στην περίπτωση του θυμού είναι πιθανό να ακολουθήσει τον τρόπο που εσείς αντιδράτε.

2. Αποστασιοποίηση και ηρεμία. Μια από τις πιο δύσκολες καταστάσεις που καλείται να διαχειριστεί ένας γονιός είναι όταν ο θυμός του παιδιού του κατευθύνεται πάνω του. Αν δεν είστε προσεκτικοί, θα συνειδητοποιήσετε ότι ο θυμός του μικρού σας πυροδοτεί συναισθήματα που ποτέ δεν είχατε συνειδητοποιήσει ότι θα υπήρχαν μέσα σας. Το καλύτερο είναι να θέσετε από την αρχή τον εξής κανόνα: "στο σπίτι λύνουμε τα προβλήματα, όταν είμαστε ήρεμοι και έχουμε τον έλεγχο". Στη συνέχεια παραμείνετε πιστοί στον κανόνα. Για παράδειγμα, αν το μικρό σας είναι θυμωμένο και απαιτεί μια γρήγορη λύση, πείτε του ότι θα το συζητήσετε μετά. Όσο και αν φωνάζει, προσπαθήστε να παραμείνετε ήρεμοι και να μην του δίνετε σημασία μέχρι να σταματήσει. Έτσι θα καταλάβει ότι μόνο όταν ηρεμήσει και έχει τον έλεγχο θα μπορεί να συζητήσει για το πρόβλημά του.

3. Δημιουργήστε ένα αλφάβητο συναισθημάτων. Πολλά παιδιά θυμώνουν γιατί δεν ξέρουν πώς να εκφράσουν τη δυσφορία τους με άλλο τρόπο. Το ουρλιαχτό, οι φωνές, το κλάμα και τα χτυπήματα είναι ίσως οι μόνοι τρόποι με τους οποίους μπορούν να δείξουν τα συναισθήματά τους. Η ερώτηση "πες μου τι νιώθεις" δεν έχει νόημα, καθώς το παιδί σας μπορεί να μην ξέρει τις κατάλληλες λέξεις για να σας πει τι νιώθει. Για να το βοηθήσετε φτιάξτε μαζί ένα πίνακα ή λίστα με πιθανές λέξεις που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να πει στους άλλους ότι είναι θυμωμένο. Κρεμάστε κάπου τον πίνακα και χρησιμοποιήστε τις λέξεις κάθε φορά που θυμώνει. Για παράδειγμα "φαίνεται ότι είσαι πράγματι αναστατωμένος/η, θέλεις να το συζητήσουμε;" ή "μοιάζεις ενοχλημένος/η. Θέλεις να μείνεις μόνος/η για λίγο;". Συνεχίστε να προσθέτετε καινούργια συναισθήματα στη λίστα κάθε φορά που προκύπτουν.

4. Εναλλακτικές τεχνικές. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ηρεμήσετε ένα παιδί, όταν αρχίζει να θυμώνει. Δυστυχώς, σε πολλά παιδάκια δεν έχει δοθεί η ευκαιρία να σκεφτούν ποιες άλλες εναλλακτικές υπάρχουν. Έτσι η μόνη συμπεριφορά που γνωρίζουν είναι ακατάλληλοι τρόποι για να εκφράσουν τον θυμό τους. Μιλήστε στο παιδί σας για κάποιους περισσότερο αποδεκτούς εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης. Ίσως χρειαστεί να φτιάξετε έναν δεύτερο πίνακα, που να απαριθμεί αυτούς τους τρόπους. Κάποια παραδείγματα είναι: αποχώρηση, να σκεφτεί ένα ήρεμο τοπίο, να τρέξει, να πάρει βαθιές ανάσες, να ακούσει μουσική, να χτυπήσει ένα μαξιλάρι, να ζωγραφίσει, να μετρήσει μέχρι το δέκα, να μιλήσει σε κάποιον ή να τραγουδήσει. Αν το παιδί σας διαλέξει μια από τις τεχνικές ηρεμίας, ενθαρρύνετε το να χρησιμοποιεί την ίδια στρατηγική κάθε φορά που θυμώνει.

5. Μάθετε το παιδί σας να αναγνωρίζει τα σημάδια. Εξηγήστε του ότι υπάρχουν σημάδια που μας προειδοποιούν όταν θυμώνουμε και ότι αν τα "ακούσουμε" θα μας βοηθήσουν να ελέγξουμε τον θυμό μας. Βοηθήστε το παιδί σας να αναγνωρίσει αυτά τα σημάδια, όπως όταν υψώνεται ο τόνος της φωνής του, τα μάγουλά του είναι ξαναμμένα, σφίγγει τις γροθιές του, η καρδιά του χτυπάει δυνατά, το στόμα του στεγνώνει και η αναπνοή του γίνεται πιο γρήγορη.

6. Διδάξτε στρατηγικές ελέγχου του θυμού. Μια αποτελεσματική στρατηγική που βοηθάει τα παιδιά να ελέγξουν το θυμό τους ονομάζεται "3+10". Πώς θα τη χρησιμοποιήσει το παιδί σας; Πείτε του ότι όταν νιώσει τα σημάδια του θυμού στο σώμα του, τα οποία το προειδοποιούν ότι θα χάσει τον έλεγχο, πρέπει να κάνει δύο πράγματα. Αρχικά να πάρει 3 βαθιές ανάσες και στη συνέχεια να μετρήσει αργά από μέσα του μέχρι το 10. Αυτή η τεχνική θα το βοηθήσει να ηρεμήσει.

Extra tip: Δεν είναι καθόλου εύκολο να μάθετε νέες στρατηγικές διαχείρισης του θυμού σε ένα παιδί, ειδικά αν έχει μάθει να εκφράζεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μάθηση μιας νέας συμπεριφοράς απαιτεί τουλάχιστον 21 ημέρες επανάληψης. Συνεπώς, επιλέξτε μια στρατηγική, η οποία θεωρείτε ότι θα ταιριάζει περισσότερο στο παιδί σας και εξασκήστε τη καθημερινά τουλάχιστον για το διάστημα των 21 ημερών.

www.happyparenting.gr