Η σχολική ζωή έχει αρκετές δυσκολίες για τα πρωτάκια, που παρότι σε εμάς μπορεί να φαίνονται μικρές, για τα ίδια είναι καθοριστικές. Μια απ' αυτές είναι η ένταξη του παιδιού στο περιβάλλον του σχολείου και η απόκτηση φίλων.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρία το να κάνει ένα παιδί φίλους είναι η πιο σπουδαία αποστολή κατά τη σχολική ηλικία! Και πράγματι, βλέποντας γύρω μου παιδιά κάθε ηλικίας να παίζουν σε παρέες, σκέφτηκα πόσο ακριβές είναι αυτό. Ωστόσο, έχοντας δύο δικά μου παιδιά και έχοντας περάσει διάφορα στάδια και φάσεις, όπως “μαμά, δεν με παίζουν στο σχολείο” και “μαμά, δεν έχω φίλους”, μπορώ πολύ εύκολα να αντιληφθώ πως η εκπλήρωση της “αποστολής” δεν είναι πάντοτε εύκολη υπόθεση!
Γιατί είναι σημαντικό για το παιδί να έχει φίλους
Από τη νηπιακή του ηλικία το μικρό μας κάνει τις πρώτες του φιλίες με παιδιά του οικογενειακού μας περιβάλλοντος ή του συμμαθητές του από τον παιδικό σταθμό. Καθώς μεγαλώνει και πηγαίνει στο σχολείο, η αποστολή “απόκτηση φίλων” γίνεται λίγο πιο περίπλοκη για ορισμένα παιδιά. Είναι, ωστόσο, σημαντικό για το παιδί να αισθανθεί πιο κοντά με παιδιά της ηλικίας του, ειδικά στο ξεκίνημα του δημοτικού, το οποίο σηματοδοτεί μια καινούργια αναπτυξιακή και γνωστική αφετηρία στη ζωή του. Εκεί, μέσα από την καθημερινή επαφή και τη φιλία με συνομηλίκους του, το παιδί εξασκεί τις επικοινωνιακές του δυνατότητες, μαθαίνει να συνεργάζεται, να αναγνωρίζει και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, αλλά και να αντιμετωπίζει και να διαχειρίζεται τις διαφωνίες και τους καbγάδες που μπορεί να προκύψουν.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να αποκτήσει φίλους
Δεν είμαστε όλοι οι ενήλικες ίδιοι, ούτε όλα τα παιδιά. Έτσι για ορισμένα παιδιά είναι παιχνιδάκι να αποκτήσουν παρέες και φίλους όπου βρεθούν, ενώ για άλλα είναι πιο περίπλοκη διαδικασία. Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι για να βοηθήσουμε ένα πιο κλειστό παιδί να κάνει φιλίες:
- Γράφουμε το παιδί στις δραστηριότητες που διοργανώνει το σχολείο ή ο σύλλογος γονέων τα Σαββατοκύριακα, όπως χοροί, σκάκι, ζωγραφική. Μέσα απ’ αυτές τις εξωσχολικές δραστηριότητες, το παιδί θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει ακόμη περισσότερα παιδιά.
- Πηγαίνουμε τακτικά βόλτα σε χώρους όπως στην παιδική χαρά ή στο πάρκο της γειτονιάς, που προσφέρουν μια καλή ευκαιρία στο παιδί μας να συναντήσει συμμαθητές από το σχολείο του και να παίξουν μαζί.
- Αν υπάρχει αθλητικός ή άλλου είδους σύλλογος, π.χ. καλλιτεχνικές δραστηριότητες στη γειτονιά μας ενθαρρύνουμε το παιδί να γραφτεί. Εκεί θα μπορεί να συναντά παιδιά της ηλικίας του, με τα οποία θα έχει κοινά ενδιαφέροντα και θα είναι ευκολότερο να αναπτύξει μια φιλική σχέση.
Πότε θα ήταν καλό να μιλήσουμε με τη δασκάλα
Το θέμα δεν είναι απλά να μιλήσουμε στη δασκάλα μόνο για να διαπιστώσουμε αν το παιδί μας έχει παρέες και φίλους στο σχολείο, αλλά για να ζητήσουμε τη βοήθειά της να ενταχθεί στην ομάδα της τάξης του. Κι αν νιώθετε παράξενα στη σκέψη αυτή, έχετε υπόψη σας πως ένα μέρος του ρόλου της δασκάλας στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι ακριβώς αυτό, να βοηθήσει τα παιδιά να ενταχθούν στην ομάδα και να δημιουργήσουν φίλους και παρέες. Επιπλέον, πολλές δασκάλες ακολουθούν τα τελευταία χρόνια μια τακτική “ομάδας” στην οργάνωση και την ανάθεση εργασιών στους μικρούς μαθητές. Ενθαρρύνουν έτσι τη γνωριμία και την ανάπτυξη μιας φιλίας μεταξύ των παιδιών.
Καλό θα ήταν επίσης να μιλήσουμε με τη δασκάλα αν το παιδί διαμαρτύρεται πως υπάρχουν συμμαθητές που του φέρονται άσχημα ή που το απομονώνουν από την ομάδα. Σε αυτή την περίπτωση, η ματιά της δασκάλας είναι σημαντική για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει, αλλά και για να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε το παιδί, εμείς από το σπίτι και η δασκάλα στην τάξη, να ενσωματωθεί στις σχολικές παρέες.
Τι μπορούμε να απαντήσουμε στα παράπονα του παιδιού μας
Ας έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες: ούτε όλα τα παιδιά είναι σούπερ κοινωνικά ούτε είναι όλοι οι συμμαθητές φίλοι τους. Κι αυτόν ακριβώς τοn ρεαλισμό μπορούμε να περάσουμε και στο παιδί μας που διαμαρτύρεται πως δεν το παίζουν τα άλλα παιδιά. Μπορούμε μάλιστα να αντιστρέψουμε την ερώτηση και να το ρωτήσουμε αν το ίδιο θέλει όλα τα παιδιά της τάξης για φίλους του. Το πιθανότερο είναι πως θα απαντήσει όχι, αφού είναι δύσκολο να τα βρίσκει και να ταιριάζει με όλα. Το παιδί μας πιθανότατα θα έχει προτίμηση σε ένα, δύο, τρία, τέσσερα παιδιά από την τάξη του. Αν με αυτά τα παιδιά έχει ήδη μια καλή σχέση, έστω κι αν δεν έχουν γίνει “οι καλύτεροι φίλοι”, τότε θα πρέπει να το ενθαρρύνουμε να νιώσει καλά που έχει κάνει ήδη τόσους φίλους στην αρχή της χρονιάς!
Στη συνέχεια, μπορούμε να του προτείνουμε να καλέσουμε στο σπίτι μας ένα απ’ αυτά τα παιδιά για να παίξουν ένα απόγευμα, ώστε να έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα. Θυμηθείτε πως είναι προτιμότερο να φέρουμε το παιδί μας πιο κοντά με ένα παιδί κάθε φορά, ώστε να δημιουργηθεί ένας σύνδεσμος μεταξύ τους. Αφού γνωριστεί καλά με δυο τρεις συμμαθητές ή συμμαθήτριές του, τότε μπορούμε να ανοίξουμε το κάλεσμά μας σε όλη την παρεούλα.
Τα παιδιά με κοροϊδεύουν!
Μέσα στα σχολικά χρόνια, και ειδικά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, είναι πιθανό να έρθει μια μέρα το παιδί μας στο σπίτι και να διαμαρτυρηθεί ότι κάποιο παιδί το κορόιδεψε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε αρχικά είναι να χρησιμοποιήσουμε την τεχνική της “αντίστροφης ψυχολογίας” για να βοηθήσουμε το παιδί να αισθανθεί καλύτερα, εξηγώντας του ότι ασχολούνται μαζί του γιατί δεν περνά απαρατήρητο και γι’ αυτό τραβά την προσοχή των άλλων. Μόνο, μπορούμε να εξηγήσουμε, που δεν γνωρίζουν όλα τα παιδιά πως να ασχολούνται με τους άλλους θετικά και συχνά μόνος τρόπος που έχουν είναι τα πειράγματα.
Μπορούμε επίσης να το συμβουλέψουμε να αδιαφορήσει. Από τη στιγμή που το παιδί θα πάψει να ενοχλείται από τα πειράγματα δεν θα έχει νόημα για τους άλλους να συνεχίσουν. Αν, ωστόσο, το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο, αν συνεχιστεί και το παιδί βιώνει συχνά πειράγματα από τους συμμαθητές του, θα είναι καλό να ενημερώσουμε τη δασκάλα και να το συζητήσουμε μαζί της.
Ελένη Δασκαλάκη
Με τη συνεργασία της Μαρίλης Ανδριοπούλου, Συμβούλου - Ψυχολόγου, Ψυχοθεραπεύτριας Γκεστάλτ
www.paidimag.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου