Στην Ελλάδα τσουγκρίζουμε αυγά, σουβλίζουμε αρνιά και μαζευόμαστε γύρω από οικογενειακά τραπέζια ακούγοντας -κατά το έθιμο- παραδοσιακή μουσική. Τα έθιμα του Πάσχα είναι κοινά σε πολλές χώρες, όμως δεν λείπουν και κάποιες παράξενες παραδόσεις. Ας δούμε κάποιες από τις πιο ιδιαίτερες και χαρακτηριστικές.
Στη Φινλανδία, σε περιοχές της Σουηδίας και άλλων σκανδιναβικών χωρών η γιορτή του Πάσχα έχει άρωμα και χρώμα... μαγείας, καθώς η παράδοση επιτάσσει κάτι σαν Halloween. Τα μασκαρεμένα παιδιά, που ντύνονται με παλιά ρούχα - κουρέλια, κρατώντας σκουπόξυλα, πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα και ζητούν κέρασμα, δίνοντας ως αντάλλαγμα διακοσμημένα κλαδιά με μπουμπούκια. Οι μασκαρεμένοι μάγοι και μάγισσες παίρνουν τους δρόμους την Πέμπτη ή το Σάββατο πριν από το Πάσχα. Επίσης, τις μέρες μέχρι το Πάσχα, φωτιές και πυροτεχνήματα ανάβουν στους δρόμους για να "διώξουν" τις μάγισσες που πιστεύεται ότι βγαίνουν ανάμεσα στη Μεγάλη Πέμπτη και την Κυριακή του Πάσχα. Για μεσημεριανό ή δείπνο, το Μεγάλο Σάββατο, οι οικογένειες στη Σουηδία και τη Δανία τρώνε σε μπουφέ ρέγγα, σολομό, πατάτες, αυγά και άλλα φαγητά. Στη Φινλανδία συνηθίζουν να τρώνε ψητό αρνί με πατάτες και λαχανικά.
Στην Πολωνία το έθιμο επιτάσσει μπουγέλο! Κάθε Δευτέρα του Πάσχα, στο πλαίσιο του αποκαλούμενου "Smingus-Dyngus", τα αγόρια να μπουγελώνουν τα κορίτσια σε ένα έθιμο που χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Το έθιμο "Smingus-Dyngus" θυμίζει τη βάπτιση του πρίγκιπα Μίτσκο το 966 μ.Χ., ο οποίος έφερε τον Χριστιανισμό στην Πολωνία. Στην Πολωνία, τέλος, το έθιμο επιτάσσει αρνί, που όμως δεν έχει καμία σχέση με το σουβλιστό. Πρόκειται για ένα αρνί από ζάχαρη, το οποίο τοποθετείται στη μέση του εορταστικού τραπεζιού, από το οποίο απουσιάζουν εντελώς τα ζεστά γεύματα -απαγορεύεται ο καπνός. Αντ' αυτών υπάρχουν βαμμένα αυγά, ψωμιά, κέικ και διάφορων ειδών αλλαντικά.
Οι Πολωνοί ανθρακωρύχοι δίνουν το δικό τους χρώμα και στίγμα στη Μεγάλη Παρασκευή, με την υπόγεια πομπή στο αλατορυχείο Wieliczka.Το έθιμο έχει επικρατήσει με το όνομα "η υπόγεια πορεία του Τιμίου Σταυρού" και πραγματοποιείται σε ένα από τα πιο παλιά αλατορυχεία παγκοσμίως, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την UNESCO μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς το 1978. Οι ανθρακωρύχοι έχουν φτιάξει κάτω από το έδαφος μια πόλη με τη δική της εκκλησία και εκεί πραγματοποιείται το τελετουργικό της Μεγάλης Παρασκευής, στο οποίο ντυμένοι με στολές και κρατώντας σταυρούς και φανάρια κάνουν πομπή. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ έχει επισκεφτεί το ιδιαίτερο ιστορικό μνημείο, όπου η εξόρυξη γινόταν κιόλας από το Μεσαίωνα γι' αυτό και μέσα στο ναό Kinga υπάρχει ένα άγαλμα προς τιμήν του.
Δεν θα ήθελες να είσαι γυναίκα και να μένεις στη Σλοβακία την περίοδο των εορτών του Πάσχα, καθώς το "αδύναμο" φύλο γίνεται ο στόχος των παραδοσιακών εθίμων. Οι γυναίκες μαστιγώνονται από τους άνδρες με αυτοσχέδια διακοσμημένα κλαδιά ιτιάς και περιλούζονται με νερό, αλλά στο πλαίσιο της διασκέδασης και όχι του μαρτυρίου, με στόχο να γίνουν πιο όμορφες και υγιείς. Κάποιες μάλιστα καταλήγουν στο ποτάμι από ενθουσιώδεις νεαρούς! Το έθιμο πιστεύεται ότι εξαγνίζει την ψυχή και το σώμα, προηγείται του Χριστιανισμού, που έφτασε στη Σλοβακία τον 9ο αιώνα και συνδέθηκε με την παράδοση του Πάσχα στο πέρασμα των αιώνων.
Ένα από τα διασημότερα πασχαλινά έθιμα συναντάμε στην Τουλούζη της Γαλλίας τη Δευτέρα του Πάσχα. Αυτή την ημέρα η πόλη μυρίζει... αυγά! Ένα τεράστιο τηγάνι στήνεται στην κεντρική πλατεία και σεφ της πόλης μαζί με τους κατοίκους ξεκινούν τη δημιουργία μιας γιγάντιας ομελέτας, για την οποία είναι απαραίτητα 15.000 αυγά. Για να θεωρηθεί πετυχημένη η συνταγή, το τηγάνι πρέπει να έχει διάμετρο 4 μέτρα, ενώ θα χρειαστούν περίπου 12 λίτρα λάδι και 4.000 συνεργάτες. Απαραίτητο συνοδευτικό το κρασί και η γιορτινή διάθεση, σε ένα έθιμο που ξεκίνησε το 1973 και από τότε επαναλαμβάνεται πιστά κάθε χρόνο.
Οι καμπάνες των εκκλησιών μένουν σιωπηλές ως ένδειξη πένθους για μία ή περισσότερες ημέρες πριν από το Πάσχα στην Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Γαλλία. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια παράδοση που λέει ότι το Πάσχα οι καμπάνες "πετούν" μακριά για να φτάσουν στη Ρώμη (γεγονός που εξηγεί τη σιωπή τους) και να επιστρέψουν το πρωί του Πάσχα φέρνοντας δύο βαμμένα αυγά και σοκολατένια αυγά ή κουνέλια. Τόσο στην Ολλανδία όσο και στο Βέλγιο συνηθίζονται ακόμη οι παραδόσεις που έχουν να κάνουν με τις καμπάνες. Οι καμπάνες (de Paasklokken) "πετούν" για τη Ρώμη το Μεγάλο Σάββατο, που ονομάζεται Stille Zaterdag στην Ολλανδία, ενώ στο γαλλόφωνο Βέλγιο και στη Γαλλία οι καμπάνες είναι σιωπηλές από τη Μεγάλη Πέμπτη.
Οι Ελβετοί στην πόλη Nyon μετατρέπουν τα σιντριβάνια και τις βρύσες τους σε πασχαλινά πηγάδια, στολίζοντάς τα με χρωματιστές κορδέλες, διακοσμημένα αυγά και λουλούδια. Αυτή η γιορτή του νερού είναι επίσης μια γιορτή για τη νέα ζωή και προέρχεται από μια παλιά γερμανική παράδοση του εορτασμού της τήξης των χιονιών και της επιστροφής του νερού στις βρύσες.
Στη Γερμανία η παράδοση είναι να ανάβουν πασχαλινές φωτιές από χρησιμοποιημένα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Η φωτιά θεωρείται ως ένα σύμβολο νίκης των όμορφων ηλιόλουστων ημερών της άνοιξης επάνω στις κρύες χειμωνιάτικες ημέρες. Στη Γερμανία ο λαγός φέρνει πολύχρωμα αυγά και τα κρύβει στον κήπο. Την Κυριακή του Πάσχα τα παιδιά επιδίδονται στην αναζήτησή τους. Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1662, οπότε και υπήρξε η πρώτη γραπτή αναφορά σε αυτό. Πιθανότατα ο λαγός συνδέεται, όπως άλλωστε και το αυγό, με τη γονιμότητα. Τέλος, στη Γερμανία στολίζονται και δέντρα με αυγά σε διάφορα σχέδια και χρώματα.
Ένα φαντασμαγορικό θέαμα παρουσιάζει η Φλωρεντία την Κυριακή του Πάσχα, χάρις στο έθιμο του Scoppio del Carro, δηλαδή της ανατίναξης μιας άμαξας γεμάτης πυροτεχνήματα. Όταν η άμαξα φτάνει μπροστά στον Καθεδρικό Ναό (Duomo), ο επίσκοπος ανάβει με το Άγιο Φως μια ρουκέτα σε σχήμα περιστεριού (Colombina), η οποία ξεκινάει από την Αγία Τράπεζα και φτάνει στην άμαξα, ανατινάζοντάς την και πλημμυρίζοντας με φως την πλατεία. Ένα άλλο έθιμο της περιοχής της Τοσκάνης στην Ιταλία υπαγορεύει στις οικογένειες να ανταλλάσσουν ως δώρα αυγά, στο εσωτερικό των οποίων κρύβονται εκπλήξεις. Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, για πρωινό συνηθίζουν να τρώνε σαλάμι, αυγά και ένα παραδοσιακό κέικ, που περιέχει αμύγδαλα και καραμελωμένα φρούτα. Τη Δευτέρα του Πάσχα, συνηθίζονται τα οικογενειακά πικ νικ με αρνί, κουκιά και τυρί.
Η Μεγάλη Εβδομάδα στη Σεβίλλη της Ισπανίας εορτάζεται με ιδιαίτερη κατάνυξη και παραδοσιακές παρελάσεις, προσελκύοντας κάθε χρόνο τουρίστες από ολόκληρο τον πλανήτη. Η κορύφωσή της είναι τη Μεγάλη Πέμπτη με τις πομπές των pasos (από το passus που σημαίνει σκηνή στα λατινικά), των καθολικών επιτάφιων που είναι μεγάλα άρματα, πάνω στα οποία υπάρχουν αναπαραστάσεις από το Θείο Δράμα. Τις πομπές οργανώνουν μέλη των θρησκευτικών αδελφοτήτων, που φορούν στολές σε διαφορετικά χρώματα, ώστε να ξεχωρίζει η μία από την άλλη. Φορούν επίσης κουκούλες σε σχήμα κώνου και κουβαλούν προτομές του Χριστού και της Παναγίας, ενώ ακούγονται πένθιμα εμβατήρια και μουσική. Οι πομπές περιφέρονται στους δρόμους της Σεβίλλης για περίπου 14 ώρες και καταλήγουν στον Καθεδρικό Ναό. Το έθιμο χρονολογείται από το Μεσαίωνα όταν οι πιστοί φόραγαν τις στολές και περιφέρονταν στους δρόμους.
Το χορό του Θανάτου στήνουν οι κάτοικοι της πόλης Verges στα βορειανατολικά της Ισπανίας τη Μεγάλη Πέμπτη! Φορώντας κοστούμια, συνήθως σκελετών, συμμετέχουν στην πομπή του παραδοσιακού "χορού του Θανάτου" στους δρόμους της μεσαιωνικής πόλης. Η παρέλαση ξεκινά τα μεσάνυχτα, διαρκεί τρεις ώρες και κορυφώνεται με τρομακτικούς σκελετούς, που μεταφέρουν κιβώτια με στάχτες.
Στην Αίγυπτο τη Μεγάλη Δευτέρα τρώνε ψάρι που προηγουμένως ήταν θαμμένο στο χώμα, μια παράδοση που χρονολογείται από το 2.700 π.Χ.
Το κάψιμο του Ιούδα δεν είναι μόνο κλασικό ελληνικό έθιμο, αλλά συναντάται και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, που την Κυριακή του Πάσχα συνηθίζουν να καίνε ομοιώματα του Ιούδα. Η πιο θεαματική από τις Πασχαλινές παραδόσεις του Μεξικού είναι αναμφισβήτητα η ανατίναξη ενός ομοιώματος του Ιούδα, που είναι γεμάτο με πυροτεχνήματα. Αυτό το έθιμο, που λαμβάνει χώρα το Μεγάλο Σάββατο, τέθηκε εκτός νόμου στη Γκουανταλαχάρα στη δεκαετία του 1960, όταν πολλά άτομα πέθαναν από μια τεράστια έκρηξη, αλλά συνεχίζει ακόμα στις αγροτικές περιοχές. Ο Ιούδας σήμερα αποτελεί την αφορμή για να εκφράσουν οι πολίτες την αγωνία του μέλλοντος ή τη δυσαρέσκεια για τα κακώς κείμενα. Έτσι συχνά τα ομοιώματα που κατασκευάζουν παριστάνουν δημοφιλείς πολιτικούς, που τιμωρούνται - καίγονται έστω και εικονικά.
Η πιο κιτς εκδοχή της αναπαράστασης της σταύρωσης του Χριστού υπάρχει και γίνεται σε ένα θρησκευτικό θεματικό πάρκο της Αργεντινής, όπου τις ημέρες του Πάσχα παρατηρείται κοσμοσυρροή από επισκέπτες. Με έναν πλαστικό Ιησού, που ανασταίνεται κάθε 60 λεπτά και πλαστικά αγάλματα που αναπαριστούν τα Πάθη, το πάρκο "Tierra Santa" αποτελεί ατραξιόν για τους πιστούς, που συγκεντρώνονται κατά εκατοντάδες για να δουν το άγαλμα του Χριστού να αναδύεται από έναν βράχο για να εποπτεύσει τους πιστούς. Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ηθοποιοί αναπαριστούν στο θεματικό πάρκο το μαρτύριο του Χριστού και τη σταύρωσή του από τους Ρωμαίους στρατιώτες.
Το έθιμο των Βραζιλιάνων θέλει τους γονείς να διοργανώνουν ένα μίνι κυνήγι θησαυρού στον κήπο ή την αυλή του σπιτιού και ως εκ τούτου τα σοκολατένια αυγά και τα ζαχαρωτά με γέμιση κρέμα και ζελέ φρούτων είναι το τρόπαιο, που κάθε παιδί θέλει να κατακτήσει τις ημέρες του Πάσχα. Πέρα όμως από την γευστική απόλαυση μικρών και μεγάλων, οι Βραζιλιάνοι αρέσκονται και μάλλον κατέχουν τα πρωτεία στη διακόσμηση των κανονικών αυγών. Πολύχρωμα, με ευφάνταστα σχέδια και σχήματα, συχνά απεικονίζοντας ακόμα και λουλούδια, τα βραζιλιάνικα αυγά θα μπορούσαν να αποτελούν διακοσμητική πρόταση για ολόκληρη τη χρονιά.
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, η Αντίγκουα της Γουατεμάλας φιλοξενεί την πιο όμορφη θρησκευτική γιορτή σ΄ ολόκληρη την Αμερική, με τελετές που αναπαριστούν τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού. Όλο αυτό το διάστημα οι δρόμοι της Αντίγκουα είναι πλημμυρισμένοι από πλήθος πιστών που με ευλάβεια παρακολουθούν τις λιτανείες. Τα καλντερίμια της πόλης στρώνονται με χαλιά από πολύχρωμα λουλούδια (alfombras). Οι μεγαλειώδεις πομπές υπό τη συνοδεία μουσικής περνούν από τους δρόμους της πόλης βαδίζοντας πάνω στα χαλιά αυτά. Άνδρες, ντυμένοι στα μωβ, μεταφέρουν επάνω σε βάθρα αγάλματα του Εσταυρωμένου και ακολουθούν μαυροντυμένες γυναίκες, οι οποίες μεταφέρουν σε βάθρο την Παναγία.
Στη Νέα Υόρκη το Πάσχα οι κάτοικοι φροντίζουν να φορέσουν καινούρια ρούχα, για να έχουν καλή τύχη όλο τον χρόνο, ακολουθώντας μια από τις παλιότερες προλήψεις που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα.
Την Κυριακή του Πάσχα στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλές από τις περιοχές της Βόρειας Αγγλίας, συνηθίζουν να ρίχνουν βαμμένα αυγά από τους λόφους, ενώ σε πολλές γειτονιές διοργανώνεται κάτι σαν "κυνήγι θησαυρού" με πασχαλινά αυγά και όποιο παιδί βρει τα περισσότερα κερδίζει.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι Άγγλοι είναι αρκετά συγκρατημένοι με το φαγητό. Παραδοσιακά τρώνε ζεστά σταφιδόψωμα, τα "Hot Cross Buns", που ονομάζονται έτσι λόγω του σταυρού που φέρουν πάνω τους.
Το πέταγμα του χαρταετού στις Βερμούδες! Να και ένα μέρος που ο εορτασμός του Πάσχα και της Μεγάλης Εβδομάδας δεν σχετίζεται με τον εκκλησιασμό και τις παραδοσιακές τελετές, αλλά με την παραλία και το πέταγμα του χαρταετού. Και μπορεί σε εμάς να ακούγεται παράξενο, αλλά οι κάτοικοι των Βερμούδων γιορτάζουν με αυτό τον τρόπο την Ανάσταση του Χριστού. Οι χαρταετοί δεν είναι απλά φτιαγμένοι και κάποιες φορές χρειάζονται ακόμα και εβδομάδες για να σχεδιαστούν και να ολοκληρωθεί η κατασκευή τους. Ποικίλλουν σε σχήμα (κάποιοι είναι εξάγωνοι και κάποιο οχτάγωνοι) και μέγεθος και συνήθως είναι φτιαγμένοι από πολύχρωμο χαρτί ή και ξύλο μπαμπού. Το φεστιβάλ χαρταετού γίνεται τη Μεγάλη Παρασκευή στην Horseshoe Bay Beach συνήθως μετά τις τρεις το μεσημέρι, αν και τις γιορτινές μέρες τούς βλέπεις συχνά στον ουρανό, και τα βραβεία είναι αρκετά. Συχνά το πέταγμα του χαρταετού σταματά και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να φάνε σάντουιτς από ψαροκροκέτες στο παραδοσιακό στρογγυλό ψωμάκι, που στην επιφάνειά του έχει φτιαχτεί ένας σταυρός.
Το πασχαλινό λαγουδάκι είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο του Πάσχα, προερχόμενο από την Αμερική. Στην Αυστραλία, όμως, προτιμούν το τοπικό μαρσιποφόρο, το Bilby. Αυτό κυρίως οφείλεται στο γεγονός ότι ο λαγός έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στις σοδειές και την βλάστηση της ηπείρου.
Χριστιανοί υπάρχουν και στην πολυπληθή Μουσουλμανική Ινδονησία. Εκεί το έθιμο θέλει οι πιστοί να μεταφέρουν ένα τεράστιο αυγό από τους πιστούς προς τον Ινδονήσιο πρόεδρο. Κατά τη διάρκεια του Πάσχα οι πιστοί στολίζουν τα δένδρα με αυγά έξω από τους καθεδρικούς ναούς.
Στην Πολωνία το έθιμο επιτάσσει μπουγέλο! Κάθε Δευτέρα του Πάσχα, στο πλαίσιο του αποκαλούμενου "Smingus-Dyngus", τα αγόρια να μπουγελώνουν τα κορίτσια σε ένα έθιμο που χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Το έθιμο "Smingus-Dyngus" θυμίζει τη βάπτιση του πρίγκιπα Μίτσκο το 966 μ.Χ., ο οποίος έφερε τον Χριστιανισμό στην Πολωνία. Στην Πολωνία, τέλος, το έθιμο επιτάσσει αρνί, που όμως δεν έχει καμία σχέση με το σουβλιστό. Πρόκειται για ένα αρνί από ζάχαρη, το οποίο τοποθετείται στη μέση του εορταστικού τραπεζιού, από το οποίο απουσιάζουν εντελώς τα ζεστά γεύματα -απαγορεύεται ο καπνός. Αντ' αυτών υπάρχουν βαμμένα αυγά, ψωμιά, κέικ και διάφορων ειδών αλλαντικά.
Οι Πολωνοί ανθρακωρύχοι δίνουν το δικό τους χρώμα και στίγμα στη Μεγάλη Παρασκευή, με την υπόγεια πομπή στο αλατορυχείο Wieliczka.Το έθιμο έχει επικρατήσει με το όνομα "η υπόγεια πορεία του Τιμίου Σταυρού" και πραγματοποιείται σε ένα από τα πιο παλιά αλατορυχεία παγκοσμίως, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την UNESCO μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς το 1978. Οι ανθρακωρύχοι έχουν φτιάξει κάτω από το έδαφος μια πόλη με τη δική της εκκλησία και εκεί πραγματοποιείται το τελετουργικό της Μεγάλης Παρασκευής, στο οποίο ντυμένοι με στολές και κρατώντας σταυρούς και φανάρια κάνουν πομπή. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ έχει επισκεφτεί το ιδιαίτερο ιστορικό μνημείο, όπου η εξόρυξη γινόταν κιόλας από το Μεσαίωνα γι' αυτό και μέσα στο ναό Kinga υπάρχει ένα άγαλμα προς τιμήν του.
Δεν θα ήθελες να είσαι γυναίκα και να μένεις στη Σλοβακία την περίοδο των εορτών του Πάσχα, καθώς το "αδύναμο" φύλο γίνεται ο στόχος των παραδοσιακών εθίμων. Οι γυναίκες μαστιγώνονται από τους άνδρες με αυτοσχέδια διακοσμημένα κλαδιά ιτιάς και περιλούζονται με νερό, αλλά στο πλαίσιο της διασκέδασης και όχι του μαρτυρίου, με στόχο να γίνουν πιο όμορφες και υγιείς. Κάποιες μάλιστα καταλήγουν στο ποτάμι από ενθουσιώδεις νεαρούς! Το έθιμο πιστεύεται ότι εξαγνίζει την ψυχή και το σώμα, προηγείται του Χριστιανισμού, που έφτασε στη Σλοβακία τον 9ο αιώνα και συνδέθηκε με την παράδοση του Πάσχα στο πέρασμα των αιώνων.
Ένα από τα διασημότερα πασχαλινά έθιμα συναντάμε στην Τουλούζη της Γαλλίας τη Δευτέρα του Πάσχα. Αυτή την ημέρα η πόλη μυρίζει... αυγά! Ένα τεράστιο τηγάνι στήνεται στην κεντρική πλατεία και σεφ της πόλης μαζί με τους κατοίκους ξεκινούν τη δημιουργία μιας γιγάντιας ομελέτας, για την οποία είναι απαραίτητα 15.000 αυγά. Για να θεωρηθεί πετυχημένη η συνταγή, το τηγάνι πρέπει να έχει διάμετρο 4 μέτρα, ενώ θα χρειαστούν περίπου 12 λίτρα λάδι και 4.000 συνεργάτες. Απαραίτητο συνοδευτικό το κρασί και η γιορτινή διάθεση, σε ένα έθιμο που ξεκίνησε το 1973 και από τότε επαναλαμβάνεται πιστά κάθε χρόνο.
Οι καμπάνες των εκκλησιών μένουν σιωπηλές ως ένδειξη πένθους για μία ή περισσότερες ημέρες πριν από το Πάσχα στην Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Γαλλία. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια παράδοση που λέει ότι το Πάσχα οι καμπάνες "πετούν" μακριά για να φτάσουν στη Ρώμη (γεγονός που εξηγεί τη σιωπή τους) και να επιστρέψουν το πρωί του Πάσχα φέρνοντας δύο βαμμένα αυγά και σοκολατένια αυγά ή κουνέλια. Τόσο στην Ολλανδία όσο και στο Βέλγιο συνηθίζονται ακόμη οι παραδόσεις που έχουν να κάνουν με τις καμπάνες. Οι καμπάνες (de Paasklokken) "πετούν" για τη Ρώμη το Μεγάλο Σάββατο, που ονομάζεται Stille Zaterdag στην Ολλανδία, ενώ στο γαλλόφωνο Βέλγιο και στη Γαλλία οι καμπάνες είναι σιωπηλές από τη Μεγάλη Πέμπτη.
Οι Ελβετοί στην πόλη Nyon μετατρέπουν τα σιντριβάνια και τις βρύσες τους σε πασχαλινά πηγάδια, στολίζοντάς τα με χρωματιστές κορδέλες, διακοσμημένα αυγά και λουλούδια. Αυτή η γιορτή του νερού είναι επίσης μια γιορτή για τη νέα ζωή και προέρχεται από μια παλιά γερμανική παράδοση του εορτασμού της τήξης των χιονιών και της επιστροφής του νερού στις βρύσες.
Στη Γερμανία η παράδοση είναι να ανάβουν πασχαλινές φωτιές από χρησιμοποιημένα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Η φωτιά θεωρείται ως ένα σύμβολο νίκης των όμορφων ηλιόλουστων ημερών της άνοιξης επάνω στις κρύες χειμωνιάτικες ημέρες. Στη Γερμανία ο λαγός φέρνει πολύχρωμα αυγά και τα κρύβει στον κήπο. Την Κυριακή του Πάσχα τα παιδιά επιδίδονται στην αναζήτησή τους. Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1662, οπότε και υπήρξε η πρώτη γραπτή αναφορά σε αυτό. Πιθανότατα ο λαγός συνδέεται, όπως άλλωστε και το αυγό, με τη γονιμότητα. Τέλος, στη Γερμανία στολίζονται και δέντρα με αυγά σε διάφορα σχέδια και χρώματα.
Ένα φαντασμαγορικό θέαμα παρουσιάζει η Φλωρεντία την Κυριακή του Πάσχα, χάρις στο έθιμο του Scoppio del Carro, δηλαδή της ανατίναξης μιας άμαξας γεμάτης πυροτεχνήματα. Όταν η άμαξα φτάνει μπροστά στον Καθεδρικό Ναό (Duomo), ο επίσκοπος ανάβει με το Άγιο Φως μια ρουκέτα σε σχήμα περιστεριού (Colombina), η οποία ξεκινάει από την Αγία Τράπεζα και φτάνει στην άμαξα, ανατινάζοντάς την και πλημμυρίζοντας με φως την πλατεία. Ένα άλλο έθιμο της περιοχής της Τοσκάνης στην Ιταλία υπαγορεύει στις οικογένειες να ανταλλάσσουν ως δώρα αυγά, στο εσωτερικό των οποίων κρύβονται εκπλήξεις. Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, για πρωινό συνηθίζουν να τρώνε σαλάμι, αυγά και ένα παραδοσιακό κέικ, που περιέχει αμύγδαλα και καραμελωμένα φρούτα. Τη Δευτέρα του Πάσχα, συνηθίζονται τα οικογενειακά πικ νικ με αρνί, κουκιά και τυρί.
Η Μεγάλη Εβδομάδα στη Σεβίλλη της Ισπανίας εορτάζεται με ιδιαίτερη κατάνυξη και παραδοσιακές παρελάσεις, προσελκύοντας κάθε χρόνο τουρίστες από ολόκληρο τον πλανήτη. Η κορύφωσή της είναι τη Μεγάλη Πέμπτη με τις πομπές των pasos (από το passus που σημαίνει σκηνή στα λατινικά), των καθολικών επιτάφιων που είναι μεγάλα άρματα, πάνω στα οποία υπάρχουν αναπαραστάσεις από το Θείο Δράμα. Τις πομπές οργανώνουν μέλη των θρησκευτικών αδελφοτήτων, που φορούν στολές σε διαφορετικά χρώματα, ώστε να ξεχωρίζει η μία από την άλλη. Φορούν επίσης κουκούλες σε σχήμα κώνου και κουβαλούν προτομές του Χριστού και της Παναγίας, ενώ ακούγονται πένθιμα εμβατήρια και μουσική. Οι πομπές περιφέρονται στους δρόμους της Σεβίλλης για περίπου 14 ώρες και καταλήγουν στον Καθεδρικό Ναό. Το έθιμο χρονολογείται από το Μεσαίωνα όταν οι πιστοί φόραγαν τις στολές και περιφέρονταν στους δρόμους.
Το χορό του Θανάτου στήνουν οι κάτοικοι της πόλης Verges στα βορειανατολικά της Ισπανίας τη Μεγάλη Πέμπτη! Φορώντας κοστούμια, συνήθως σκελετών, συμμετέχουν στην πομπή του παραδοσιακού "χορού του Θανάτου" στους δρόμους της μεσαιωνικής πόλης. Η παρέλαση ξεκινά τα μεσάνυχτα, διαρκεί τρεις ώρες και κορυφώνεται με τρομακτικούς σκελετούς, που μεταφέρουν κιβώτια με στάχτες.
Στην Αίγυπτο τη Μεγάλη Δευτέρα τρώνε ψάρι που προηγουμένως ήταν θαμμένο στο χώμα, μια παράδοση που χρονολογείται από το 2.700 π.Χ.
Το κάψιμο του Ιούδα δεν είναι μόνο κλασικό ελληνικό έθιμο, αλλά συναντάται και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, που την Κυριακή του Πάσχα συνηθίζουν να καίνε ομοιώματα του Ιούδα. Η πιο θεαματική από τις Πασχαλινές παραδόσεις του Μεξικού είναι αναμφισβήτητα η ανατίναξη ενός ομοιώματος του Ιούδα, που είναι γεμάτο με πυροτεχνήματα. Αυτό το έθιμο, που λαμβάνει χώρα το Μεγάλο Σάββατο, τέθηκε εκτός νόμου στη Γκουανταλαχάρα στη δεκαετία του 1960, όταν πολλά άτομα πέθαναν από μια τεράστια έκρηξη, αλλά συνεχίζει ακόμα στις αγροτικές περιοχές. Ο Ιούδας σήμερα αποτελεί την αφορμή για να εκφράσουν οι πολίτες την αγωνία του μέλλοντος ή τη δυσαρέσκεια για τα κακώς κείμενα. Έτσι συχνά τα ομοιώματα που κατασκευάζουν παριστάνουν δημοφιλείς πολιτικούς, που τιμωρούνται - καίγονται έστω και εικονικά.
Η πιο κιτς εκδοχή της αναπαράστασης της σταύρωσης του Χριστού υπάρχει και γίνεται σε ένα θρησκευτικό θεματικό πάρκο της Αργεντινής, όπου τις ημέρες του Πάσχα παρατηρείται κοσμοσυρροή από επισκέπτες. Με έναν πλαστικό Ιησού, που ανασταίνεται κάθε 60 λεπτά και πλαστικά αγάλματα που αναπαριστούν τα Πάθη, το πάρκο "Tierra Santa" αποτελεί ατραξιόν για τους πιστούς, που συγκεντρώνονται κατά εκατοντάδες για να δουν το άγαλμα του Χριστού να αναδύεται από έναν βράχο για να εποπτεύσει τους πιστούς. Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ηθοποιοί αναπαριστούν στο θεματικό πάρκο το μαρτύριο του Χριστού και τη σταύρωσή του από τους Ρωμαίους στρατιώτες.
Το έθιμο των Βραζιλιάνων θέλει τους γονείς να διοργανώνουν ένα μίνι κυνήγι θησαυρού στον κήπο ή την αυλή του σπιτιού και ως εκ τούτου τα σοκολατένια αυγά και τα ζαχαρωτά με γέμιση κρέμα και ζελέ φρούτων είναι το τρόπαιο, που κάθε παιδί θέλει να κατακτήσει τις ημέρες του Πάσχα. Πέρα όμως από την γευστική απόλαυση μικρών και μεγάλων, οι Βραζιλιάνοι αρέσκονται και μάλλον κατέχουν τα πρωτεία στη διακόσμηση των κανονικών αυγών. Πολύχρωμα, με ευφάνταστα σχέδια και σχήματα, συχνά απεικονίζοντας ακόμα και λουλούδια, τα βραζιλιάνικα αυγά θα μπορούσαν να αποτελούν διακοσμητική πρόταση για ολόκληρη τη χρονιά.
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, η Αντίγκουα της Γουατεμάλας φιλοξενεί την πιο όμορφη θρησκευτική γιορτή σ΄ ολόκληρη την Αμερική, με τελετές που αναπαριστούν τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού. Όλο αυτό το διάστημα οι δρόμοι της Αντίγκουα είναι πλημμυρισμένοι από πλήθος πιστών που με ευλάβεια παρακολουθούν τις λιτανείες. Τα καλντερίμια της πόλης στρώνονται με χαλιά από πολύχρωμα λουλούδια (alfombras). Οι μεγαλειώδεις πομπές υπό τη συνοδεία μουσικής περνούν από τους δρόμους της πόλης βαδίζοντας πάνω στα χαλιά αυτά. Άνδρες, ντυμένοι στα μωβ, μεταφέρουν επάνω σε βάθρα αγάλματα του Εσταυρωμένου και ακολουθούν μαυροντυμένες γυναίκες, οι οποίες μεταφέρουν σε βάθρο την Παναγία.
Στη Νέα Υόρκη το Πάσχα οι κάτοικοι φροντίζουν να φορέσουν καινούρια ρούχα, για να έχουν καλή τύχη όλο τον χρόνο, ακολουθώντας μια από τις παλιότερες προλήψεις που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα.
Την Κυριακή του Πάσχα στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλές από τις περιοχές της Βόρειας Αγγλίας, συνηθίζουν να ρίχνουν βαμμένα αυγά από τους λόφους, ενώ σε πολλές γειτονιές διοργανώνεται κάτι σαν "κυνήγι θησαυρού" με πασχαλινά αυγά και όποιο παιδί βρει τα περισσότερα κερδίζει.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι Άγγλοι είναι αρκετά συγκρατημένοι με το φαγητό. Παραδοσιακά τρώνε ζεστά σταφιδόψωμα, τα "Hot Cross Buns", που ονομάζονται έτσι λόγω του σταυρού που φέρουν πάνω τους.
Το πέταγμα του χαρταετού στις Βερμούδες! Να και ένα μέρος που ο εορτασμός του Πάσχα και της Μεγάλης Εβδομάδας δεν σχετίζεται με τον εκκλησιασμό και τις παραδοσιακές τελετές, αλλά με την παραλία και το πέταγμα του χαρταετού. Και μπορεί σε εμάς να ακούγεται παράξενο, αλλά οι κάτοικοι των Βερμούδων γιορτάζουν με αυτό τον τρόπο την Ανάσταση του Χριστού. Οι χαρταετοί δεν είναι απλά φτιαγμένοι και κάποιες φορές χρειάζονται ακόμα και εβδομάδες για να σχεδιαστούν και να ολοκληρωθεί η κατασκευή τους. Ποικίλλουν σε σχήμα (κάποιοι είναι εξάγωνοι και κάποιο οχτάγωνοι) και μέγεθος και συνήθως είναι φτιαγμένοι από πολύχρωμο χαρτί ή και ξύλο μπαμπού. Το φεστιβάλ χαρταετού γίνεται τη Μεγάλη Παρασκευή στην Horseshoe Bay Beach συνήθως μετά τις τρεις το μεσημέρι, αν και τις γιορτινές μέρες τούς βλέπεις συχνά στον ουρανό, και τα βραβεία είναι αρκετά. Συχνά το πέταγμα του χαρταετού σταματά και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να φάνε σάντουιτς από ψαροκροκέτες στο παραδοσιακό στρογγυλό ψωμάκι, που στην επιφάνειά του έχει φτιαχτεί ένας σταυρός.
Το πασχαλινό λαγουδάκι είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο του Πάσχα, προερχόμενο από την Αμερική. Στην Αυστραλία, όμως, προτιμούν το τοπικό μαρσιποφόρο, το Bilby. Αυτό κυρίως οφείλεται στο γεγονός ότι ο λαγός έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στις σοδειές και την βλάστηση της ηπείρου.
Χριστιανοί υπάρχουν και στην πολυπληθή Μουσουλμανική Ινδονησία. Εκεί το έθιμο θέλει οι πιστοί να μεταφέρουν ένα τεράστιο αυγό από τους πιστούς προς τον Ινδονήσιο πρόεδρο. Κατά τη διάρκεια του Πάσχα οι πιστοί στολίζουν τα δένδρα με αυγά έξω από τους καθεδρικούς ναούς.
Τέλος, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τον πόνο που βιώνουν οι Φικιππινέζοι στο έθιμο του αυτομαστιγώματος της Μεγάλης Πέμπτης. Με τις πλάτες τους γεμάτες με αίμα και τα πρόσωπά τους καλυμμένα με κουκούλες, οι αφοσιωμένοι Καθολικοί εξιλεώνονται για τις αμαρτίες τους με το συγκεκριμένο τελετουργικό. Οι ξυπόλυτοι μετανοούντες περπατούν στους δρόμους μαστιγώνοντας τους εαυτούς τους με αλυσίδες και δένουν τα χέρια τους πάνω σε ξύλα, σχηματίζοντας με το σώμα τους έναν σταυρό. Με αυτό το έθιμο επιδιώκουν μια καλύτερη ζωή ή δείχνουν την ευγνωμοσύνη τους για όσα έχουν στην κατοχή τους. Κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες και ντόπιοι σχηματίζουν ουρές στους δρόμους για να παρακολουθήσουν το έθιμο στην πόλη Σαν Φερνάντο, στα βόρεια της Μανίλας και στο προάστιο της Mandaluyong στα ανατολικά της. Οι μετανοημένοι Φιλιππινέζοι περπατούν στους δρόμους πληγωμένοι από το μαστίγωμα και καταλήγουν σε ένα λόφο όπου άλλοι άνδρες ντυμένοι σαν τον Χριστό καρφώνονται σε ξύλινους σταυρούς. Η Καθολική εκκλησία έχει εκφράσει την αντίθεσή της για το μαρτυρικό έθιμο, προειδοποιώντας ότι τέτοιες εκφράσεις πίστης αποπροσανατολίζουν από το πραγματικό νόημα του Πάσχα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου