Μπορεί η μάθηση μέσα από το παιχνίδι να είναι αποτελεσματική;

Η μάθηση είναι η διαδικασία με την οποία ο ενδιαφερόμενος μπορεί να αναπτύξει γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές με τι βοήθεια εκπαιδευτικού υλικού και πλαισίου. Πώς όμως αυτό μπορεί να γίνει διασκεδαστικό; Φυσικά με τη βοήθεια του παιχνιδιού! Τα παιδιά λατρεύουν το παιχνίδι και είναι το καλύτερο κίνητρο για αυτά. Η μάθηση μέσα από το παιχνίδι μπορεί να είναι ιδιαίτερα ελκυστική, αλλά και αποτελεσματική για το παιδί.

Πώς επιτυγχάνεται αυτό;

Το παιχνίδι χαλαρώνει τον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να είναι πιο εύκολο να πάρουμε ρίσκα και να πειραματιστούμε. Ως ενήλικες συχνά γινόμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σχετικά με το τι θα πουν οι άλλοι για εμάς. Ο φόβος του λάθους ή της κοινωνικής απόρριψης αναστέλλει τη δημιουργική μας έκφραση. Το παιχνίδι διώχνει τις όποιες αναστολές υπάρχουν και προωθεί τη δράση.

Το παιχνίδι εισάγει τα στοιχεία της πρόκλησης και της ανταμοιβής. Η ανταμοιβή πυροδοτεί την απελευθέρωση ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας. Η ντοπαμίνη αυξάνει το εσωτερικό κίνητρο και την επιθυμία μας για μάθηση. Όταν τα αποτελέσματα του παιχνιδιού είναι αβέβαια και ο εγκέφαλός μας είναι απασχολημένος με το να προσπαθεί να προβλέψει εάν κερδίσει ή εάν χάσει, τότε παράγει περισσότερη ντοπαμίνη γεγονός που μας κάνει να γινόμαστε ακόμα πιο προσηλωμένοι στη δραστηριότητα την οποία συμμετέχουμε. Επίσης, ο μηχανισμός αυτός μετατρέπει το παιχνίδι της μάθησης σε μία ευχάριστη εμπειρία δίνοντάς μας κίνητρο να συνεχίσουμε.

Το παιχνίδι μας βοηθά να μπούμε σε κατάσταση ροής. Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Mihály Τσικτσεμάιλ, για να επιτευχθεί η κατάσταση ροής, χρειάζεται μια προσεκτική ισορροπία μεταξύ του επιπέδου της πρόκλησης και των δεξιοτήτων του συμμετέχοντα, καθώς και η άμεση ανατροφοδότηση αυτών. Το παιχνίδι μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε αυτά τα επίπεδα πρόκλησης και να τεστάρουμε την πρόοδό μας σε αυτά.

Το παιχνίδι μας προετοιμάζει για το απροσδόκητο και ενθαρρύνει την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα. Μπορούμε να αλλάξουμε ρόλους και ταυτότητα, π.χ μέσα από ένα avatar, να σκεφτούμε πιθανά σενάρια και να καταλήξουμε σε πιο δημιουργικές λύσεις. Μέσα από τα παιχνίδια ρόλων, μπορούμε να βρεθούμε αντιμέτωποι με διαφόρων ειδών εμπειρίες και συναισθήματα, να μάθουμε να κατανοούμε καλύτερα νέες προοπτικές και να είμαστε έτοιμοι να δώσουμε λύσεις σε υποθετικά προβλήματα προτού αυτά προκύψουν στην πραγματική ζωή.

Το παιχνίδι οδηγεί σε γνώση. Το παιχνίδι είναι μια τελετουργία με σύνολα κανόνων και σεναρίων. Όπως κάθε τελετουργικό, το παιχνίδι δημιουργεί προσδοκίες για ένα ορισμένο είδος της συμπεριφοράς και ζητά από τον εγκέφαλο για να δώσει εντολές σύμφωνα με τις προσδοκίες αυτές. Μπορούμε να εξασκηθούμε και να γίνουμε καλύτεροι μέσα από το παιχνίδι. Με αυτόν τον τρόπο το παιχνίδι μας προσφέρει ένα διασκεδαστικό τρόπο για να αναπτύξουμε δεξιότητες .

Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας/τους μαθητές σας. Κάντε τη γνώση παιχνίδι!

Τζούλια Κορωνιά, Λογοπαθολόγος

email: tzouliakoronia@gmail.com