Μπρούμυτα και πάλι... μπρούμυτα! Εσείς πότε κάνατε τελευταία φορά την προπόνησή σας;

Σκεφτείτε ένα μωρό που από το ριλάξ μπαίνει στο κρεβατάκι του, από το κρεβατάκι του στο πορτ-μπεμπέ, έπειτα στο καθισματάκι του αυτοκινήτου, μετά στο καρότσι… Όλα αυτά τα μέσα διευκολύνουν την καθημερινότητά μας, αλλά τελικά ποια είναι η αυτή καθαυτή δραστηριότητα του μωρού, όταν η θέση που βρίσκεται είναι σχεδόν πάντα η ύπτια (ή επικληνής ύπτια);

Εάν σκεφτούμε αποκλειστικά και μόνο την κινητική ανάπτυξη των βρεφών, καταλήγουμε στο ότι οι επικρατούσες πρακτικές και οι πολιτισμικές πεποιθήσεις του σύγχρονου δυτικού τρόπου ζωής αποτρέπουν την υγιή κινητική ανάπτυξή τους.

Για τον λόγο αυτό συγκεντρώσαμε όλα τα στοιχεία, που αφορούν τη σημασία της εξάσκησης και τοποθέτησης των βρεφών στην πρηνή θέση και σας τα παραθέτουμε…

Συχνά οι γονείς μου αναφέρουν πως δεν βάζουν το μωρό τους να ξαπλώνει επάνω στην κοιλίτσα του, είτε γιατί δεν το θεωρούν σημαντικό, είτε γιατί το λησμονούν, αλλά και είτε γιατί δεν αρέσει στο μωρό τους, με αποτέλεσμα να κλαίει. Επιπλέον, κάποιοι γονείς παρεξηγούν την οδηγία του γιατρού για την αποφυγή της πρηνής θέσης κατά τον ύπνο και παραμελούν να τη συμπεριλάβουν στο καθημερινό του πρόγραμμα.

Από το 1992 που η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρία (A.P.A.) πρότεινε την ύπτια θέση για τον βρεφικό ύπνο, ώστε να αποφευχθούν τα περιστατικά Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου (Sudden Infant Death Syndrome), αυξήθηκε ο χρόνος παραμονής των βρεφών σε ριλάξ, καθισματάκια και άλλα μέσα υποστήριξης.

Η A.P.A. όμως στη συνέχεια, αναγνώρισε ότι η αύξηση του χρόνου παραμονής των βρεφών πάνω στην πλάτη τους οδήγησε στην αύξηση περιστατικών πλαγιοκεφαλίας, δηλαδή τη δημιουργία πεπλατυσμένης περιοχής στο σημείο (κυρίως οπίσθια) που το κεφαλάκι του μωρού ακουμπά στο στρώμα. Το ίδιο συνέβη και με το ραιβόκρανο, μια κατάσταση όπου το κεφάλι είναι στραμμένο προς μια κατεύθυνση και έχει πλάγια κλίση προς την αντίθετη, όπως παρατήρησε η Αμερικανική Ένωση Ορθωτικών και Προσθετικών.

Παράλληλα, σημειώθηκε καθυστέρηση στην κινητική ανάπτυξη των βρεφών, καθώς η μυϊκή αδυναμία και η έλλειψη σταθερότητας στο κεφάλι και τον κορμό που παρατηρούνταν, καθυστερούσε την κατάκτηση δεξιοτήτων αδρής κίνησης.

Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, τα βρέφη να περνούν χρόνο στην πρηνή θέση, δηλαδή επάνω στην κοιλίτσα τους. Η πρηνής θέση βοηθά στον έλεγχο των κινήσεων του κεφαλιού και στην ανάπτυξη σημαντικών κινητικών δεξιοτήτων.

Η A.P.A., λοιπόν, προτείνει να τοποθετούμε τα μωρά μπρούμυταμ γιατί είναι σημαντικό για να κατακτήσει το μωρό έγκαιρα τα ορόσημα της κινητικής ανάπτυξης:

• Να ρολάρει
• Να συρθεί
• Να καθίσει
• Να μπουσουλήσει
• Να τραβηχτεί στην όρθια θέση
• Να αναπτύξει την αδρή και λεπτή κινητικότητα
• Να βελτιώσει τον ελέγχο της κεφαλής και του αυχένα
• Να ενδυναμώσει τον κορμό και την ωμική ζώνη

Όταν το νεογέννητό σας βρίσκεται ξαπλωμένο μπρούμυτα, οι πρακτικές άρσης του κεφαλιού του το προετοιμάζουν, για να εξερευνήσει τον κόσμο μόνο του.

"Ο χρόνος που περνά μπρούμητα βοηθά το μωρό σας να αποκτήσει δύναμη στην πλάτη, τα πόδια, τα χέρια και το λαιμό του. Αυτό βοηθά με την περαιτέρω ανάπτυξη, όπως το ρολάρισμα και το κάθισμα", λέει η Joanne Cox, MD, παιδίατρος στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστόνης.

Πρακτικά, ξοδεύοντας χρόνο στην κοιλίτσα του, βοηθά επίσης το μωρό σας να αποφύγει την πλαγιοκεφαλία και το ραιβόκρανο, όπως ήδη έχει προαναφερθεί. Επιπρωσθέτως, έρευνες αποδεικνύουν ότι ο χρόνος σε sling (στην όρθια θέση), ισοδυναμεί με χρόνο εξάσκησης στην πρηνή θέση. Η όρθια θέση σε sling (κάθε τύπου) βοηθάει το μωρό να εξασκεί τους μύες του αυχένα, να αναπτύσσει τη στήριξη του κορμού, να αντιλαμβάνεται την κίνηση και την κατεύθυνση και άρα να ζητά να στρέψει το κεφάλι προς το σημείο ενδιαφέροντος.

Πόσο συχνά και για πόσο πρέπει να παραμένει μπρούμυτα;

Κάποιοι παιδίατροι προτείνουν την παραμονή του παιδιού σε αυτή τη θέση για 10 λεπτά με συχνότητα 2 φορές την ημέρα. Κάποιοι άλλοι αναφέρουν ότι οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν για τον χρόνο παραμονής. Συγκεκριμένα δεν υπάρχουν "συνταγές".

"Εγώ συνήθως προτείνω το παιδί να διατηρεί την πρηνή θέση αρχικά για λίγο και αρκετές φορές την ημέρα" αναφέρει ο Scott Cohai MD FAAD.

Αρχικά μπορείτε να ξεκινήστε από τις 2 εβδομάδες γέννησης του μωρού σας με σύντομες περιόδους 30 δευτερόλεπτα έως ένα λεπτό. Εάν το μωρό σας δυσανασχετεί ή τοποθετεί το κεφάλι του προς τα κάτω, δοκιμάστε ξανά αργότερα.

Στους 2 μήνες, ο στόχος είναι τρεις φορές από πέντε λεπτά τη φορά, καθημερινώς. Καθώς το μωρό σας μεγαλώνει, προσπαθήστε για τουλάχιστον 15 λεπτά ανά ημέρα, ενώ ενθαρρύνετέ το να παίξει περισσότερο στην πρηνή θέση.

Μόλις το παιδί σας αρχίσει να γυρνάει (ρολάρει) ανεξάρτητα και να περνάει ελεύθερο χρόνο στην κοιλίτσα του, συνήθως από 6 μηνών, μπορείτε να σταματήσετε να αφιερώνετε χρόνο εξάσκησης στην πρηνή θέση.

Όταν το μωρό δεν διατηρεί τη μπρούμυτη θέση, δυσανασχετεί ή όταν (εκτείνει) σηκώνει υπερβολικά το κεφαλάκι του, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν παιδιατρικό φυσιοθεραπευτή.

Για μωράκια με παλινδρόμηση θα πρέπει να υπάρχει μία πιο εξειδικευμένη και προσεκτική προσέγγυση - εισαγωγή στην πρηνή θέση

Ο χρόνος σε πρηνή θέση είναι απαραίτητος, αλλά μόνο όταν το μωρό είναι ξύπνιο και μόνο υπό επιτήρηση.

Νεογέννητα στην πρηνή θέση

Τα νεογέννητα κοιμούνται πολύ. Oι γονείς φυσιολογικά ανησυχούν για τα βασικά όπως το τάισμα, το άλλαγμα της πάνας, το μπάνιο, αφιερώνοντας λίγο χρόνο για οτιδήποτε άλλο. Έτσι, οι δραστηριότητες στη μπρούμυτα θέση σε αυτή την ηλικία θα πρέπει να επικεντρώνονται κατά τη μεταφορά του παιδιού ή όταν ηρεμούμε το μωρό.

• Ξεκινήστε σιγά και μαλακά. Στόχος σας είναι να τοποθετείτε το μωρό για λίγα λεπτά στην πρηνή θέση, αρκετές φορές την ημέρα, χωρίς να απομακρύνεστε από κοντά του.
• Τοποθετήστε το παιδί στα αντιβράχιά σας και μπορείτε να το μεταφέρετε με αυτό τον τρόπο.
• Μπορείτε καθώς είστε ύπτια να το ακουμπήσετε επάνω στο σώμα σας.
• Τα γόνατά σας μπορεί να είναι η στηρικτική επιφάνεια, προσέχοντας τα χεράκια του να είναι πάνω από το πόδι σας.
• Μπορείτε να τοποθετήσετε ένα μικρό ρολό κάτω από τις μασχάλες του μωρού διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο την παραμονή του για λίγα λεπτά.

Πώς μπορούμε να τοποθετούμε το παιδί;

Κοιλιά με κοιλιά 

Ξαπλώστε ανάσκελα ακουμπώντας το κεφάλι σας στα μαξιλάρια και έχοντας μια αναπαυτική θέση. Τοποθετήστε το παιδί στο σώμα σας, ώστε να παρακολουθείτε το πρόσωπό του. Πάντα προσέχετε την ασφάλεια του παιδιού.

Βλεμματική επαφή

Τοποθετήστε το παιδί μπρούμυτα, χωρίς να το υποστηρίζετε, και προκαλέστε το να παρακολουθήσει παιχνίδια και στις δύο πλευρές.

Πρηνής στα γόνατα

Είναι ευχάριστο για πολλά μωρά να τοποθετούνται στα γόνατά σας, φροντίζοντας το πόδι σας, που είναι στο κεφάλι του μωρού, να είναι πιο ψηλά.

Αγκαλιά και μπρούμυτα

Μπορείτε να μεταφέρετε το παιδί σας αγκαλιά στην ύπτια θέση

Γενικότερα…

1. Χαμηλώστε στο επίπεδό του

Τοποθετήστε τον εαυτό σας στο ύψος των ματιών με το μωρό σας και μιλήστε, τραγουδήστε, χαρείτε!

2. Να είστε ένας διασκεδαστής
Χρησιμοποιήστε ένα παιχνίδι ή έναν καθρέφτη για να δεσμευτεί. Εισάγεται ένα νέο παιχνίδι σε πρηνή θέση.

3. Δώστε του μια ώθηση

Τοποθετήστε μια τυλιγμένη πετσέτα ή μαξιλάρι θηλασμού κάτω από τις μασχάλες του, για να του δώσει μια μικρή υποστήριξη και να φτάσει τα παιχνίδια ευκολότερα.

4. Κάντε το μέρος της καθημερινής του ρουτίνας 

Εξακολουθείτε να το ξεχνάτε; Δοκιμάστε να βάλετε το μωρό σας στην κοιλιά του για 30 δευτερόλεπτα μετά από κάθε αλλαγή πάνας διάρκεια της ημέρας.

Κική Κατσικάρη
MSc Καθηγήτρια Φυσκής Αγωγής και Αθλητισμού
Εκπαιδεύτρια baby swimming
Άσκηση στην περίοδο της εγκυμοσύνης - λοχείας
www.kikikatsikari.gr