Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Νοσοκομεία φιλικά προς τα βρέφη... Υπάρχουν;

Teaser_matternity_hospital
Μόλις μάθατε τα ευχάριστα νέα. Είστε έγκυος. Το επιβεβαίωσε το τεστ, αλλά και ο ίδιος ο γυναικολόγος σας. Και τώρα; Πώς προετοιμάζεστε για τη σημαντικότερη και ομορφότερη στιγμή της ζωής σας: τον τοκετό; Και πως εξασφαλίζετε ότι η διαδικασία που ακολουθείτε είναι η καλύτερη για εσάς αλλά, κυρίως, για το βρέφος;

Επειδή βιβλίο με οδηγίες χρήσεως δεν υπάρχει, οφείλουμε να σας ενημερώσουμε όχι μόνο για τα δικαιώματα μητέρας και βρέφους, αλλά επίσης και για τις συστάσεις που διατυπώνονται από διεθνείς θεσμούς πλέον, ώστε να λάβετε συνειδητά τις αποφάσεις σας. Για να αξιολογείτε όσα σας λένε και για να γνωρίζετε πως εσείς αποφασίζετε για τον τρόπο που θα γεννήσετε.

Η Unicef από το 1991 έχει θεσπίσει τον θεσμό των "νοσοκομείων φιλικών προς τα βρέφη". Πρόκειται για ένα δεκάλογο κανόνων για τα μαιευτήρια, ώστε να γίνεται η γέννα με σεβασμό προς την επίτοκο και να αρχίζει ο θηλασμός από την πρώτη στιγμή που θα έρθει ένα παιδί στον κόσμο. Από τότε πάνω από 20.000 μαιευτικές κλινικές έχουν πάρει την πιστοποίηση σε 152 χώρες.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα μόνο δύο νοσοκομεία είναι πιστοποιημένα από τη Unicef ως φιλικά προς τα βρέφη, το νοσοκομεία "ΑΤΤΙΚΟΝ" και Π.Γ.Ν. ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ "ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ". Στην Τουρκία τα φιλικά προς τα βρέφη νοσοκομεία είναι 205!

Για να γίνει ένα μαιευτήριο "φιλικό προς τα βρέφη" πρέπει να πληροί όλες τις παρακάτω οδηγίες σε ποσοστό τουλάχιστον 80%.

1) Να έχει γραπτή πολιτική για τον θηλασμό και η πολιτική αυτή να ακολουθείται από όλους που ασχολούνται με τη φροντίδα μητέρας και νεογέννητου (σε ένα τέτοιο μαιευτήριο δεν θα παίρνουμε αντιφατικά μηνύματα όπως συμβαίνει συνήθως, π.χ. Το μωρό δεν χρειάζεται τίποτα άλλο εκτός από πρωτόγαλα τις πρώτες μέρες, αλλά ειδικά το δικό σας γεννήθηκε μικρό / μεγάλο, αργά / γρήγορα, κ.λπ. και χρειάζεται συμπλήρωμα!)

2) Όλοι οι επαγγελματίες υγείας να εκπαιδεύονται ώστε να γίνουν ικανοί να εφαρμόσουν την οδηγία αυτή.

3) Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες για τα πλεονεκτήματα και την τέχνη του μητρικού θηλασμού (σε μαθήματα που προωθούν πραγματικά τον θηλασμό παρουσιάζοντάς τον σαν κάτι προσιτό και όχι σαν μια πολύπλοκη διαδικασία).

4) Να θηλάζουν οι μητέρες μέσα στο πρώτο ημίωρο μετά τον τοκετό (εδώ δεν εννοούν να μένουν τα μωρά για 5 λεπτά, όπως συνηθίζεται, στην αγκαλιά της μαμάς αλλά για τουλάχιστον μια ώρα).

5) Οι μητέρες που πρέπει να αποχωριστούν τα μωρά τους (π.χ. πρόωρα) να υποστηρίζονται για να διατηρήσουν τη γαλουχία.

6) Να δίνεται στα νεογέννητα μόνο μητρικό γάλα, εκτός και αν συντρέχει ιατρικός λόγος (μιλάμε για σοβαρό ιατρικό λόγο, π.χ. η εξαιρετικά σπάνια γαλακτοζαιμία και όχι ίκτερος ή υπογλυκαιμία που χρειάζονται απλώς πολύ και καλό θηλασμό και όχι ξένο γάλα).

7) Να εφαρμόζεται το "rooming in” δηλαδή τα μωρά να είναι κοντά στη μητέρα τους 24 ώρες το 24ωρο (σαν δεδομένο χωρίς να προσπαθεί κανείς να πείσει τη μαμά ότι είναι κουραστικό, επικίνδυνο, δύσκολο, κ.λπ.).

8) Μητρικός θηλασμός όποτε θέλει το μωρό και για όσο θέλει το μωρό χωρίς χρονικούς περιορισμούς (π.χ. κάθε 2 ή 3 ή 4 ώρες για 5 ή 7 ή 9 ή 15 λεπτά, κάθε μαιευτήριο μοιάζει να έχει τα αγαπημένα του τυχαία νούμερα…).

9) Να μη δίνονται τεχνητές θηλές (δηλαδή μπιμπερό!!) και πιπίλες στα μωρά.

10) Κατά την έξοδό τους από το μαιευτήριο να παραπέμπονται οι μητέρες σε ομάδες υποστήριξης θηλασμού (όπως ο Σύνδεσμος Θηλασμού Ελλάδος).

Στα τέλη του 2012 η UNICEF UK, υπεύθυνη της Αρχής Αξιολόγησης Φιλικών προς τα Βρέφη Ιδρυμάτων στη Μεγάλη Βρετανία, εξέδωσε νέα αναθεωρημένα στάνταρ με τα οποία γίνεται η αξιολόγηση και επανα-αξιολόγηση των μαιευτηρίων, νοσοκομείων, πρωτοβάθμιων δομών υγείας στην κοινότητα, πανεπιστημίων και πόλεων για να αποκτούν ή να διατηρούν την πιστοποίηση ως Φιλικά προς τα Βρέφη και προς τον μητρικό θηλασμό. 

Θέτουν ως προαπαιτούμενα την προστασία του μητρικού θηλασμού από την ανεξέλεγκτη προώθηση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος και τη συστηματική, τακτική, επαρκή και σύγχρονη εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών που έρχονται σε επαφή με τη μητέρα και το μικρό παιδί. Οι δύο αυτές προϋποθέσεις τίθενται πριν από ο,τιδήποτε άλλο, για να μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι υποστηρίζει τον μητρικό θηλασμό. 

Η αναθεώρηση αυτή έρχεται σε συμφωνία με την επιταγή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να προστατεύουμε, να προωθούμε και να υποστηρίζουμε τον μητρικό θηλασμό, ακριβώς με αυτήν τη σειρά: Δεν μπορεί να υπάρχει υποστήριξη, εάν πρώτα δεν υπάρχει προστασία, ή με απλά λόγια, δεν έχει νόημα να δίνουμε σωστές οδηγίες θηλασμού στη μητέρα και παράλληλα να έχουμε στο γραφείο μας διαφημιστικά φυλλάδια εταιρειών υποκατάστατων μητρικού γάλακτος ή δωρεάν δείγματα γαλάτων.

"Δεν υπάρχει καμιά άλλη παρέμβαση στην υγεία που να έχει τόσο μεγάλο αντίκτυπο στα μωρά και τις μητέρες, όπως είναι αυτή του μητρικού θηλασμού και η οποία να κοστίζει τόσο λίγο στα κράτη", δηλώνει η αναπληρώτρια εκτελεστική διευθύντρια της UNICEF, Geeta Rao Gupta. "Ο μητρικός θηλασμός είναι ο "πρώτος εμβολιασμός" του μωρού και η πιο αποτελεσματική και οικονομική σωτήρια παρέμβαση που υπήρξε ποτέ".

Ο παιδίατρος Στέλιος Παπαβέντσης σε παλαιότερο άρθρο του με τίτλο "Αναχρονιστικές φυλακές μεσαιωνικών μαιευτηρίων" αναφέρει: "Ένα από τα πιο λυπηρά, καταθλιπτικά, απάνθρωπα μέρη του κόσμου είναι η φυλακή για νεογέννητα σε μεσαιωνικά μαιευτήρια. Ένας θάλαμος γεμάτος μωρά στοιβαγμένα στα κρεβατάκια τους το ένα δίπλα στο άλλο σαν από αόρατο αυτιστικό χέρι, απόλυτα μόνα, ξεκομμένα ξαφνικά από το άλλο τους μισό - τη μαμά τους. Να κλαίνε ομαδικά από άγχος και απόγνωση, να πιπιλίζουν με το ζόρι μπιμπερό που έχουν τους έχει στερεωθεί καταναγκαστικά στο στόμα τους, να κοιμούνται αποξενωμένα από τον κόσμο και παραιτημένα". Και συμπληρώνει: "Σε μαιευτήρια του εξωτερικού τέτοια δωμάτια έχουν καταργηθεί προ πολλού. Όλα τα νεογέννητα απολαμβάνουν το αυτονόητο, την συνδιαμονή με τη μητέρα τους (rooming in). Από την πρώτη στιγμή η μητέρα μαθαίνει να αφουγκράζεται την ανάσα του παιδιού της. Το νιώθει πλάι της, διστακτική αρχικά στις κινήσεις της, έπειτα, με την ενθάρρυνση του προσωπικού, πιο σίγουρη για την αγκαλιά της. Μαθαίνει να διαβάζει τα σημάδια, τη γλώσσα του δικού της παιδιού. Χτίζει τον ισχυρό σύνδεσμο που θα διαρκέσει μια ζωή".

Τι ισχύει στο εξωτερικό

Στην πολιτεία της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο 2013 νόμος για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Στον νόμο ΣΒ402 προστέθηκε η παράγραφος 123367 η οποία καθορίζει πλέον την λειτουργία των νοσοκομείων που έχουν μαιευτικά τμήματα στην πολιτεία.

Ήδη σε προυπάρχοντα νόμο καθορίζεται η άδεια και οι κανόνες λειτουργίας όλων των υπηρεσιών υγείας, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων, όπου αναφέρεται ρητά ότι, από την 1η Ιανουαρίου 2014, όλα τα γενικά και ειδικά νοσοκομεία που έχουν μονάδα περιγεννητικής φροντίδας θα πρέπει να έχουν ρητή πολιτική βρεφικής διατροφής.

Ο νέος νόμος απαιτεί όλα τα γενικά και ειδικά νοσοκομεία της πολιτείας, δημόσια και ιδιωτικά, που διαθέτουν μονάδα περιγεννητικής φροντίδας, να υιοθετήσουν πλήρως τα Δέκα Βήματα για Επιτυχή Μητρικό Θηλασμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της UNICEF, όπως αναφέρονται στην πρωτοβουλία για Φιλικά προς τα Βρέφη ιδρύματα του ΠΟΥ. Συγκεκριμένα, για την συνέχιση λειτουργίας όλων των μαιευτικών μονάδων της πολιτείας απαιτείται, έως την 1η Ιανουαρίου 2020, να έχουν κάνει τα αναγκαία βήματα ώστε να είναι πλήρως πιστοποιημένα ιδρύματα ως Φιλικά προς τα Βρέφη, παρέχοντας έτσι την καλύτερη δυνατή ποιότητα φροντίδας στη βρεφική διατροφή. Για να συνεχίσουν να λειτουργούν μετά το 2020, θα πρέπει μέχρι τότε να εφαρμόζουν πλήρως τα Δέκα Βήματα, ή να υιοθετήσουν μια αντίστοιχη διαδικασία πιστοποίησης ποιότητας στην προστασία, προαγωγή και υποστήριξη του μητρικού θηλασμού που να αναγνωρίζεται επίσημα από το Τμήμα Δημόσιας Υγείας της πολιτείας. 

Κατερίνα Παράσχου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου