Ο Sinterklaas, ο Άγιος Βασίλης, φτάνει τέτοια εποχή, μέσα Νοεμβρίου, στη χώρα μαζί με τον πιστό ακόλουθό του: τον Μαύρο Πιτ. Τον ρόλο του Μαύρου Πιτ υποδύεται πάντα κάποιος λευκός με βαμμένο κατάμαυρο το πρόσωπο, περούκα με αφρικανικά κατσαρά μαλλιά και μεγάλο, κατακόκκινο στόμα.
Κάποιοι θεωρούν αυτή τη φιγούρα "ανάθεμα" για την πολυσυλλεκτική και προοδευτική κουλτούρα της Ολλανδίας. Οι εκκλήσεις για την κατάργηση του Μαύρου Πιτ έχουν πυροδοτήσει μεγάλη δημόσια συζήτηση και προκαλούν συνήθως ειρωνικά σχόλια εναντίον όσων δηλώνουν σοκαρισμένοι.
Γιατί, όμως, είναι τόσο σημαντική αυτή η αντιπαράθεση σε μια χώρα που φημίζεται για την ανεκτικότητά της; Αυτές τις μέρες τους βλέπεις παντού, στις μεγάλες πόλεις και στα χωριά της Ολλανδίας. Χορεύουν στους δρόμους, τρέχουν πάνω σε ποδήλατα και κάνουν βόλτες στις αποβάθρες χτυπώντας τύμπανα. Οι Μαύροι Πιτ είναι αναπόσπαστο κομμάτι των εορτασμών.
Μια ξανθιά γυναίκα με ένα μωρό στην αγκαλιά εξηγεί ότι προκαλούν "gezelligheid". Δεν υπάρχει ακριβής μετάφραση σε άλλες γλώσσες, αλλά η λέξη περιγράφει ένα μείγμα από ζεστά συναισθήματα και γιορτινή ευθυμία.
Δεν συμμερίζονται όλοι τον ενθουσιασμό της. Εξ ου και οι εκστρατείες για την κατάργηση του Μαύρου Πιτ, με την αιτιολογία ότι διαιωνίζει ρατσιστικά στερεότυπα.
Υπεύθυνοι για την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στον ΟΗΕ έλαβαν καταγγελία από ανώνυμη ομάδα που εξέφρασε την ανησυχία ότι ο Μαύρος Πιτ είναι "απομεινάρι του παρελθόντος της σκλαβιάς και της καταπίεσης" και καλλιεργεί "συναισθήματα κατωτερότητας στους Αφρικανούς που ζουν στην ολλανδική κοινωνία".
Ο ΟΗΕ προειδοποίησε την κυβέρνηση της χώρας ότι ενδέχεται να παραβιάζονται τα δικαιώματα μαύρων και Ασιατών που είναι ολλανδοί υπήκοοι και έχουν ισότιμα δικαιώματα. Η παρέμβαση προκάλεσε δημόσια κατακραυγή. Πρωτοσέλιδο εφημερίδας έδειξε τα χαρούμενα πρόσωπα αναγνωστών όλων των φυλών που υποστηρίζουν με ζέση την παράδοση του Μαύρου Πιτ.
Και όμως, πολλά παιδιά μεταναστών λένε πλέον ανοιχτά ότι αντιμετωπίζουν ρατσιστικές εκδηλώσεις. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η Ολλανδία έγινε περιζήτητος προορισμός για οικονομικούς μετανάστες από τη Νότια Ευρώπη, την Τουρκία, το Μαρόκο και τις πρώην αποικίες.
Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2010 το 11% του πληθυσμού ήταν γεννημένο σε ξένες χώρες, αλλά η συντριπτική τους πλειονότητα είχε αποκτήσει την ολλανδική ιθαγένεια. Από τον πληθυσμό των περίπου 17 εκατομμυρίων Ολλανδών τα 3,5 εκατ. είναι υπήκοοι γεννημένοι εκτός Ολλανδίας ή παιδιά αλλοδαπών.
Ασχέτως του τι γράφει το διαβατήριό τους, πολλοί από αυτούς εξακολουθούν να αναφέρονται ως "allochtonen", που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως "καταγόμενοι από άλλη χώρα" ή "ξένοι".
Οπως φαίνεται από την ένταση της αντιπαράθεσης, οι Ολλανδοί παίρνουν αυτά τα πράγματα πολύ στα σοβαρά. Εκατομμύρια χρήστες του Διαδικτύου βιάστηκαν να κάνουν like στη σελίδα του Facebook που ζητεί την παραμονή του Μαύρου Πιτ στη χριστουγεννιάτικη παρέα. Η σελίδα δημιουργήθηκε, όταν η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ κατέκρινε την παράδοση ως ρατσιστική.
Σε δημοσκόπηση της εφημερίδας De Telegraaf, το 66% απάντησε ότι τα Χριστούγεννα δεν θα ήταν ίδια χωρίς τον Μαύρο Πιτ, ενώ το 96% θεωρεί ότι δεν θα έπρεπε να γίνεται καν τέτοια συζήτηση.
Η προέλευση του Μαύρου Πιτ εξαρτάται από την πηγή σας. Σύμφωνα με τη λαογραφία και ορισμένους ιστορικούς, έχει ιστορία 300 ετών και δημιουργήθηκε στις αρχές ή στα μέσα του 18ου αιώνα. Κάποιοι λένε ότι ήταν μια δαιμονική φιγούρα που έβαζε τα άτακτα παιδιά στον σάκο του και τα μετέφερε μακριά από την πατρίδα. Αλλοι λένε ότι είναι ένας απελευθερωμένος σκλάβος και το γεγονός ότι επιλέγει να μείνει και να βοηθήσει τον Sinterklaas είναι απόδειξη της ευγνωμοσύνης του.
Η πιο κοινή σύγχρονη εξήγηση εγκαταλείπει τις ιστορικές αναφορές στην υποτέλεια. Σύμφωνα με την άποψη αυτή, το σκούρο δέρμα του Μαύρου Πιτ οφείλεται στη μουντζούρα από τις καμινάδες, τις οποίες ανεβοκατεβαίνει για να φέρει τα δώρα στα παιδιά.
Αλλά οι επικριτές λένε ότι αυτή η ερμηνεία δεν εξηγεί την παρουσία της περούκας με τα αφρικανικά μαλλιά, ούτε τα κατακόκκινα χείλη, που είναι επίσης αναπόσπαστα μέρη της εμφάνισης του Ολλανδού Μαύρου Πιτ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου