Τα check up του μωρού!

Την πρώτη φορά που θα σας πουν ότι το μωρό σας χρειάζεται ειδικό έλεγχο, μπορεί να νιώσετε ότι χάνετε τη γη κάτω από τα πόδια σας. Κι όμως, τις περισσότερες φορές τα προβλήματα υγείας του πρώτου χρόνου αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά.

Δεν παίρνει βάρος

Η πρόσληψη βάρους είναι αναμφισβήτητα ένας δείκτης ότι όλα πάνε καλά με το μωρό σας. Γι αυτό, τους πρώτους 6 μήνες, είναι καλό να παρακολουθείται κάθε μήνα η αύξηση (βάρος, ύψος, περίμετρος κεφαλής). Το πρώτο τρίμηνο το μωρό παίρνει γρήγορα βάρος, περίπου 20-30 γρ. την ημέρα, ενώ το δεύτερο και το τρίτο περίπου 15-20 γρ. και το τέταρτο περίπου 15 γρ. την ημέρα. Έτσι, σε ηλικία περίπου 5 μηνών το μωρό θα έχει διπλασιάσει το βάρος του, ενώ στο χρόνο πάνω θα το έχει τριπλασιάσει. Αν η αύξηση βάρους δεν είναι ικανοποιητική και παρά τις γενικές συστάσεις που σας έχει δώσει ο παιδίατρος (π.χ. αύξηση της ποσότητας των γευμάτων) ο ρυθμός αύξησης δεν βελτιώνεται, θα πρέπει να γίνει έλεγχος για να διερευνηθούν οι πιθανές αιτίες.

Τι περιλαμβάνει ο έλεγχος:

• Γενική ούρων και καλλιέργεια ούρων προκειμένου να ελεγχθεί η περίπτωση ουρολοίμωξης, η οποία μπορεί ν αποτελεί αιτία για τη στασιμότητα βάρους.
• Έλεγχος οισοφάγου - στομάχου αν το παιδί κάνει συχνά γουλιές ή εμετούς ή είναι ανήσυχο, αφού η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να αποτελεί αιτία για το γεγονός ότι το παιδί δεν παίρνει βάρος.
• Γενική εξέταση αίματος και CRP για να ελεγχθεί η περίπτωση συνυπάρχουσας αναιμίας ή και λοίμωξης, έτσι ώστε να δοθούν και συμπληρώματα σιδήρου εφόσον χρειάζεται.

Πιθανές συστάσεις:

• Αν εντοπιστεί κάποιο παθολογικό πρόβλημα, ανάλογα με τα ευρήματα θα δοθούν οδηγίες. Για παράδειγμα, αν διαγνωστεί ουρολοίμωξη το μωρό θα πρέπει να πάρει αντιβίωση.
• Αν το μωρό θηλάζει αποκλειστικά, μπορεί να μην παίρνει αρκετό γάλα. Ο παιδίατρος πιθανόν τότε να σας συστήσει να του δώσετε συμπλήρωμα από τροποποιημένο γάλα.
• Αν το μωρό έχει ξεκινήσει στερεά γεύματα ο παιδίατρος πιθανόν να σας δώσει οδηγίες για ενίσχυση της διατροφής, όπως ν αυξήσετε την ποσότητα και τον αριθμό των γευμάτων, να προσθέτετε στη φρουτόκρεμα ρυζάλευρο.

Τα καλά νέα: Tα όρια του φυσιολογικού βάρους δεν είναι αυστηρά. Το κάθε μωρό έχει τον δικό του ρυθμό ανάπτυξης. Εφόσον το μωρό σας βρίσκεται στις φυσιολογικές καμπύλες ανάπτυξης που υπάρχουν στο βιβλιάριο υγείας, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε.

Ο έλεγχος των ισχίων

Αν ο παιδίατρος, κατά την καθιερωμένη εξέταση, διαπιστώσει κάποιο πρόβλημα στο άνοιγμα των σκελών του μωρού, πρέπει να συστήσει να γίνει έλεγχος από παιδορθοπεδικό.

Τι περιλαμβάνει ο έλεγχος:

• Κατά τη διάρκεια του παιδορθοπεδικού ελέγχου, πέρα από την κλινική εξέταση, πιθανόν να χρειαστεί να γίνει υπερηχογράφημα ή ακτινογραφία στην περιοχή της λεκάνης ανάλογα με την ηλικία του μωρού.

Πιθανές συστάσεις:

• Αν διαγνωστεί κάποιο πρόβλημα μπορεί να χρειαστεί μια συντηρητική αγωγή (να φορά διπλή πάνα ή ειδική ζώνη ή γύψο για κάποιο διάστημα).
• Τακτική ιατρική παρακολούθηση για αρκετό καιρό.
• Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί εγχείρηση.

Τα καλά νέα: Όσο πιο γρήγορα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες οριστικής λύσης. Αν το πρόβλημα εντοπιστεί πριν τους 3 μήνες, μπορεί να θεραπευτεί σε ποσοστό 95%!

Κάνει γουλίτσες

Οι περισσότεροι νέοι γονείς συνήθως ανησυχούν, όταν βλέπουν το μωρό τους να βγάζει γουλίτσες γάλα μετά το τάισμα. Κι όμως, οι απλές αναγωγές, δηλαδή η αβίαστη εκροή γάλακτος έπειτα από κάθε γεύμα, θεωρείται κάτι φυσιολογικό και δεν χρειάζεται να σας ανησυχεί. Όταν, όμως, υπάρχουν συμπτώματα όπως ρουκετοειδείς έμετοι (βίαιη δηλαδή αποβολή του γάλακτος), ανησυχία, πόνος ή άρνηση σίτισης, κλάμα ή δύσπνοια, θα πρέπει να ενημερώσετε τον παιδίατρο ο οποίος θα δώσει οδηγίες ή μπορεί να συστήσει να γίνει διερεύνηση με ειδικές εξετάσεις, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει και σε τι βαθμό γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Τι περιλαμβάνει ο έλεγχος:

• Υπερηχογράφημα στομάχου (περίπου ένα τέταρτο με μισή ώρα, αφού ταϊστεί το μωρό) γίνεται συνήθως για να αποκλειστούν ανατομικές ανωμαλίες όπως στένωση του πυλωρού. 
• Πιο ειδικές εξετάσεις είναι η 24ωρη μέτρηση ph του οισοφάγου, η γαστροσκόπηση και το βαριούχο γεύμα οισοφάγου στομάχου, που συστήνονται μόνο σε πιο σοβαρές περιπτώσεις και γίνονται από ειδικό γιατρό.

Πιθανές συστάσεις:

• Να δίνετε στο μωρό πιο μικρά και πιο συχνά γεύματα.
• Να διακόπτετε στη μέση το γεύμα του, για να του δώσετε την ευκαιρία να ρευτεί.
• Να κρατάτε το μωρό όρθιο για 20 περίπου λεπτά έπειτα από κάθε γεύμα.
• Σίτιση με ειδικό γάλα -εμπλουτισμένο με πηκτική ουσία ή υποαλλεργικό γάλα- μπορεί να βοηθήσει σε μερικές περιπτώσεις, πάντοτε ύστερα από ιατρική σύσταση.
• Να βάζετε το μωρό να κοιμηθεί σε αριστερή πλάγια θέση ή με ανασηκωμένο το πάνω μέρος του στρώματος.
• Φαρμακευτική αγωγή χρειάζεται μερικές φορές για διάστημα που θα οριστεί από τον γιατρό, ανάλογα με το βαθμό της παλινδρόμησης.

Τα καλά νέα: Τα περισσότερα βρέφη ξεπερνούν το πρόβλημα μέχρι την ηλικία των 12-24 μηνών. Αν και μερικά μωρά κάνουν αναγωγές πιο συχνά από άλλα, συνήθως με την πάροδο του χρόνου το πρόβλημα βελτιώνεται στους έξι μήνες, καθώς το γαστρεντερικό σύστημα του μωρού ωριμάζει, ξεκινάει η εισαγωγή στερεών γευμάτων και το μωρό μπορεί να καθίσει περισσότερη ώρα με τον κορμό όρθιο.

"Φεύγει" το ματάκι

Στο πρώτο τρίμηνο ζωής τα μάτια του μωρού κάνουν συχνά περίεργες κινήσεις στραβισμού δίνοντας την εντύπωση ότι δεν ευθυγραμμίζονται. Κι όμως, συνήθως όταν το παιδί κλείσει τους τρεις μήνες το πρόβλημα υποχωρεί από μόνο του, καθώς ωριμάζει ο συντονισμός των ματιών. Αν όμως τα μάτια του παιδιού δεν ευθυγραμμισθούν μέχρι την ηλικία των 3 μηνών ή δεν λειτουργούν ταυτόχρονα μέχρι την ηλικία των 6 ή 9, θα πρέπει να προγραμματιστεί ένας οφθαλμολογικός έλεγχος προκειμένου να διαπιστωθεί αν όντως έχει στραβισμό ή συνυπάρχει κάποια άλλη πάθηση (π.χ. καταρράκτης).

Τι περιλαμβάνει ο έλεγχος:

• Έλεγχος κινητικότητας ματιών με κινούμενο αντικείμενο ή φως.
• Έλεγχος οπτικής οξύτητας και σκιασκοπία με κυκλοπληγία για τον εντοπισμό διαθλαστικών προβλημάτων και βυθοσκόπηση.

Πριν από αυτές τις εξετάσεις θα πρέπει να ρίξει ο γιατρός ειδικές σταγόνες στα μάτια του μωρού. Μετά το πέρας της εξέτασης θα πρέπει να προστατέψετε τα μάτια του μωρού από το φως του ήλιου.

Πιθανές συστάσεις:

• Κλείσιμο του ματιού που δεν έχει στραβισμό (ώστε να μην τεμπελιάζει το μάτι που έχει πρόβλημα) για μερικές ώρες την ημέρα και ασκήσεις για την ενίσχυση της όρασης.
• Εφόσον διαπιστωθούν κατά τον οφθαλμολογικό έλεγχο διαθλαστικά προβλήματα, το παιδί μπορεί να χρειαστεί να φορέσει γυαλιά.
• Αν ο στραβισμός υπάρχει από τη γέννηση και δεν θεραπεύεται με τη χρήση γυαλιών, τότε μπορεί να γίνει εγχείρηση στην ηλικία των δύο χρονών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις αργότερα.

Τα καλά νέα: Η ανησυχία μήπως το μωρό έχει στραβισμό δεν είναι πάντα βάσιμη. Στην αρχή τα μωρά μπορεί να δίνουν μερικές φορές την εντύπωση ότι αλληθωρίζουν. Μέσα όμως σε λίγους μήνες -συνήθως μετά το δεύτερο με τρίτο μήνα- τα μάτια συντονίζονται.

Φλώρα Κασσαβέτη, με τη συνεργασία 

της Παναγιώτας Καφρίτσα, παιδίατρος με ειδικότητα στην παιδική γαστρεντερολογία, διευθύντρια γαστρεντερολογικού τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων, 

της Μαρίας Φωτοπούλου, παιδοφθαλμίατρος-αναπληρώτρια διευθύντρια Οφθαλμολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία, 

του Λάμπρου Παπαδόπουλου, παιδορθοπεδικός, διευθυντής της Β Ορθοπεδικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία και 

του Σπύρου Φωτόπουλου, παιδίατρος- νεογνολόγος, αναπληρωτής διευθυντής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Νεογνών (Β ΜΕΝ) Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία.

www.paidimag.gr