Πώς να τους εμφυσήσετε την αίσθηση της τάξης

Όταν τα παιδιά είναι πολύ μικρά, τα περισσότερα θέλουν να βοηθούν την μαμά και τον μπαμπά: έτσι νιώθουν σημαντικά. Είναι όμως πολύ δύσκολο να τους εμφυσήσετε τη συνήθεια να μαζεύουν τα πράγματά τους αν υπάρχει πάντα κάποιος πρόθυμος να το κάνει αντί γι’ αυτά.

Μερικοί γονείς απαλλάσσουν τα παιδιά τους από αυτήν την ευθύνη και όταν μεγαλώνουν, απαιτούν να το κάνουν μόνα τους. Αυτό είναι λάθος. Τα παιδιά μπορούν και πρέπει να συνηθίσουν να είναι τακτικά από μικρά, πρέπει να ζητάμε τη συνεργασία τους ανάλογα πάντα με την ηλικία τους.

Μεταξύ επτά και δέκα χρόνων, μπορούν πια να τακτοποιούν το δωμάτιό τους χωρίς τη βοήθεια των γονιών, αλλά πρέπει να είμαστε ελαστικοί. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να απαιτούμε να είναι τέλεια το κρεβάτι στρωμένο.

Είναι αρκετό να είναι τακτοποιημένο (ιδιαίτερα τις μέρες που έχουν σχολείο). Σημασία έχει να αποκτήσουν τη συνήθεια, να είναι υπεύθυνα για τα πράγματά τους. Δεν πειράζει αν πρέπει να ξαναφτιάξουμε ό,τι έχουν τακτοποιήσει.

Το βασικό είναι να συνεργάζονται για τη φροντίδα ενός χώρου για τον οποίο πρέπει να νιώθουν υπεύθυνοι: το δωμάτιό τους.

‘Ένα σχέδιο στα μέτρα τους

Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουμε την ανακατωσούρα, που ξεπερνά το όριο της ανεκτικότητάς μας, είναι να θέσουμε κάποιους ελάχιστους κανόνες δράσης. Γι’ αυτό, πρέπει να συγκαλέσουμε μια οικογενειακή συγκέντρωση, στην οποία ο καθένας μπορεί να πει την άποψή του. Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να μας βοηθήσουν:

Κάθε πότε πρέπει να τακτοποιούν;
Μπορεί να επιλέξουν να συμμαζεύουν κάθε μέρα τα πιο βασικά και να καθορίσουν μια συγκεκριμένη μέρα της εβδομάδας για μια πιο λεπτομερή τακτοποίηση.

Κατανομή των εργασιών
Όταν δυο αδέλφια μοιράζονται ένα δωμάτιο, καθένα πρέπει να αναλάβει κάποια συγκεκριμένη εργασία. Αν τις ανταλλάζουν κάθε τόσο, θα αποφύγουμε την αναπόφευκτη τάση που έχουν να πιστεύουν ότι η δουλειά που τους αναλογεί είναι, ακριβώς, η χειρότερη.

Κάθε πράγμα στη θέση του
Χωρίς όμως να τα δυσκολεύουμε. Ράφια για τα βιβλία και τα παραμύθια, σε ύψος όμως που να τα φτάνουν, μεγάλα μπαούλα για τα παιχνίδια και ετικέτες (ένα κουκλάκι, ένα αυτοκινητάκι) για να βρίσκουν με μια ματιά, τι περιέχουν τα μικρά κουτιά.

Σεβασμός για τα πράγματά τους
Αν αφιέρωσαν ένα ολόκληρο απόγευμα για να φτιάξουν έναν σιδηροδρομικό σταθμό ή μια σκηνή με κουβέρτες και καρέκλες, πώς να μην παραπονεθούν αν απαιτήσουμε να καταστρέψουν αμέσως το έργο τους;

Λίγη υπομονή
Το δωμάτιο δεν χρειάζεται να είναι πάντα στην εντέλεια συμμαζεμένο. Στον προσωπικό τους χώρο λίγη ανακατωσούρα τα βοηθάει να ελευθερώσουν τη φαντασία τους.

Σε συγκεκριμένες στιγμές ανταρσίας, μπορούμε να ακολουθήσουμε κάποιο σχέδιο: 

Να βαθμολογήσουμε την τάξη, να χρησιμοποιήσουμε ένα χρονόμετρο, να κάνουμε τους ντετέκτιβ ψάχνοντας τα πράγματα που δεν είναι στη θέση τους... Το παράδειγμα όπως πάντα είναι η καλύτερη μέθοδος. Αν εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε τακτικοί, είναι δύσκολο να κατορθώσουμε να κάνουμε τακτικά τα παιδιά μας. Δεν πρέπει ποτέ να απαιτήσουμε η τάξη να γίνει ιερή αρχή που θα τους κόψει την όρεξη να παίξουν να φτιάξουν να χαλάσουν και να επινοήσουν εκ νέου.

Πρέπει να ανταμείβουμε τις προσπάθειές τους;

Ο έπαινος για ό, τι κάνει σωστά είναι η καλύτερη ανταμοιβή για ένα παιδί.

Αν οι γονείς αναγνωρίζουν τις προσπάθειές του, τότε νιώθει μεγαλύτερο και αυτό το ευχαριστεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Μπορείτε όμως και να ανταμείψετε, όχι όμως με υλικές ανταμοιβές: πηγαίνοντάς τα ένα βράδυ στον κινηματογράφο, παίζοντας μαζί τους το αγαπημένο τους παιχνίδι...

Όταν το παιδί δεν κάνει τις δουλειές που έχει αναλάβει πρέπει να ξέρει ότι κανείς δεν θα τις κάνει γι’ αυτό.

Όταν του επιβάλλετε κάποια τιμωρία, αυτή δεν πρέπει να είναι σκληρή και θα πρέπει να την έχετε συζητήσει μαζί του από πριν.

Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος

akappatou.gr