Είναι το όνειρο κάθε μικρού κοριτσιού. Να της χαρίσουν μια κατάξανθη Barbie με υπέροχα ρούχα, αυτοκίνητο, άμαξα ή οποιοδήποτε άλλο αξεσουάρ. Ας μάθουμε, όμως, μερικά άγνωστα μυστικά για τη ζωή του απόλυτου κοριτσίστικου παιχνιδιού.
Το πλήρες όνομά της είναι Barbara Millicent Roberts. Δεν είναι από το Malibu, αλλά από το (φανταστικό) Willows του Wisconsin και μάλιστα πήγε σχολείο στο Willows High School. Γεννήθηκε το 1959, έχει κάνει τουλάχιστον 130 διαφορετικά επαγγέλματα στη ζωή της (όλα με εκπληκτική επιτυχία), δεν παντρεύτηκε ποτέ τον επίσημα αγαπημένο της, είχε 7 αδέρφια, τον Skipper, τη Stacie, την Chelsea, την Krissy, την Kelly, την Tutti, και τον Todd και όταν πρωτοβγήκε στην αγορά κόστιζε 3 δολάρια, δηλαδή σε σημερινή αξία περίπου 24 δολάρια.
Η δημιουργός της, Ruth Handler, εμπνεύστηκε από την 7χρονη τότε κόρη της, που έπαιζε με χάρτινες κούκλες και αποφάσισε να της κάνει ένα τρισδιάστατο δώρο. Το 1956 στη Ελβετία η Ruth καθώς παρατηρούσε τις βιτρίνες των μαγαζιών είδε μία κούκλα την BILD-LILLY. H Lilly ήταν φτιαγμένη από πλαστικό και είχε ύψος 29,5 εκ. Η κούκλα έμοιαζε πολύ με τη Brigitte Bardot. Αυτή η κούκλα ήταν η τρισδιάστατη έκδοση μίας ηρωίδας γερμανικού κόμικ σχεδιασμένη από τον O.M. Hausser και χαριζόνταν μαζί με ένα κουτί πούρα, μιας και είχε επινοηθεί αρχικά ως μπιμπελό για το γραφείο ενός άντρα.
Κοιτάζοντας και άλλες βιτρίνες μαγαζιών, η Ruth διαπίστωσε πως δεν υπήρχαν άλλες κούκλες - παιχνίδια για τα μικρά κορίτσια, εκτός από αυτή τη Bild-Lilly και κάποιες άλλες που είχαν τη μορφή μωρού. Βλέποντας επίσης τη μικρή κόρη της να παίζει με χάρτινες κούκλες σκέφτηκε πως θα είχε περισσότερο ενδιαφέρον να φτιάξει μία ενήλικη κούκλα - παιχνίδι για μικρά κορίτσια. Έτσι προέκυψε η πασίγνωστη κούκλα, η οποία αρχικά εμφανίστηκε ως μία 17χρονη πιτσιρίκα με καριέρα μοντέλου. Η πρώτη μάλιστα Barbie κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις: σε ξανθιά και καστανή και κατασκευαζόταν στην Ιαπωνία, ενώ τα ρούχα της ήταν χειροποίητα από Ιάπωνες εργάτες.
Oι διαστάσεις της κούκλας αντιστοιχούσαν στο ένα έκτο περίπου του φυσικού μεγέθους, ενώ το υλικό απο το οποίο κατασκευάστηκε ήταν το βινύλιο της Ιαπωνίας. Στη αρχή ο άντρας της Ruth θεώρησε τη ιδέα της barbie αποτυχημένη αλλά στη συνέχεια πείστηκε. Έτσι, η κούκλα πρωτοκυκλοφόρησε από τη Mattel στις 9 Μαρτίου του 1959 στη Έκθεση Παιχνιδιού της Νέας Υόρκης. Η πρώτη κούκλα barbie έμοιαζε αρκετά στη ευρωπαική κούκλα Lilli. Δύο χρόνια αργότερα δημιουργήθηκε και ο αρραβωνιαστικός της, στον οποίο η Ρουθ και ο Έλιοτ έδωσαν το όνομα του δεύτερου γιού τους, Κεν. Ολόκληρο το όνομα ήταν Κεν Κάρσον. Πολύ σύντομα απέκτησε πρωτοφανή δημοτικότητα. Το 1959 πουλήθηκαν περισσότερες από 350 χιλιάδες Barbie και η κατασκευή της κούκλας απλώνεται από το Hong Kong μέχρι την Κορέα.
Συνειδητοποιώντας τη μεγάλη δημοτικότητα της κούκλας με τα χρυσά μαλλιά αλλά και τα τεράστια κέρδη που αυτή έφερνε, οι κατασκευαστές της έσπευσαν να πατεντάρουν κάθε λεπτομέρεια που την έκανε μοναδική. Για παράδειγμα όταν ένα παιδί δεν την κρατούσε στα χέρια του, εκείνη μπορούσε να στέκεται σε οποιαδήποτε επίπεδη επιφάνεια. Αμέσως οι διαφημιστές σκαρφίστηκαν και το ανάλογο σλόγκαν: "Η κούκλα που στέκεται ολομόναχη στα πόδια της, όπως οφείλει να κάνει κάθε σύγχρονη γυναίκα". Χάρη σε ενσωματωμένα σύρματα μπορούσε επίσης να λυγίζει τα γόνατά της.
Αργότερα, το 1961, γνώρισε τον Ken Carson. Ένα νεαρό, δύο χρόνια και δύο μέρες μικρότερό της, με τον οποίο όμως χώρισε και το 2004, η Barbie αναζήτησε την αγάπη στα καλοσχηματισμένα μπράτσα του Blaine, ενός Αυστραλού σέρφερ.
Το 1963, η Mattel συστήνει στους μικρούς φίλους της τη φίλη της Barbie, την Midge. Ένα χρόνο αργότερα, το 1964 η Barbie αλλάζει εντελώς φυσιογνωμία και μακιγιάζ. Έχει συνθετικά ματόκλαδα, τα μάτια της είναι πιο μεγάλα και τα μαλλιά της είναι πιο μακριά. Μία νέα πατέντα, καλύτερη από αυτήν του μασαζοκαλσόν σλιμ, επιτρέπει στη κούκλα να περιστρέφεται γύρω από τη μέση της. Είναι η Barbie twist’ n turn. Το 1968, η Barbie μπορεί πια να μιλήσει και λέει 3 φράσεις. Τα παιδιά πράγματι θα χαίρονταν να ακούν την αγαπημένη τους κούκλα να μιλάει, κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκαν οι κατασκευαστές. Μέχρι τότε η κούκλα κοιτούσε στο πλάι. Το 1971 όμως τα μάτια της Μπάρμπι επανασχεδιάστηκαν προκειμένου να μη κοιτάζουν πλέον στο πλάι. "Η κούκλα που ξέρει να κοιτάζει μπροστά, όπως πρέπει να κάνει κάθε χειραφετημένη γυναίκα" διαλαλούσαν οι διαφημιστές.
Τέσσερα χρόνια αργότερα (το 1975) βγήκε στο εμπόριο η "Growing up Skipper". Η Skipper ήταν η μικρότερη αδερφή της Barbie και ως μικρή που ήταν δεν είχε το πλούσιο στήθος της αδερφής της. Το αποτέλεσμα ήταν να μη της κάθονται σωστά τα ρούχα της Barbie δημιουργώντας δυσαρέσκεια στις μικρές. Έτσι οι κατασκευαστές της Mattel για να μη "χαλάσουν χατίρι" στις μικρές θαυμάστριες της Μπάρμπι, σχεδίασαν ένα μηχανισμό στην Skipper, όπου γυρίζοντας τα μπράτσα της κούκλας, το στήθος της Skipper μεγάλωνε και το σώμα της αποκτούσε τις διαστάσεις της Barbie. Όμως υπήρξαν πάρα πολλές αντιδράσεις, και δικαίως, και η Mattel αναγκάστηκε να αποσύρει την "Growing up Skipper" από το εμπόριο μετά από 2 χρόνια.
Από τότε που πρωτοεμφανίστηκε η Barbie άλλαξε πάνω από 90 επαγγέλματα, γιατρός, παλαιοντολόγος, αεροσυνοδός, κ.ά. Το αγαπημένο της επάγγελμα ήταν δασκάλα Ιστορίας της Τέχνης. Από τα μέσα του δεύτερου μισού της δεκαετίας του 1960 η Barbie εκτός από τα επαγγέλματα άλλαξε και διάφορα καλούπια στο πρόσωπο της, όπως και μακιγιάζ και μαλλιά. Έτσι έχουμε την "Living Barbie" και την "Dramatic New Living Barbie" με ίσιες πατούσες. Χάνει μερικά εκατοστά ύψος, μπορεί και κινεί ακόμα πιο πολύ μπράτσα και γάμπες, όμως τα κοριτσάκια εξοργίζονται γιατί δεν της μπαίνουν τα τακούνια. Στη συνέχεια εμφανίζεται η "Τalking Barbie" με κορδονάκι στο λαιμό που όταν το τραβούσες η κούκλα μιλούσε.
Το 1971 βγαίνει και η "Growing Pretty Hair" ή "Barbie Μαγικά μαλλιά". Στο κέντρο του κεφαλιού έχει μία τούφα που τραβώντας την, τα μαλλιά της κούκλας μακραίνουν ή κονταίνουν. Επίσης από το 1971 μέχρι και το 1976 βγαίνει η κούκλα της Rapunjel, η Sunset Malibu Barbie. Η κούκλα είναι μαυρισμένη και χαμογελάει. Έχει αλλάξει λίγο η μορφή του προσώπου της και πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά μοντέλα της Mattel, γιατί άρεσε πάρα πολύ στα κορίτσια και έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Ακόμα είναι μία από τις πιο αγαπημένες κούκλες στους πλειστηριασμούς online μέχρι και σήμερα.
Το 1971 βγαίνει και η "Growing Pretty Hair" ή "Barbie Μαγικά μαλλιά". Στο κέντρο του κεφαλιού έχει μία τούφα που τραβώντας την, τα μαλλιά της κούκλας μακραίνουν ή κονταίνουν. Επίσης από το 1971 μέχρι και το 1976 βγαίνει η κούκλα της Rapunjel, η Sunset Malibu Barbie. Η κούκλα είναι μαυρισμένη και χαμογελάει. Έχει αλλάξει λίγο η μορφή του προσώπου της και πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά μοντέλα της Mattel, γιατί άρεσε πάρα πολύ στα κορίτσια και έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Ακόμα είναι μία από τις πιο αγαπημένες κούκλες στους πλειστηριασμούς online μέχρι και σήμερα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν εμφανίστηκαν στο εμπόριο η "Live action Barbie" (έχει φράντζα και είναι ένα παιδί των λουλουδιών), η "Free Moving Barbie" (φοράει φόρμα τενίστριας, ενώ μέσα στο κουτί είχε ρακέτα και μπαλάκια του τένις), η "Αngel Face Barbie" (η οποία φοράει μια ροζ φούστα και ένα άσπρο πουκαμισάκι με δαντέλα) και η "Busy Talking Barbie" (η οποία κρατούσε ένα κινητό). Έτσι στη δεκαετία του ’80 έχουμε μία ατέλειωτη σειρά από Barbie.
Η Barbie με το πέρασμα των δεκαετίων άλλαξε πολλές εθνικότητες. Ήδη από το 1967 υπάρχει η έγχρωμη Barbie σε σκούρο σοκολατένιο χρώμα. Την λένε Francie. Μετά από αυτήν εμφανίζεται η ασιατική Marina, η ισπανική Tereza και η αφροαμερικάνα Christie. Ωστόσο, υπήρχε κάποιο πρόβλημα καθώς για αυτές τις κούκλες γινόταν χρήση του ίδιου καλουπιού και άλλαζε μόνο το χρώμα και οι μαύροι της Αμερικής είχαν δυσανασχετίσει. Η Μαύρη Barbie ήταν μεν καλοδεχούμενη στη αγορά, αλλά δεν ήταν εθνολογικά σωστή. Γι αυτόν το λόγο η εταιρεία Mattel έβγαλε τις Shani. Πρόκειται για barbie με πιο έντονα αφροαμερικάνικα χαρακτηριστικά.
Το ίδιο συνέβη και στη Ιαπωνία. Η κούκλα που πωλήθηκε στη Ιαπωνία το 1981-83 ήταν εντελώς διαφορετική από τη σημερινή. Ο γιαπωνέζος καταναλωτής ήθελε την κούκλα "στα μέτρα" του, δηλαδή εθνολογικά σωστή. Έτσι, η Mattel αποφάσισε να συνεργαστεί με μία γιαπωνέζικη εταιρεία. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν να φτιαχτεί ειδικά και μόνο για την ιαπωνική αγορά η "Takara Barbie". Αργότερα, όταν έληξε η άδεια της Mattel στη Ιαπωνία, η Takara Barbie άλλαξε όνομα και έγινε Jenny, η οποία υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η Barbie με το πέρασμα των δεκαετίων άλλαξε πολλές εθνικότητες. Ήδη από το 1967 υπάρχει η έγχρωμη Barbie σε σκούρο σοκολατένιο χρώμα. Την λένε Francie. Μετά από αυτήν εμφανίζεται η ασιατική Marina, η ισπανική Tereza και η αφροαμερικάνα Christie. Ωστόσο, υπήρχε κάποιο πρόβλημα καθώς για αυτές τις κούκλες γινόταν χρήση του ίδιου καλουπιού και άλλαζε μόνο το χρώμα και οι μαύροι της Αμερικής είχαν δυσανασχετίσει. Η Μαύρη Barbie ήταν μεν καλοδεχούμενη στη αγορά, αλλά δεν ήταν εθνολογικά σωστή. Γι αυτόν το λόγο η εταιρεία Mattel έβγαλε τις Shani. Πρόκειται για barbie με πιο έντονα αφροαμερικάνικα χαρακτηριστικά.
Το ίδιο συνέβη και στη Ιαπωνία. Η κούκλα που πωλήθηκε στη Ιαπωνία το 1981-83 ήταν εντελώς διαφορετική από τη σημερινή. Ο γιαπωνέζος καταναλωτής ήθελε την κούκλα "στα μέτρα" του, δηλαδή εθνολογικά σωστή. Έτσι, η Mattel αποφάσισε να συνεργαστεί με μία γιαπωνέζικη εταιρεία. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν να φτιαχτεί ειδικά και μόνο για την ιαπωνική αγορά η "Takara Barbie". Αργότερα, όταν έληξε η άδεια της Mattel στη Ιαπωνία, η Takara Barbie άλλαξε όνομα και έγινε Jenny, η οποία υπάρχει μέχρι σήμερα.
Πολύ σύντομα η Barbie και η εταιρεία κατασκευής της, η Mattel, κατέκτησε ολόκληρο τον κόσμο και αγαπήθηκε από μικρούς και μεγάλους. Η Barbie δεν είναι απλώς μία κούκλα. Είναι ένα κοινωνικό σύμβολο. Αυτή ακριβώς η πρωτοποριακή ιδέα της Barbie ως μία fashion doll ήταν η αιτία της εξάπλωσής της σε όλες τις ηπείρους. Ενώ μέχρι τότε οι κούκλες έμοιαζαν συχνά με μωρά και ήταν φτιαγμένες για να προετοιμάζουν τα κοριτσάκια μόνο στο ρόλο της μητέρας, η barbie έχει μία ηλικία απροσδιόριστη. Μέσα από τα συχνά επαγγέλματα που έχει προετοιμάζει τα κοριτσάκια και σε άλλο ρόλο, εκτός από τον ρόλο της μητέρας, τον ρόλο της εργαζόμενης γυναίκας. Η Barbie είναι μία κούκλα μεταξύ εφηβείας και ενηλικίωσης. Με την Barbie o γονιός εξαφανίζεται. Δεν είναι μητέρα κανενός και γυναίκα κανενός.
Η Barbie δεν αγαπήθηκε μόνο, υπήρξαν πάρα πολλές φορές που κατηγορήθηκε από πολλούς. Κάθε φορά που διατυπώνεται μία κατηγορία η Mattel οδηγείται σε μία σειρά από πολιτικώς ορθές κινήσεις. Η πιο πρόσφατη ήταν εκείνη περί νευρικής ανορεξίας το 1997, με την εταιρεία να αποφασίζει να φαρδύνει τη μέση της κούκλας αρκετούς πόντους, προκειμένου να μην προσάπτουν στη πλαστική κούκλα την ευθύνη για την καχεξία χιλιάδων κοριτσιών. Την ίδια χρονιά λανσαρίστηκε η κούκλα "Share a smile Becky" (χαμογέλασέ μας, Μπέκι), η οποία ήταν καθηλωμένη σε ροζ αναπηρικό καρότσι. Αλλά μία δεκαεπτάχρονη παραπληγική μαθήτρια από την Ουάσιγκτον έστειλε γράμμα στη Mattel διαμαρτυρόμενη ότι το καροτσάκι της Μπέκι δεν χωρούσε στο ασανσέρ του κουκλόσπιτου της Μπάρμπι. Η εταιρεία επανασχεδίασε τον κουκλο-ανελκυστήρα μέσα σε λίγους μήνες.
www.infokids.gr
Η Barbie δεν αγαπήθηκε μόνο, υπήρξαν πάρα πολλές φορές που κατηγορήθηκε από πολλούς. Κάθε φορά που διατυπώνεται μία κατηγορία η Mattel οδηγείται σε μία σειρά από πολιτικώς ορθές κινήσεις. Η πιο πρόσφατη ήταν εκείνη περί νευρικής ανορεξίας το 1997, με την εταιρεία να αποφασίζει να φαρδύνει τη μέση της κούκλας αρκετούς πόντους, προκειμένου να μην προσάπτουν στη πλαστική κούκλα την ευθύνη για την καχεξία χιλιάδων κοριτσιών. Την ίδια χρονιά λανσαρίστηκε η κούκλα "Share a smile Becky" (χαμογέλασέ μας, Μπέκι), η οποία ήταν καθηλωμένη σε ροζ αναπηρικό καρότσι. Αλλά μία δεκαεπτάχρονη παραπληγική μαθήτρια από την Ουάσιγκτον έστειλε γράμμα στη Mattel διαμαρτυρόμενη ότι το καροτσάκι της Μπέκι δεν χωρούσε στο ασανσέρ του κουκλόσπιτου της Μπάρμπι. Η εταιρεία επανασχεδίασε τον κουκλο-ανελκυστήρα μέσα σε λίγους μήνες.
www.infokids.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου