Δεν μπορώ να επιβληθώ στο παιδί μου…

Συχνά πολλοί γονείς αναρωτιούνται τι είναι αυτό που κάνουν λάθος και τα παιδιά τους δεν τους ακούν. Νοιώθουν σαν να μην τα επηρεάζουν πια, σαν τα παιδιά να ενεργούν αυτόνομα χωρίς να δίνουν σημασία στον λόγο τους. Είναι, όμως, πραγματικά έτσι; Μήπως στην πραγματικότητα είναι λάθος μόνο ο τρόπος της προσέγγισης και τίποτα παραπάνω;

Όλοι οι γονείς είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι χρειάζονται αποτελεσματικοί τρόποι για να αντιμετωπιστεί η συμπεριφορά των παιδιών τους, πόσο μάλλον όταν αυτή στέκεται ανασταλτική ή ακόμα και καθοριστική στην ικανοποίηση των δικών τους αναγκών. Άλλωστε, όλοι έχουμε ανάγκες. Έτσι πάντα θα συνεχίζουν να υπάρχουν ανάγκες που ζητούν ικανοποίηση, για τον άνδρα και τη γυναίκα, ακόμα και όταν γίνουν μπαμπάς και μαμά. Αυτό είναι και το λάθος κάποιων γονέων, ότι δηλαδή παραμελούν τις δικές τους ανάγκες, θέτοντας σε προτεραιότητα τις ανάγκες των παιδιών τους και δίνοντάς τους με τον τρόπο αυτό, πλεονεκτική θέση στην οικογένεια.

Οι γονείς θα πρέπει να έχουν σαν γνώμονα, ότι οι άσχημες συμπεριφορές των παιδιών τους, η ανυπακοή τους και η εγωιστική συμπεριφορά τους, δυστυχώς είναι αποτέλεσμα του δικού τους φόβου να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους. Εδώ είναι που θα πρέπει να βρεθούν τέτοιοι μηχανισμοί προσέγγισης και επικοινωνίας, ώστε όλα τα μέλη της οικογένειας ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο και τον ρόλο που έχουν, να κατανοήσουν τις ανάγκες και τα δικαιώματα του άλλου.

Υπάρχουν διάφορες συμπεριφορές των παιδιών, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως "ανάρμοστες" από τους γονείς και τους δυσαρεστούν ή τους προσβάλλουν. Ενδεικτικά κάποιες απ’ αυτές είναι: όταν ένα παιδί αργεί συχνά για το βραδινό του, όταν βάζει τη μουσική στο δωμάτιό του πολύ δυνατά και ενοχλεί, όταν μιλάει με τους φίλους του και βρίζει, όταν δεν κάνει τις δουλειές που έχει αναλάβει στο σπίτι, όταν ξενυχτάει, όταν δεν διαβάζει τα μαθήματά του, όταν παρατάει τα παιχνίδια του σκορπισμένα στο δωμάτιο και δεν μαζεύει, όταν αντιμιλάει, όταν χτυπάει τους άλλους, κ.ά.

Όλες αυτές οι συμπεριφορές, σίγουρα επηρεάζουν άλλες σε μικρότερο και άλλες σε μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες του γονέα. Ένας γονιός σίγουρα δεν θέλει το παιδί του να πάει αδιάβαστο στο σχολείο του, δεν θέλει να επικρατεί ένα "χάος" στο παιδικό δωμάτιο, δεν θέλει να ενοχλεί τους γείτονες με τη δυνατή μουσική… 

Όταν, λοιπόν, ένας γονιός αντιμετωπίζει τέτοιες συμπεριφορές, αυτό που χρειάζεται να βρει είναι τρόποι για να βοηθήσει τον ίδιο και όχι το παιδί.

Σίγουρα δεν είναι λύση, τα "ταπεινωτικά μηνύματα" προς το παιδί. Τέτοιου είδους όπως, "έπρεπε να ξέρεις", "δεν κάνουν έτσι τα καλά παιδιά", "ντροπή σου", "δεν θέλω τέτοιο κακομαθημένο παιδί", κ.ά. Τέτοιου είδους μηνύματα, έχουν σαν αποτέλεσμα να προσβάλλουν την προσωπικότητα του παιδιού. Το αποδοκιμάζουν και δεν του ενισχύουν την αυτοεκτίμησή του. Οι ταπεινώσεις τέτοιου είδους, κάνουν το παιδί να αισθάνεται ανεπαρκές ή ακόμα και ότι οι γονείς του, το απορρίπτουν. 

Αντίθετα, αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης των άσχημων συμπεριφορών των παιδιών είναι οι γονείς να μεταφέρουν "Εγώ-μηνύματα". Δηλαδή, στην ομιλία τους να χρησιμοποιούν περισσότερο το "Εγώ" παρά το "Εσύ". Για παράδειγμα, όταν ο γονιός γυρίζει κουρασμένος από τη δουλειά του και δεν έχει διάθεση να παίξει με το παιδί του, τότε αποτελεσματικότερη είναι η φράση "δεν μπορώ να παίξω τώρα, είμαι κουρασμένος", παρά η φράση: "γίνεσαι πολύ ενοχλητικός". Το παιδί θα κατανοήσει και θα σεβαστεί την επιθυμία του γονιού του και αυτό γιατί λαμβάνει ένα σαφές μήνυμα από εκείνον.

Οι γονείς θα πρέπει να έχουν ως βασικό γνώμονα στην επικοινωνία τους με το παιδί τους, ότι το παιδί για να σεβαστεί και να υιοθετήσει καλές συμπεριφορές, θα πρέπει να έχει κατανοήσει. Θα πρέπει πρώτα να του έχει δοθεί να καταλάβει γιατί η συμπεριφορά του αποτελεί πρόβλημα. Πάντα στο παιδί μας, εξηγούμε και δεν δίνουμε απλά εντολές. Για παράδειγμα: "μην βάζεις το χέρι στην πρίζα, σου έχω πει". Αντίθετα, το παιδί θα έχει κατανοήσει καλύτερα την επικινδυνότητα αυτής του της συμπεριφοράς, εάν είχε προηγηθεί μια φράση του γονέα που έλεγε: "μην βάζεις το χέρι σου στην πρίζα, γιατί είναι επικίνδυνο. Στις πρίζες κυκλοφορεί ρεύμα και έτσι μπορεί να πάθεις ηλεκτροπληξία". Ακόμα: "χαμήλωσε τη μουσική επιτέλους, μας έχεις τρελάνει". Η αντίδραση του παιδιού θα είναι πιο ήπια και συνεργάσιμη όταν το μήνυμα του γονέα θα είναι: "Σε παρακαλώ, άκουσε μουσική στο δωμάτιό σου, αλλά χαμηλά. Δεν θέλω να ενοχλούμε τους γείτονες".

Σίγουρα στα παιδιά, δεν αρέσει να ακούνε πώς έχουν άσχημη συμπεριφορά ή ότι έχουν προκαλέσει με τη συμπεριφορά τους πρόβλημα στους γονείς τους. Αυτό άλλωστε συμβαίνει και με τους ενήλικες. Σε κανέναν ενήλικα δεν αρέσει να ακούει από κάποιον, ότι με την συμπεριφορά του έχει προκαλέσει πικρία. Η ειλικρίνεια παίζει εδώ καθοριστικό ρόλο για την επικοινωνία μας με τα παιδιά μας. Χρειάζεται να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς με το παιδί μας, για να μπορεί και αυτό με τη σειρά του να αναπτύξει μαζί μας μια υγιή και καλά επικοινωνιακή σχέση. Όταν οι γονείς και τα παιδιά, μαθαίνουν να είναι ειλικρινείς, τότε δεν είναι "ξένοι μέσα στο ίδιο σπίτι"!

www.my-family.gr