Πολλά λέγονται και γράφονται για τον δείκτη νοημοσύνης ή αλλιώς IQ και πόση σημασία έχει σήμερα να είναι κάποιος έξυπνος. Ωστόσο, υπάρχει και άλλος ένας παράγοντας που μπορεί να καθορίσει τη ζωή με πιο αποφασιστικό τρόπο. Πρόκειται για τη συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) ή αλλιώς για την ικανότητα του ανθρώπου να διαχειρίζεται επιτυχώς και με υγιή τρόπο τα συναισθήματά του.
Πότε κάποιος θεωρείται ότι έχει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη; Όταν έχει συναισθηματική αυτεπίγνωση και αποδοχή του εαυτού του, ευαισθησία ως προς τους άλλους, κατανόηση, αλλά και την ικανότητα να μιλήσει για ζητήματα συναισθηματικά φορτισμένα με έναν τρόπο εποικοδομητικό. Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών αρχίζει να αναπτύσσεται μέσα από τη σχέση με τους γονείς. Πώς μπορείτε να θέσετε γερές βάσεις;
1. Κρατήστε αγκαλιά το μωρό σας όταν σας χρειάζεται και ανταποκριθείτε στο κλάμα του. Η συναισθηματική νοημοσύνη ξεκινά να καλλιεργείται από τη βρεφική ηλικία, όταν το μωρό αρχίζει να αναπτύσσει τα αισθήματα της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης.
2. Διαχειριστείτε τη δική σας ένταση και το άγχος, καθώς μπορείτε να το μεταδώσετε στο μωρό σας με τα αγγίγματα, τον τόνο της φωνής σας ή τις κινήσεις σας.
3. Βοηθήστε το να μάθει να καθησυχάζει τον εαυτό του. Τα μωρά μαθαίνουν να ηρεμούν τον εαυτό τους έχοντας αρχικά κάποιον άλλον να τους καθησυχάζει. Μέσω αυτού αντιλαμβάνονται ότι οι συναισθηματικές και φυσικές τους ανάγκες είναι απλές και εύκολο να διαχειριστούν. Αν η ανάγκη ενός μωρού να το ηρεμήσει κάποιος δεν πραγματοποιείται, τότε το νευρικό του σύστημα δεν θέτει τις βάσεις που θα του επιτρέψουν αργότερα να καθησυχάζει το ίδιο του τον εαυτό. Ως νήπιο θα δυσκολεύεται πολύ να ηρεμεί και να έχει αυτοέλεγχο, γιατί κάθε συναίσθημα θα το αγχώνει.
4. Αποδεχτείτε και αναγνωρίστε τα συναισθήματα του παιδιού σας. Διδάξτε τα παιδιά σας ότι δεν μπορούν να επιλέξουν τα συναισθήματά τους, αλλά μπορούν και οφείλουν να επιλέγουν τι θα κάνουν με αυτά τα συναισθήματα.
5. Δείξτε κατανόηση. Η κατανόηση και η αποδοχή βοηθάει το παιδί σας να αποδεχτεί τα συναισθήματά του, πράγμα το οποίο θα του επιτρέψει να βρίσκει λύσεις σε σχέση με αυτά που νιώθει και να προχωράει παρακάτω. Μαθαίνει επίσης, ότι τα συναισθήματά του δεν είναι επικίνδυνα, ούτε αιτία ντροπής και ότι ακόμα και οι σκοτεινές του πλευρές είναι αποδεκτές. Έτσι μαθαίνει να καταλαβαίνει και να αποδέχεται τον εαυτό του.
6. Μην προσπαθείτε να του αποσπάσετε την προσοχή από τα συναισθήματά του και μην το κάνετε να ντρέπεται, όταν έχει πληγωθεί (π.χ. λέγοντας τα αγόρια δεν κλαίνε). Αναγνωρίστε την κατάσταση, συμπάσχετε, επιτρέψτε του να σας δείξει τι έγινε, δώστε του λίγο χρόνο να το επεξεργαστεί και στη συνέχεια θα είναι έτοιμο να προχωρήσει.
7. Η καταπίεση δεν λειτουργεί. Η μη αποδοχή του φόβου και του άγχους δεν θα εξαφανίζουν τα συναισθήματα αυτά, αλλά θα αναγκάσουν ένα παιδί να τα καταπιέσει. Τα καταπιεσμένα συναισθήματα δεν ξεθωριάζουν, όπως αυτά που εκφράζονται κανονικά. Αντιθέτως, βρίσκονται εγκλωβισμένα και ψάχνουν τρόπο να εξωτερικευτούν. Εκφράζονται, όμως, ασυνείδητα όταν για παράδειγμα ένα νήπιο χτυπάει την αδερφή του, ένα 7χρονο βλέπει εφιάλτες ή έχει τικ.
8. Αν ακούτε το παιδί σας, θα το βοηθήσετε να απαλύνει τα έντονα συναισθήματα. Αν αποδέχεστε τα συναισθήματα του παιδιού σας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι συμφωνείτε με αυτά, απλά του δείχνετε ότι το καταλαβαίνετε.
9. Βοηθήστε το παιδί σας να μάθει να λύνει τα προβλήματα. Όταν τα συναισθήματα γίνονται αποδεκτά, τότε αρχίζουν να διαλύονται, οπότε σειρά έχει η επίλυση του προβλήματος. Πολλές φορές το παιδί σας θα χρειαστεί τη βοήθειά σας, ωστόσο φροντίστε να μην βρίσκετε πάντα εσείς τις λύσεις εκτός και αν σας το ζητήσει το παιδί σας. Κάτι τέτοιο θα έδινε το μήνυμα ότι δεν του έχετε εμπιστοσύνη και ότι αμφιβάλετε για την ικανότητά του να διαχειριστεί τον εαυτό του.
10. Μάθετε το μικρό σας να διαχειρίζεται τον θυμό του εποικοδομητικά. Όταν είναι θυμωμένο κοιτάξτε τι κρύβεται πίσω από το θυμό (έχει πληγωθεί, ή φοβάται).
11. Γίνετε το παράδειγμα προς μίμηση. Αυτό που κάνετε εσείς είναι ακριβώς αυτό που θα κάνει και το μικρό σας. Ξεσπάτε στους άλλους όταν έχετε άγχος; Μπορείτε να παραμείνετε ήρεμοι σε συζητήσεις συναισθηματικά φορτισμένες; Συμμερίζεστε τα συναισθήματα που εκφράζονται; Το ίδιο ακριβώς θα κάνει και το μικρό σας, συνεπώς προσέξτε τι είδους παραδείγματα του δίνετε.
12. Παρέμβετε πριν τα δικά σας συναισθήματα βγουν εκτός ελέγχου. Φροντίστε να διαχειρίζεστε μια κατάσταση (π.χ. ζητάτε από το μικρό σας να κλείσει τον υπολογιστή γιατί είναι ώρα για ύπνο και αδιαφορεί) όταν ακόμα είστε ήρεμη, για να μην φτάσετε στο σημείο να φωνάζετε. Αν καταλήξετε στις φωνές, δεν πρόκειται το μικρό σας να μάθε τίποτα χρήσιμο, αντιθέτως δεν θα ξέρει πώς να διαχειριστεί τα δικά του συναισθήματα, όταν βλέπει εσάς να αντιδράτε με αυτόν τον τρόπο.
13. Μην υποτιμάτε τη συναισθηματική αυτογνωσία του παιδιού σας. Σεβαστείτε τα συναισθήματά του για τους άλλους ανθρώπους. Αφήστε το έτσι να αποφασίζει ποιος θέλει να τα παίρνει αγκαλιά και ποιος όχι ή με ποια παιδιά θέλει να παίξει. Επιβεβαιώστε την ικανότητά του να εμπιστεύεται τα συναισθήματά του.
14. Δύσκολες κουβέντες. Το μικρό σας μπορεί να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις στη ζωή, όπως έναν χωρισμό ή απλά να δυσκολεύεται να σας πει ότι τρέμει στην ιδέα των τεστ στο σχολείο. Τα παιδιά μπορεί να έχουν κάποιο θέμα, το οποίο να φοβούνται να συζητήσουν και εκεί ακριβώς θα χρειαστούν τη βοήθειά σας και τις οδηγίες σας. Παράλληλα, καλό είναι να βρείτε κάποιο χρόνο για να συζητήσετε πράγματα που το απασχολούν, όπως λίγα λεπτά κουβεντούλα στο σκοτάδι πριν τον ύπνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου