Σχολικές αλλεργίες: Όσα πρέπει να ξέρετε

Μπορεί το σχολείο να προκαλεί "αλλεργία" σε πολλά παιδιά, όμως για κάποια το πρόβλημα είναι κυριολεκτικό και σοβαρότερο. Ήδη από τις προσχολικές τάξεις μέχρι την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει παρατηρηθεί ότι ο σχολικός χώρος μπορεί να συνδυάζεται με την εκδήλωση διαφόρων αλλεργικών αντιδράσεων. Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε το παιδί; 

Πρώτα απ' όλα πρόληψη

Αν το παιδί σας υποφέρει έτσι κι αλλιώς από αλλεργίες, θα πρέπει να ενημερώσετε γι' αυτό τους δασκάλους και τον διευθυντή του σχολείου και να μάθετε αν το σχολείο έχει κάποια πολιτική για να αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα (π.χ. αν συνεργάζεται με κάποιον γιατρό ή αν έχει κάποιο καλά εξοπλισμένο φαρμακείο).

Το φαινόμενο των αλλεργιών στα σχολεία, άλλωστε, είναι όλο και πιο έντονο τα τελευταία χρόνια. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε άρθρο του ο Παιδίατρος - Αλλεργιολόγος κ. Δ. Χατζής, "αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα έχει περίπου το 20% των παιδιών της σχολικής ηλικίας, ενώ η ατοπική δερματίτιδα / έκζεμα παρουσιάζεται, εκτός από τη βρεφική ηλικία, και στην παιδική - σχολική ηλικία". Και συνεχίζει, λέγοντας ότι η αλλεργία της σχολικής ηλικίας έχει επιπτώσεις τόσο με επείγοντα χαρακτήρα (αναφυλαξία, ασθματική κρίση) όσο και με τη χρονιότητα των αλλεργικών παθήσεων και των σχολικών τους συνεπειών, δηλαδή απουσίες και περιορισμένη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.

Στη συνέχεια, μάθετε στο ίδιο το παιδί να αποφεύγει ενδεχόμενες "παγίδες" που προκαλούν αλλεργίες, τόσο στο σχολείο όσο και στο σχολικό λεωφορείο ή στις εξωσχολικές δραστηριότητες. Μάλιστα, προσοχή χρειάζεται και αναφορικά με τα τρόφιμα της καντίνας του σχολείου για ενδεχόμενες τροφικές αλλεργίες. Αν γνωρίζετε ότι το παιδί σας έχει αλλεργία σε συγκεκριμένες τροφές που υπάρχουν στην καντίνα, ίσως είναι προτιμότερο να του ετοιμάζετε το κολατσιό του από το σπίτι. Αν το παιδί παίρνει συγκεκριμένα φάρμακα για τις αλλεργίες του, ενθαρρύνετέ το να τα λαμβάνει όπως του έχουν συνταγογραφηθεί και ενημερώστε τους δασκάλους του.

Τέλος, πριν την έναρξη του σχολικού έτους καλό είναι να έχετε επιθεωρήσει τους χώρους του σχολείου. Αν τα παράθυρα, για παράδειγμα, είναι κλειστά ή από κατασκευής δεν ανοίγουν, θα πρέπει ίσως να αναζητήσετε μία άλλη τάξη ή ενδεχομένως και ένα άλλο σχολείο για το παιδί σας. Υπεύθυνα για αλλεργίες μπορεί ακόμα να είναι τα χαλιά ή οι μοκέτες, π.χ. σε παιδικούς σταθμούς, αλλά και η θέρμανση.

Κοινά αλλεργιογόνα στον σχολικό χώρο

Ακάρεα οικιακής σκόνης: Πρόκειται για μικροσκοπικά ζωύφια που μεγαλώνουν σε χώρους με μεγάλη υγρασία και πολλή σκόνη. Χρόνια αλλεργία μπορεί να προκαλούν τα εκκρίματά τους, γι' αυτό είναι σημαντικό ο χώρος του σχολείου να είναι αρκετά ευάερος.

Κιμωλία: Είναι ερεθιστική ουσία που μπορεί να προκαλέσει ασθματική κρίση. Αν το παιδί έχει αλλεργία στην κιμωλία ή υποφέρει από άσθμα, θα πρέπει να μένει μακριά από τον πίνακα ή να πλένει τα χέρια του μετά την επαφή με την κιμωλία ή το σφουγγάρι.

Χημικές ουσίες: Αναπνευστικά προβλήματα στο σχολείο μπορούν να προκαλέσουν διάφορες χημικές ουσίες όταν εισπνέονται, π.χ. απορρυπαντικά, ουσίες από πειράματα στο μάθημα της Χημείας, αλλά και υλικά χειροτεχνίας (τέμπερες, πηλός), οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν ξηρό βήχα ή και ασθματικό παροξυσμό.

Μύκητες: Είναι σπανιότεροι και ενδέχεται να βρίσκονται στην τάξη, αν υπάρχει υγρασία. Στην περίπτωση αυτή το σχολείο θα πρέπει να φροντίσει να επιδιορθώσει οποιοδήποτε πρόβλημα υγρασίας.

Τροφική αλλεργία: Συνήθως εκδηλώνεται με κνιδωτικό εξάνθημα (καντήλες με έντονη φαγούρα), αλλά μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές παρενέργειες. Στις πολύ μικρές ηλικίες τα κύρια αίτια τροφικής αλλεργίας είναι το γάλα και το αβγό, γι' αυτό και στους παιδικούς σταθμούς έχει απαγορευτεί να δίνονται στα παιδιά οι τροφές αυτές για λόγους ασφαλείας. Κατά τη σχολική ηλικία αρκετά παιδιά εμφανίζουν αλλεργία στους ξηρούς καρπούς και στα θαλασσινά. Γι' αυτό το λόγο καλό είναι τα κυλικεία στο σχολείο να μην πωλούν τρόφιμα που περιέχουν ξηρούς καρπούς (π.χ. κρυμμένους σε σοκολάτες ή μπισκότα).

Άσθμα στο σχολείο

Σύμφωνα με τον κ. Χατζή, "το άσθμα της σχολικής ηλικίας είναι στις περισσότερες περιπτώσεις αλλεργικό. Άλλα αίτιά του είναι οι αναπνευστικές λοιμώξεις και το άσθμα με τη σωματική άσκηση". Στην τελευταία περίπτωση, το παιδί μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα δυσκολίας αναπνοής και βήχα περίπου 6 - 8 λεπτά πριν από την άσκηση. Είναι σημαντικό τα παιδιά αυτά να προθερμαίνονται καλά πριν ξεκινήσουν γυμναστική, να είναι καλά ενυδατωμένα και να διακόψουν την άσκηση αν εμφανίσουν τα παραπάνω συμπτώματα.

Κατά τα άλλα, αν γνωρίζετε ότι το παιδί υποφέρει από άσθμα είναι σημαντικό να έχει πάντα μαζί του ένα βρογχοδιασταλτικό εισπνεόμενο φάρμακο, το οποίο θα εισπνέει 15 λεπτά πριν την άσκηση.

Αντιμετώπιση σχολικών αλλεργιών

Τόσο τα παιδιά όσο και το προσωπικό του σχολείου θα πρέπει να αναγνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια κάποιας αλλεργίας, ώστε να δράσουν ανάλογα:

• Εξάνθημα και φαγούρα, χλωμό ή κοκκινισμένο δέρμα.
• Πρησμένος λαιμός ή γλώσσα.
• Δυσκολία στην αναπνοή.
• Ζαλάδα, τάση για λιποθυμία, ταχυπαλμία ή αδύναμος παλμός.
• Εμετός, διάρροια ή στομαχικές κράμπες.

Αν ένα παιδί εμφανίσει κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, τα υπόλοιπα παιδιά θα πρέπει να ειδοποιήσουν το προσωπικό του σχολείου ή και κάποιον γιατρό αν υπάρχει στο σχολείο. Αν το παιδί έχει μαζί ένεση επινεφρίνης, εφόσον ο γιατρός δώσει τις κατάλληλες οδηγίες, αυτή θα πρέπει να γίνει άμεσα από άτομο που γνωρίζει πώς να την κάνει. Διαφορετικά, το παιδί θα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα στα επείγοντα.

Αν το παιδί εμφανίζει αλλεργική ρινίτιδα στο σχολείο, μπορεί να έχει μαζί συγκεκριμένα φάρμακα που την καταπραϋνούν, π.χ. κάποιο αποσυμφορητικό.

Τέλος, με τις πρώτες ενδείξεις σχολικών αλλεργιών του παιδιού είναι σημαντικό να επισκεφθείτε κάποιον αλλεργιολόγο γιατρό, ο οποίος θα εκτιμήσει ενδεχόμενες τροφικές αλλεργίες, υποψία άσθματος, αλλεργική ρινίτιδα ή αλλεργικά εξανθήματα του παιδιού και θα σας προτείνει τα κατάλληλα φάρμακα, καθώς και ένα σχέδιο δράσης για να μην παρεμποδίζουν οι αλλεργίες τις σχολικές επιδόσεις του παιδιού. 

Έλενα Μπούλια

www.mama365.gr