Κατ’ αρχήν πρέπει να τονίσουμε ότι για να θεωρηθεί επιθετική μία συμπεριφορά, πρέπει να έχει την πρόθεση να κάνει κακό σε κάποιον. Οι μορφές επιθετικότητας που μπορεί να εμφανισθούν στα παιδιά είναι:
α) η συντελεστική επιθετικότητα: η οποία έχει στόχο την απόκτηση κάποιου επιθυμητού πράγματος, και β) η εχθρική επιθετικότητα: η οποία στοχεύει συγκεκριμένα να πληγώσει ένα άλλο πρόσωπο, είτε για διεκδίκηση, είτε για εδραίωση κυριαρχίας.
Καθώς τα παιδιά πλησιάζουν στην ηλικία των 2 ετών αρχίζουν να ανησυχούν για τα "δικαιώματα ιδιοκτησίας". Στην ηλικία μεταξύ των 3 και 6 ετών οι σωματικές μάχες για τη διεκδίκηση της κατοχής μειώνονται, ενώ αυξάνεται το ποσοστό λεκτικής επιθετικότητας.
Οι προβληματικές συμπεριφορές μπορεί να πηγάζουν από:
- Την ταύτιση του παιδιού με το πρότυπο ενός επιθετικού γονέα / μεγαλύτερου αδερφού/ φίλου.
- Να σχετίζονται με έντονα ανταγωνιστικά συναισθήματα απέναντι σε ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο αδερφό, τα οποία οι γονείς αδυνατούν να καταλάβουν και να διαχειριστούν με κατάλληλο τρόπο.
- Να σχετίζονται με την αντίληψη του παιδιού ότι με αυτές τις συμπεριφορές (επιθετικότητα) μπορεί να πετύχει πολλά.
- Να χρησιμοποιούνται για να αποκτήσει κύρος / εξουσία πάνω στους άλλους ή επειδή το βρίσκει διασκεδαστικό να προκαλεί κάποιου είδους αναταραχή.
- Να σχετίζονται με το γεγονός ότι το παιδί δεν έχει μάθει να εμπιστεύεται τους άλλους.
- Να εκφράζουν τις αδυναμίες του, τα αισθήματα ανεπάρκειας, τη χαμηλή αυτοπεποίθηση, αλλά και την αδυναμία του παιδιού να χειριστεί έντονα συναισθήματα.
- Τέλος, μπορεί να εκφράζουν ένα συγκεκριμένο οικογενειακό πρόβλημα ή γενικότερα μια αναταραχή, μια συγκρουσιακή και αγχογόνο κατάσταση για την οικογένεια.
Πώς αντιμετωπίζουμε την κατάσταση;
- Να θυμόμαστε πάντα ότι η δωροδοκία είναι ανταμοιβή για την κακή συμπεριφορά. Όταν προσπαθούμε να καλοπιάσουμε ένα παιδί που φέρεται άσχημα, τότε, το ενθαρρύνουμε να συμπεριφερθεί άσχημα και στο μέλλον. Ανταμείβοντας ένα ξέσπασμα θυμού, του μαθαίνουμε ότι έτσι μπορεί να αποκτά ότι θέλει. Ειδικά αν η δωροδοκία συσχετίζεται με το φαγητό, τότε το παιδί, όποτε του συμβαίνει κάτι δυσάρεστο, θα μάθει ότι μπορεί να καταφεύγει στο φαγητό για να διώξει τον πόνο.
- Μια συμπεριφορά που δεν ανταμείβεται, δε θα επαναληφθεί. Αυτό ονομάζεται εξάλειψη και σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε τις ανταμοιβές, που ακολουθούν την ανεπιθύμητη συμπεριφορά του παιδιού.
- Επιμονή και συνεπής στάση των γονέων. Έτσι, τα νευρικά ξεσπάσματα και οι απαιτήσεις τελικά θα εξαφανιστούν. Σε πολλές περιπτώσεις, τα ξεσπάσματα θυμού θα γίνουν χειρότερα πριν βελτιωθούν. Δηλαδή, από τη σκοπιά του παιδιού: "Συνήθως αποκτώ ότι θέλω, όταν έχω ξεσπάσματα θυμού. Τώρα η μαμά αγνοεί τις σκηνές που τις κάνω. Αυτή τη φορά θα την κάνω να με προσέξει. Θα της κάνω μια σκηνή που δε θα τη ξεχάσει ποτέ".
- Από τη στιγμή που αποφασίζετε να σταματήσετε να υποχωρείτε, πρέπει να ακολουθήσετε τη στάση αυτή για πάντα. Αν κάποια στιγμή υποχωρήσετε, θα κάνετε την κακή συμπεριφορά ακόμα χειρότερη.
- Να είστε συνεπείς και να εφαρμόζετε μέχρι τέλους αυτό που λέτε. Αν νομίζετε ότι δε θ’ αντέξετε την έξαρση πριν την εξάλειψη, τότε μη ξεκινήσετε τη διαδικασία αυτή. Είναι επίσης, σημαντική η υποστήριξη από τον /την σύζυγο, η οποία θα τονίσει στο παιδί το μήνυμά σας ότι κανένας από τους δύο δεν υποχωρεί.
- Να είστε υπομονετικοί και να έχετε αυτοέλεγχο. Μη ξεχνάμε ότι προσπαθούμε να εξαλείψουμε μια αρνητική συμπεριφορά (επιθετικότητα) προσφέροντας ένα άλλο πρότυπο στο παιδί μας και όχι διδάσκοντάς του πώς να είναι επιθετικό με άλλους τρόπους (π.χ. φωνάζοντας).
- Τέλος, μην ρωτάτε γιατί αλλά τι! Η ερώτηση γιατί ζητάει να πάρει για απάντηση μια δικαιολογία, ενώ η ερώτηση τι, όχι. Ρωτήστε το παιδί σας: "Τι έκανες;". Σκοπός της ερώτησης είναι να αποφύγει τις δικαιολογίες και να σας πει με λόγια απλά τι συνέβη. Αυτό που χρειάζεται, είναι να διευκολύνετε το παιδί σας να σας περιγράψει τι έκανε. Αν προσπαθήσει να πει το γιατί, σταματήστε το και μόλις σας το περιγράψει, μιλήστε για τη σωστή συμπεριφορά.
Πώς μιλάμε για τη σωστή συμπεριφορά:
- Ξεκινήστε επιβεβαιώνοντας την ισχύ της σχέσης σας.
- Δηλώστε τι σας ανησυχεί.
- Θυμίστε στο παιδί σας την προηγούμενη καλή συμπεριφορά του.
- Διαχωρίστε το παιδί από τη συμπεριφορά.
- Να αντιδράτε ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου