Πανηγύρια 2015: Της Παναγιάς τα… γλέντια!

Λαούτα ηχούν, άφθονο κόκκινο κρασί ρέει από κανάτες σε ποτήρια, παραδοσιακές φορεσιές φιγουράρουν σε κάθε βλέμμα, χορός, τραγούδι και η αίσθηση ότι όλο αυτό το πράγμα βαστάει από κάτι αιώνες πριν. Τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα κρατά ακόμα γερά τα έθιμά της και αποτελούν για όλους εμάς μια καλή αφορμή να τα ζήσουμε ξανά, όπως τότε μέσα από τις όμορφες χρωματικές παλέτες που δημιουργούν στο μάτι τα νησιά μας.

Αμοργός 

To νησί που έχει προστάτιδα την Παναγία Χοζοβιώτισσα ξέρει πώς να τιμά την προστάτιδα αυτή με γλέντι και χορούς. Από τα πιο φημισμένα πανηγύρια του Αιγαίου λοιπόν, το πανηγύρι της Επανωχωριανής πραγματοποιείται στην ομώνυμη εκκλησία και αποτελεί μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να δοκιμάσετε τις τοπικές σπεσιαλιτέ πατατάτο και ξιδάτο, και βέβαια τα θρυλικά αμοργιανά ρακόμελα. 

Αστυπάλαια 

Στο νησί με την άγρια ομορφιά οργανώνεται κάθε χρόνο ένα από τα πιο ιδιαίτερα πανηγύρια, το οποίο μάλιστα διαρκεί τρεις ημέρες. Στην Παναγιά της Πορταΐτισσα, ανήμερα Δεκαπενταύγουστου έξω από την εκκλησία φτιάχνουν γεμιστό αρνί, το λαμπρινό, και ενώ αυτό μαγειρεύεται οι επισκέπτες οφείλουν να περάσουν από κάποιες δοκιμασίες: να ταΐσουν γιαούρτι στα τυφλά ο ένας τον άλλον με τα μάτια δεμένα και να συμμετέχουν σε αγώνα ισορροπίας πάνω σε μια ξύλινη κολόνα αλειμμένη με γράσο. Ταλαιπωρία... 

Θάσος 

Το πανηγύρι που οι ντόπιοι αποκαλούν "Πάσχα του καλοκαιριού" γίνεται στο χωριό Παναγία και συνοδεύεται από καλό γλέντι και μπόλικο φαγητό. Παράλληλα, πραγματοποιείται μεταφορά της εικόνας υπό τους ήχους της μπάντας του δήμου, ενώ τα τραπέζια γεμίζουν πιάτα με πατάτες, ρύζι, μοσχάρι, στιφάδο και άφθονο ντόπιο κρασί. 

Ικαρία
Η βασίλισσα των πανηγυριών δεν θα μπορούσε να μην συμμετέχει και αυτή στον πανηγυρικό οργασμό της ημέρας. Έτσι το πιο χορευτικό πανηγύρι είναι εκείνο που διοργανώνεται στη Λαγκάδα και όπως θα περίμενε κανείς σηματοδοτεί την έναρξη του… πανικού για εκατοντάδες συμμετέχοντες που διονυσιάζονται και χορεύουν ικαριώτικο. Το εκλεπτυσμένο του μενού περιλαμβάνει ντόπιο κατσίκι, ψαρικά και κόκκινο κρασί. 

Κάρπαθος 

"Ψαγμένο" πανηγύρι και ένα από τα πιο κατανυκτικά της Ελλάδος, το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο της Καρπάθου αποτελεί εμπειρία που πρέπει να ζήσετε. Αρχικά οι άντρες του χωριού καθισμένοι στο τραπέζι τραγουδούν και πίνουν συνοδεία λαούτου και λίρας. Στη συνέχεια, καθώς νυχτώνει, ξεκινά ο χορός στον οποίο μπαίνουν και οι γυναίκες ντυμένες με παραδοσιακές γιορτινές φορεσιές. Ο χορός είναι αργός, με σταθερό βήμα και η ατμόσφαιρα είναι από τις πιο ιδιαίτερες που έχετε βιώσει.

Κεφαλονιά 

Στο Μαρκόπουλο και την Πάστρα Κεφαλονιάς, θα έχετε την ευκαιρία να πιστέψετε ή να αμφισβητήσετε τα θαύματα που διηγούνται οι ντόπιοι: τα "γούρικα" μικρά ακίνδυνα φίδια με σταυροειδές σχήμα στο κεφάλι που εμφανίζονται στην εκκλησία της Παναγίας της Λαγκουβάρδας στο πρώτο και τους κρίνους που τοποθετούνται στην εικόνα της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας και ανθίζουν για δεύτερη φορά μέσα στον χρόνο στο δεύτερο. Και στα δύο χωριά τα πανηγύρια συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου και θεωρούνται, μαζί με το πανηγύρι των πυροτεχνημάτων της Περλιγκού, από τα καλύτερα του νησιού.

Κουφονήσια
Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζει η Παναγία στο εκκλησάκι της στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους κατοίκους και κατόπιν μεταφέρονται με τα καΐκια, τα οποία κάνουν αγώνες για το ποιος θα περάσει τον άλλο στο Πάνω Κουφονήσι. Με την επιστροφή ντόπιοι και ξένοι το γλεντάνε μέχρι πρωίας στα μαγαζιά του νησιού, με μουσική, κρασί, ούζο και θαλασσινούς μεζέδες για τους οποίους έχουν φροντίσει οι ψαράδες.

Λέσβος

Την τιμητική της έχει η Παναγιά της Αγιάσου, στην οποία μάλιστα οι πιστοί πηγαίνουν με τα πόδια από τη Χώρα της Μυτιλήνης και διανυκτερεύουν στην αυλή της, μετά από 25 χιλιόμετρα πορείας. Μετά την περιφορά της εικόνας, η κεντρική πλατεία του οικισμού γίνεται το επίκεντρο για φαγητό, ποτό και non stop χορό. 

Νίσυρος 

Από τα μεγαλύτερα σε διάρκεια πανηγύρια, το Πανηγύρι της Παναγιάς Σπηλιανής στη Νίσυρο ξεκινά στις 6 Αυγούστου και κορυφώνεται στις 15 στο ομώνυμο μοναστήρι, στο Κάστρο των Ιπποτών. Σύμφωνα με το έθιμο, οι γυναίκες ντύνονται στα μαύρα, νηστεύουν και προσεύχονται για εννιά μέρες και είναι υπεύθυνες για τα κόλλυβα στη μεταφορά της εικόνας. Όταν αυτή φτάσει στην πλατεία του χωριού, οι γυναίκες παραμερίζουν και η νηστεία δίνει τη θέση της σε χορό, τραγούδια και ποτά. 

Πάρος 

Στην Παροικιά της Πάρου αναβιώνει ο νησιώτικος θρύλος του ναού με τις εκατό πόρτες -οι 99 γνωστές και η εκατοστή κλειστή μέχρι να πάρουμε την Πόλη- και μετά τον επιτάφιο του Δεκαπενταύγουστου στην Εκατονταπυλιανή το γλέντι ξεκινά. Ήχοι τσαμπούνας (παραδοσιακό όργανο), βιολιού και λαούτου γεμίζουν την πόλη και φτιάχνουν την ιδανική ατμόσφαιρα και κατανάλωση μεζέδων και άφθονης σούμας. 

Σέριφος
Εδώ έχουμε ένα ενδιαφέρον έθιμο: αν είστε ζευγάρι και θέλετε να παντρευτείτε μέσα στον χρόνο, θα χρειαστεί να ανοίξετε τον χορό γύρω από τη μεγάλη ελιά της εκκλησίας, εγχείρημα που δεν θα είναι εύκολο όμως. Οι ντόπιοι διηγούνται πώς οι καυγάδες που στήνονταν μεταξύ ζευγαριών γύρω από τη συγκεκριμένη ελιά για το ποιο θα καρπωθεί το γούρι της έδωσαν στο πανηγύρι το εύγλωττο όνομα "της Ξυλοπαναγιάς". Σημειώστε ότι το πανηγύρι κρατά τρεις ολόκληρες μέρες.

www.in2life.gr