Τώρα που ξεκίνησε η σχολική περίοδος και θα αρχίσουν οι πρώτες συναντήσεις των γονιών με τους εκπαιδευτικούς, είναι όχι απλώς εποικοδομητικό, αλλά και ιδιαίτερης σημασίας να ακούσουμε την άποψή τους για την πρόοδο του παιδιού μας. Η αξιολόγησή τους, όμως, θα είναι πληρέστερη και σωστότερη αν και εμείς με τη σειρά μας τους έχουμε ενημερώσει για θέματα σχετικά με το παιδί μας, κυρίως για όσα το αφορούν στη ζωή του στο σπίτι, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν τη σχολική του επίδοση και κυρίως τον ψυχισμό του. Κανείς άλλος εκτός από εμάς δεν γνωρίζει τόσο καλά τα θετικά του στοιχεία αλλά και τις αδυναμίες του.
Είναι γενικά παραδεκτό ότι τα παιδιά αποδίδουν καλύτερα όταν υπάρχει συνεργασία δασκάλου και γονέα. Ωστόσο, από πού πρέπει να αρχίσουμε την ενημέρωσή μας ώστε να κατανοήσει καλύτερα το παιδί μας; Ακολουθούν μερικές βασικές κατευθύνσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ως υπόβαθρο για αυτή τη στενή συνεργασία κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Θέματα σχολικής επίδοσης
Κάθε θέμα μαθησιακής διαδικασίας που μας απασχολεί θα πρέπει να γίνεται άμεσα γνωστό στον δάσκαλο. Αν έχει διαγνωστεί στο παιδί μας κάποιας μορφής μαθησιακή δυσκολία ή διαταραχή, όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/ΔΕΠΥ), ειδικές γλωσσικές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, αν υπάρχει ιατρικό ιστορικό, ή οτιδήποτε επηρεάζει όχι μόνο τη σχολική του επίδοση και του δημιουργεί μαθησιακά ελλείμματα, αλλά κυρίως το φορτίζει με ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα, είναι απαραίτητο να γνωστοποιούνται άμεσα στον εκπαιδευτικό, προκειμένου να καταρτίσει το κατάλληλο εξατομικευμένο πρόγραμμα και τις ανάλογες στρατηγικές παρέμβασης.
Οικογενειακά θέματα
Ποια είναι η κατάσταση στο σπίτι; Ποιες αλλαγές έχουν γίνει, οι οποίες ενδεχομένως επηρεάζουν το παιδί στο σχολείο (διαζύγιο, θάνατος οικείου προσώπου, οικονομική ανασφάλεια που άθελά μας αντιλαμβάνεται το παιδί, κ.ά.). Έστω κι αν μας φαίνεται ότι αντιδρά φυσιολογικά και έχει συνέλθει από μια τέτοια κρίση, πάλι οφείλουμε να ενημερώσουμε τον δάσκαλο, ώστε να το παρακολουθεί μήπως διαπιστώσει τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά ή/και στις επιδόσεις του.
Προσωπικότητα και συμπεριφορά
Μπορεί το παιδί μας να είναι αθεράπευτα ντροπαλό και να παρουσιάζει προβλήματα κοινωνικής επαφής, να δυσκολεύεται δηλαδή να κάνει φίλους, ιδιαίτερα σε ένα καινούριο και άγνωστο περιβάλλον, όπως ένα νέο σχολείο. Ενδέχεται να κουράζεται εύκολα να αποσπάται η προσοχή του να είναι οξύθυμο στο σπίτι για κάποιες αιτίες και να φοβόμαστε μήπως έχει την ίδια συμπεριφορά και στο σχολείο, εκδηλώνοντας εναντιωματική ή παραβατική συμπεριφορά, κ.λπ. Για όλα αυτά και για κάθε μας παρόμοια ανησυχία ο δάσκαλος πρέπει να είναι ενήμερος προτού τα προβλήματα αυτά εμφανιστούν στο σχολείο. Ακόμη όμως κι αν αυτό γίνει, οφείλουμε, να συνεργαστούμε απόλυτα μαζί με τον εκπαιδευτικό, ιδίως όταν κρίνει ότι το παιδί μας πρέπει να το δει ένας πιο εξειδικευμένος του χώρου, π.χ. παιδοψυχολόγος.
Δυνατότητες και μειονεκτήματα
Αν είναι πολύ καλό στα Μαθηματικά και υστερεί στη Γραμματική, αν είναι καλό στα μαθήματα και δυσκολεύεται αφάνταστα στη γυμναστική, αν είναι πολύ καλό στην Εκθεση, αλλά ντρέπεται να μιλήσει στην τάξη… όλες αυτές τις αντιθέσεις που έχουν υποπέσει στην αντίληψή μας οφείλουμε να τις μεταφέρουμε στον δάσκαλο, ώστε να γνωρίζει σε ποια σημεία πρέπει να εστιάσει τις προσπάθειές του προκειμένου να το βοηθήσει να διορθώσει τυχόν ελλείμματά του.
Με ποιον τρόπο μαθαίνει
Από τη βρεφική του ηλικία ακόμα προσπαθούμε να διδάξουμε στο παιδί μας διάφορα πράγματα, όπως πώς να πηγαίνει στην τουαλέτα, πώς να ντύνεται μόνο του, πώς να κάνει ποδήλατο, πώς να διαβάζει τα μαθήματά του, πώς να συμπεριφέρεται με τους φίλους του, πώς να χάνει με αξιοπρέπεια, πώς να κερδίζει τις μάχες του και άλλα πολλά. Σίγουρα, λοιπόν, έχουμε παρατηρήσει με ποιον τρόπο απορροφά καλύτερα τις νέες γνώσεις. Χρειάζεται να του δείχνουμε πρακτικά πώς γίνονται διάφορες δραστηριότητες; Καταλαβαίνει απόλυτα, όταν ακούει απλώς τις συμβουλές μας; Αυτές οι λεπτομέρειες είναι πολύ σημαντικές για τον δάσκαλο.
Οργάνωση μελέτης
Ποιος είναι ο ρυθμός του, ο χρόνος του για να εκτελέσει μια εργασία; Μήπως το παιδί μελετά πολύ γρήγορα την Αριθμητική του και κάνει ώρες να μάθει το μάθημα της Ιστορίας; Μήπως με το που έρθει από το σχολείο ανοίγει τα βιβλία του ή πρέπει να ξεκουραστεί γιατί προτιμά να διαβάζει αργά; Μήπως δεν πάει καλά στο σχολείο, γιατί δίνεται ολόψυχα στο μπάσκετ ή κάποια άλλη ασχολία και η μελέτη αποτελεί πάρεργο; Μήπως ήρθε η ώρα να οριοθετηθεί; Ο εκπαιδευτικός σίγουρα θα μπορεί να μας βοηθήσει με προτάσεις στα παραπάνω αλλά και σε παρεμφερή θέματα. Καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι χάρη στη σωστή οργάνωση του χρόνου του και τον κατάλληλο προγραμματισμό της μελέτης στο σπίτι βελτιώνεται η μαθησιακή του επίδοση, οδηγείται στην αυτονομία και κερδίζει λίγο περισσότερο χρόνο από το πολύ βαρύ του πρόγραμμα, για να ασχοληθεί και με άλλα πράγματα που το ενδιαφέρουν.
Ειδικά ενδιαφέροντα
Εχει το παιδί χόμπι ή κάποιες ιδιαίτερες κλίσεις που το κάνουν να ξεχωρίζει; Αν ναι, με αυτή την πληροφόρηση ο δάσκαλος μπορεί να βοηθήσει να σφυρηλατηθούν στέρεες σχέσεις με άλλα παιδιά που έχουν παρόμοια ενδιαφέροντα ή να βρεθούν τρόποι να ενισχύσει περισσότερο το ταλέντο του.
Προσοχή στον σχολικό εκφοβισμό
Επίσης, πρέπει να εξετάσουμε και μια πολύ σημαντική -ίσως κορυφαία- παράμετρο. Περνάει καλά στο σχολείο; Μήπως λέει ότι κάποιοι το έχουν ήδη στοχοποιήσει; Το πιο σωστό είναι να συζητήσουμε με τον δάσκαλο και αυτή την πιθανότητα τώρα που είναι αρχή της χρονιάς για να προλάβουμε!
Βασικός κανόνας
Ο δάσκαλος, όλα αυτά τα χρόνια, θα είναι ο πιο στενός μας συνεργάτης. Πρέπει να τον προσεγγίζουμε με ειλικρίνεια και καλή διάθεση. Να είμαστε σίγουροι ότι θα πράττει πάντα το καλύτερο με βάση το συμφέρον του παιδιού μας. Τέλος, να μην ξεχνάμε ποτέ να επιβραβεύουμε τις προσπάθειές του και να εστιάζουμε στα θετικά του σημεία. Όλα τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση και σεβασμό.
Χαρά Καραμήτσου, Λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.
charakaramitsou@ath.forthnet.gr
Θέματα σχολικής επίδοσης
Κάθε θέμα μαθησιακής διαδικασίας που μας απασχολεί θα πρέπει να γίνεται άμεσα γνωστό στον δάσκαλο. Αν έχει διαγνωστεί στο παιδί μας κάποιας μορφής μαθησιακή δυσκολία ή διαταραχή, όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/ΔΕΠΥ), ειδικές γλωσσικές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, αν υπάρχει ιατρικό ιστορικό, ή οτιδήποτε επηρεάζει όχι μόνο τη σχολική του επίδοση και του δημιουργεί μαθησιακά ελλείμματα, αλλά κυρίως το φορτίζει με ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα, είναι απαραίτητο να γνωστοποιούνται άμεσα στον εκπαιδευτικό, προκειμένου να καταρτίσει το κατάλληλο εξατομικευμένο πρόγραμμα και τις ανάλογες στρατηγικές παρέμβασης.
Οικογενειακά θέματα
Ποια είναι η κατάσταση στο σπίτι; Ποιες αλλαγές έχουν γίνει, οι οποίες ενδεχομένως επηρεάζουν το παιδί στο σχολείο (διαζύγιο, θάνατος οικείου προσώπου, οικονομική ανασφάλεια που άθελά μας αντιλαμβάνεται το παιδί, κ.ά.). Έστω κι αν μας φαίνεται ότι αντιδρά φυσιολογικά και έχει συνέλθει από μια τέτοια κρίση, πάλι οφείλουμε να ενημερώσουμε τον δάσκαλο, ώστε να το παρακολουθεί μήπως διαπιστώσει τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά ή/και στις επιδόσεις του.
Προσωπικότητα και συμπεριφορά
Μπορεί το παιδί μας να είναι αθεράπευτα ντροπαλό και να παρουσιάζει προβλήματα κοινωνικής επαφής, να δυσκολεύεται δηλαδή να κάνει φίλους, ιδιαίτερα σε ένα καινούριο και άγνωστο περιβάλλον, όπως ένα νέο σχολείο. Ενδέχεται να κουράζεται εύκολα να αποσπάται η προσοχή του να είναι οξύθυμο στο σπίτι για κάποιες αιτίες και να φοβόμαστε μήπως έχει την ίδια συμπεριφορά και στο σχολείο, εκδηλώνοντας εναντιωματική ή παραβατική συμπεριφορά, κ.λπ. Για όλα αυτά και για κάθε μας παρόμοια ανησυχία ο δάσκαλος πρέπει να είναι ενήμερος προτού τα προβλήματα αυτά εμφανιστούν στο σχολείο. Ακόμη όμως κι αν αυτό γίνει, οφείλουμε, να συνεργαστούμε απόλυτα μαζί με τον εκπαιδευτικό, ιδίως όταν κρίνει ότι το παιδί μας πρέπει να το δει ένας πιο εξειδικευμένος του χώρου, π.χ. παιδοψυχολόγος.
Δυνατότητες και μειονεκτήματα
Αν είναι πολύ καλό στα Μαθηματικά και υστερεί στη Γραμματική, αν είναι καλό στα μαθήματα και δυσκολεύεται αφάνταστα στη γυμναστική, αν είναι πολύ καλό στην Εκθεση, αλλά ντρέπεται να μιλήσει στην τάξη… όλες αυτές τις αντιθέσεις που έχουν υποπέσει στην αντίληψή μας οφείλουμε να τις μεταφέρουμε στον δάσκαλο, ώστε να γνωρίζει σε ποια σημεία πρέπει να εστιάσει τις προσπάθειές του προκειμένου να το βοηθήσει να διορθώσει τυχόν ελλείμματά του.
Με ποιον τρόπο μαθαίνει
Από τη βρεφική του ηλικία ακόμα προσπαθούμε να διδάξουμε στο παιδί μας διάφορα πράγματα, όπως πώς να πηγαίνει στην τουαλέτα, πώς να ντύνεται μόνο του, πώς να κάνει ποδήλατο, πώς να διαβάζει τα μαθήματά του, πώς να συμπεριφέρεται με τους φίλους του, πώς να χάνει με αξιοπρέπεια, πώς να κερδίζει τις μάχες του και άλλα πολλά. Σίγουρα, λοιπόν, έχουμε παρατηρήσει με ποιον τρόπο απορροφά καλύτερα τις νέες γνώσεις. Χρειάζεται να του δείχνουμε πρακτικά πώς γίνονται διάφορες δραστηριότητες; Καταλαβαίνει απόλυτα, όταν ακούει απλώς τις συμβουλές μας; Αυτές οι λεπτομέρειες είναι πολύ σημαντικές για τον δάσκαλο.
Οργάνωση μελέτης
Ποιος είναι ο ρυθμός του, ο χρόνος του για να εκτελέσει μια εργασία; Μήπως το παιδί μελετά πολύ γρήγορα την Αριθμητική του και κάνει ώρες να μάθει το μάθημα της Ιστορίας; Μήπως με το που έρθει από το σχολείο ανοίγει τα βιβλία του ή πρέπει να ξεκουραστεί γιατί προτιμά να διαβάζει αργά; Μήπως δεν πάει καλά στο σχολείο, γιατί δίνεται ολόψυχα στο μπάσκετ ή κάποια άλλη ασχολία και η μελέτη αποτελεί πάρεργο; Μήπως ήρθε η ώρα να οριοθετηθεί; Ο εκπαιδευτικός σίγουρα θα μπορεί να μας βοηθήσει με προτάσεις στα παραπάνω αλλά και σε παρεμφερή θέματα. Καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι χάρη στη σωστή οργάνωση του χρόνου του και τον κατάλληλο προγραμματισμό της μελέτης στο σπίτι βελτιώνεται η μαθησιακή του επίδοση, οδηγείται στην αυτονομία και κερδίζει λίγο περισσότερο χρόνο από το πολύ βαρύ του πρόγραμμα, για να ασχοληθεί και με άλλα πράγματα που το ενδιαφέρουν.
Ειδικά ενδιαφέροντα
Εχει το παιδί χόμπι ή κάποιες ιδιαίτερες κλίσεις που το κάνουν να ξεχωρίζει; Αν ναι, με αυτή την πληροφόρηση ο δάσκαλος μπορεί να βοηθήσει να σφυρηλατηθούν στέρεες σχέσεις με άλλα παιδιά που έχουν παρόμοια ενδιαφέροντα ή να βρεθούν τρόποι να ενισχύσει περισσότερο το ταλέντο του.
Προσοχή στον σχολικό εκφοβισμό
Επίσης, πρέπει να εξετάσουμε και μια πολύ σημαντική -ίσως κορυφαία- παράμετρο. Περνάει καλά στο σχολείο; Μήπως λέει ότι κάποιοι το έχουν ήδη στοχοποιήσει; Το πιο σωστό είναι να συζητήσουμε με τον δάσκαλο και αυτή την πιθανότητα τώρα που είναι αρχή της χρονιάς για να προλάβουμε!
Βασικός κανόνας
Ο δάσκαλος, όλα αυτά τα χρόνια, θα είναι ο πιο στενός μας συνεργάτης. Πρέπει να τον προσεγγίζουμε με ειλικρίνεια και καλή διάθεση. Να είμαστε σίγουροι ότι θα πράττει πάντα το καλύτερο με βάση το συμφέρον του παιδιού μας. Τέλος, να μην ξεχνάμε ποτέ να επιβραβεύουμε τις προσπάθειές του και να εστιάζουμε στα θετικά του σημεία. Όλα τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση και σεβασμό.
Χαρά Καραμήτσου, Λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.
charakaramitsou@ath.forthnet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου