Μεγαλώνοντας σε μια υπερπροστατευτική οικογένεια

Υπερπροστατευτικοί γονείς, γονείς που παίρνουν τον ρόλο τους πιο σοβαρά και αυστηρά από ότι πρέπει; Ανασφαλείς γονείς με πολλές φοβίες; Γονείς που μεγάλωσαν και οι ίδιοι σε υπερπροστατευτικές οικογένειες; Γονείς με έντονα στοιχεία ελέγχου; Γονείς που θεωρούν ότι αυτός είναι ένας τρόπος να δείξουν την αγάπη και το ενδιαφέρον στα παιδιά τους; Γονείς που πιστεύουν πώς έτσι θα μπορέσουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τους κινδύνους της κοινωνίας; Κάποιο από όλα αυτά ή μπορεί και κανένα από τα παραπάνω να κάνει κάποιον γονέα να λειτουργήσει υπερπροστατευτικά απέναντι στα παιδιά του. Το κύριο ερώτημα, όμως, είναι αν τελικά ο υπερπροστατευτικός γονιός καταφέρνει να "προστατεύσει" το παιδί του ή αν όλο αυτό προκαλεί τα αντίθετα από αυτά που προσδοκά αποτελέσματα…

Οι υπερπροστατευτικοί γονείς ασχολούνται τόσο πολύ με το παιδί που προκαλούν ορισμένα ανεπιθύμητα αποτελέσματα, όπως:

Εμποδίζουν τη μάθηση, καθώς τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν τον κόσμο και να ανακαλύψουν μόνα τους πράγματα. Τα παιδιά δεν μαθαίνουν να χειρίζονται καταστάσεις μόνα τους, ακόμη κι αν κάνουν λάθος.

Προσπαθούν να αποφεύγουν τα παιδιά τους στρεσογόνες ή λυπητερές καταστάσεις. 

Βρίσκονται σε μια διαρκή αγωνία, ώστε να μην βιώσουν τα παιδιά τους άγχος, απόρριψη, στεναχώρια ή φόβο, με αποτέλεσμα τα παιδιά να θεωρούν ότι μεγαλώνουν μέσα σε ένα "ιδανικό" - γυάλινο κόσμο, που υπάρχει μόνο η χαρά και η ευχαρίστηση. Ωστόσο, η καταπιεστική συμπεριφορά τους τις περισσότερες φορές κάνει τα παιδιά δυστυχισμένα.

Μειώνουν την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση του παιδιού, ενώ του δείχνουν ότι δεν το εμπιστεύονται, αφού το παιδί δεν νιώθει ότι μπορεί να κερδίσει πράγματα με την αξία του. Αυτό δεν αφήνει το παιδί να αυτονομηθεί και να μεγαλώσει… 

Εν τέλει, οι υπερπροστατευτικοί γονείς στέλνουν στο παιδί το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό ή επαρκές να τα καταφέρει μόνο του ή ότι δεν μπορεί να λάβει τις σωστές αποφάσεις, για αυτό χρειάζεται κάποιον να το κάνει για το ίδιο.

Όταν οι γονείς κάνουν τα πάντα αντί για το παιδί, ουσιαστικά δεν το αφήνουν να ωριμάσει, το εμποδίζουν από το να αποκτήσει εμπειρίες -θετικές και αρνητικές-, να βιώσει συναισθήματα χαράς αλλά και απογοήτευσης και όλα αυτά να μάθει να τα χειρίζεται, να τα διαχειρίζεται και να τα τακτοποιεί στο μυαλό του καθορίζοντας έτσι και τη ζωή του.

Με μια πρώτη ματιά μπορεί να θεωρείται και "τυχερό" ένα παιδί που τα έχει όλα έτοιμα και έχει τόσο πολύ ενδιαφέρον και αγάπη από τους γονείς του. Σε μακροπρόθεσμο όμως επίπεδο η "αγάπη" αυτή λειτουργεί καταστροφικά, καθώς το άτομο παραμένει πάντα παιδί, χωρίς να μαθαίνει να λειτουργεί ανεξάρτητα και αυτόνομα, χωρίς να εμπιστεύεται τις δικές του δυνάμεις και χωρίς να παίρνει την ευθύνη των πράξεών του.

Ελένη Παπαδοπούλου, Ψυχολόγος, MSc
papadopsixologos.blogspot.gr