Τα "βασικά" που πρέπει να ξέρει μια νέα μαμά

Αισθάνεστε ότι φύγατε από το μαιευτήριο ξεχνώντας να πάρετε μαζί σας το… εγχειρίδιο οδηγιών για το πώς να φροντίσετε το μωρό σας; Μην ανησυχείτε. Αρκεί να δώσετε προσοχή σε μερικά σημαντικά ζητήματα, και σε λίγες εβδομάδες θα νιώθετε ήδη "βετεράνος" ως μητέρα. 

Πώς να το κρατήσω; 

Aν δεν έχει τύχει να έχετε εμπειρία από άλλο βρέφος στο στενό περιβάλλον σας, είναι πολύ πιθανό να φοβάστε ακόμα και να πάρετε αγκαλιά το μωρό σας! Μοιάζει πράγματι τόσο εύθραυστο, που εύκολα νομίζει κανείς ότι μπορεί να το ταλαιπωρήσει ή να το πονέσει. Οι βασικοί κανόνες είναι οι εξής:

• Πλύνετε καλά τα χέρια σας. Τα βρέφος έχει ακόμη πολύ ανώριμο ανοσοποιητικό σύστημα και γι’ αυτό είναι πολύ επιρρεπές στις λοιμώξεις. Βεβαιωθείτε ότι όλοι όσοι ασχολούνται μαζί του πλένουν πάντα τα χέρια τους πριν το ακουμπήσουν. 
• Μην ξεχνάτε ότι ο λαιμός του είναι πολύ αδύναμος για να στηρίζει το κεφαλάκι του. Γι’ αυτό, με το ένα χέρι υποστηρίζετε πάντα το κεφάλι του, όταν το σηκώνετε και το ξαπλώνετε, και κρατήστε το απαλά όταν το έχετε στην αγκαλιά σας. 
• Κρατάτε πάντα σταθερά το παιδί στα χέρια σας και μην επιχειρήσετε να το καθίσετε στα πόδια σας πριν συμπληρώσει την ηλικία των πέντε μηνών . 
• Ποτέ μην ταρακουνάτε το μωρό, θέλοντας π.χ. να παίξετε μαζί του, να το ξυπνήσετε ή λόγω του εκνευρισμού σας. Το τράνταγμα είναι πιθανό να επιφέρει τραυματισμό στον εγκέφαλό του. Αν πρέπει οπωσδήποτε για κάποιο λόγο να το ξυπνήσετε, μην το κουνάτε, αλλά γαργαλίστε απαλά τα πόδια του ή φυσήξτε ελαφρά στα μάγουλά του. 

Το τάισμα 

Στην αρχή, η διαδικασία μπορεί να σας φαίνεται βουνό. Από το πότε πρέπει να φάει μέχρι το πότε έχει χορτάσει, καθετί που αφορά το τάισμα του μωρού αγχώνει πολύ τις νέες μητέρες. Το μυστικό της επιτυχίας είναι να είστε ευέλικτη και να ακολουθείτε τις επιθυμίες του. Όσο μικρό κι αν σας φαίνεται, το μωρό σας είναι εξοπλισμένο με ό,τι χρειάζεται για να σας ενημερώσει πότε και πόσο θέλει να φάει. Αν ζητάει να τραφεί πολύ συχνά, δοκιμάστε να το αφήνετε περισσότερη ώρα σε κάθε στήθος ή να του δίνετε μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος σε κάθε γεύμα. Θα πρέπει, επίσης, να γνωρίζετε ότι τα μωρά περνούν περιόδους όπου οι ρυθμοί ανάπτυξής τους γίνονται πολύ γρήγοροι. Σε αυτές τις περιόδους, χρειάζονται και ζητούν περισσότερη τροφή.

Το ρέψιμο 

Τα μωρά που πίνουν γάλα με μπιμπερό, καταπίνουν περισσότερο αέρα μαζί με την τροφή τους, και γι’ αυτό καλό είναι να βάζετε το μωρό σας να ρευτεί κάπου στα μισά του ταΐσματος και να επαναλαμβάνετε τη διαδικασία στο τέλος. Αν το μωρό βγάζει συχνά γουλίτσες κατά τη διάρκεια του ταΐσματος, θα πρέπει να το βάζετε να ρευτεί πιο συχνά. Αντίθετα, τα μωρά που θηλάζουν, ενδέχεται και να μη βγάλουν αέρα σε κάθε τάισμα. Είναι φυσιολογικό μαζί με τον αέρα το μωρό να βγάζει και λίγο γάλα, αν όμως οι ποσότητες τροφής που βγάζει είναι μεγάλες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο. Για να βοηθήσετε το μωρό να ρευτεί, τοποθετήστε το πάνω στον ώμο σας σε όρθια θέση ή μπρούμυτα πάνω στα πόδια σας. Τρίψτε ή χτυπήστε ελαφρά την πλάτη του, μέχρι να ακούσετε τον αέρα να βγαίνει από το στόμα του. Αν δεν ρευτεί, μετά από μερικά λεπτά, αλλάξτε του θέση και προσπαθήστε ξανά. Επαναλάβετε τη διαδικασία μετά από κάθε γεύμα, και στη συνέχεια κρατήστε το για λίγα λεπτά σε όρθια θέση για να αποφύγετε να βγάλει γάλα.

Η λειτουργία του εντέρου

Ένας τρόπος να ελέγξετε αν το μωρό σας παίρνει αρκετή ποσότητα τροφής είναι να μετράτε πόσες πάνες "βρέχει" την ημέρα. Αν είναι τουλάχιστον έξι, τότε θα πρέπει να είστε ήσυχες ότι πίνει όλο το γάλα που χρειάζεται για να μεγαλώσει. Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του εντέρου του, τα πρώτα κακάκια του μωρού είναι μια πηχτή ουσία σε σκούρο πράσινο - μαύρο χρώμα, που ονομάζεται "μηκώνιο". Μετά από μερικές μέρες, η ουσία αυτή αντικαθίσταται από τα κόπρανα, η μορφή των οποίων ποικίλλει, ανάλογα με το αν το μωρό θηλάζει ή όχι, αλλά και από άλλους παράγοντες. Το ίδιο ισχύει και για τη συχνότητα των κενώσεων, οι οποίες μπορεί να προκύπτουν σε κάποια βρέφη μετά από κάθε γεύμα, και σε άλλα μία φορά την ημέρα - ή και πιο αραιά. Ο μόνος "απόλυτος' οδηγός για τις λειτουργίες του είναι το ίδιο το μωρό σας. Αν δείχνει ευχαριστημένο και ήρεμο, το πιθανότερο είναι πως νιώθει μια χαρά. Η δυσκοιλιότητα είναι αρκετά σπάνιο φαινόμενο στα νεογνά. Αν, ωστόσο, θεωρείτε ότι η συχνότητα των κενώσεών του είναι πολύ αραιή, σε καμία περίπτωση μην του χορηγήσετε οτιδήποτε για να ενεργηθεί πριν συμβουλευτείτε τον παιδίατρό του.

Η περιποίηση του ομφαλίου λώρου 

Όταν βγείτε από το μαιευτήριο, το πιο πιθανό είναι ότι το κομμάτι του ομφαλίου λώρου μετά το σημείο όπου έχει δεθεί, δεν έχει αποκοπεί ακόμα και είναι πιασμένο με ένα πλαστικό κλιπ. Θα μείνει εκεί μέχρι να ξεραθεί αρκετά, ώστε να πέσει. Μέχρι τότε, το μόνο που έχετε να κάνετε εσείς είναι να καθαρίζετε απαλά τον αφαλό του με οινόπνευμα σε κάθε αλλαγή πάνας. Απλά βρέχετε ένα κομμάτι αποστειρωμένης γάζας ή λίγο βαμβάκι με οινόπνευμα, ανασηκώνετε ελαφρά τον αφαλό και καθαρίζετε τη βάση του. Μην ανησυχείτε ότι μπορεί να πονέσετε το μωρό, γιατί δεν νιώθει τίποτα στο συγκεκριμένο σημείο. Στην πλειοψηφία των βρεφών, ο αφαλός πέφτει μέσα σε διάστημα από 10 ημέρες έως 3 εβδομάδες μετά τη γέννα. Μέχρι τότε, δεν θα πρέπει να κάνετε μπάνιο στο μπανάκι και να διπλώνετε προς τα έξω το επάνω τμήμα της πάνας, ώστε ο λώρος να αερίζεται. Μην ξεχνάτε να πλένετε καλά τα χέρια σας πριν και μετά την περιποίηση του αφαλού και την αλλαγή της πάνας.

Πότε θα πρέπει να δει ο παιδίατρος το μωρό μετά το μαιευτήριο; 

Οι περισσότεροι γιατροί συνιστούν ένα πρώτο τσεκάπ από τον ειδικό που θα αναλάβει να παρακολουθεί την υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννηση. Αν πρόκειται για το πρώτο παιδί της οικογένειας, το ραντεβού μπορεί να κλειστεί για τις πρώτες μέρες της επιστροφής στο σπίτι, αφού είναι βέβαιο ότι οι νέοι γονείς θα έχουν πολλές απορίες να λύσουν. Στη συνέχεια, από την ηλικία των 2 μηνών, ο γιατρός θα βλέπει το μωρό τουλάχιστον μία φορά το μήνα, για να ελέγχει την κατάστασή του και να κάνει το προγραμματισμένο εμβόλιο.

Με τη συνεργασία του Κωνσταντίνου Τσουμάκα (Παιδίατρος - Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών).

Ελένη Καραγιάννη

www.imommy.gr