Η μετάβαση ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας από το οικογενειακό περιβάλλον στο περιβάλλον του παιδικού σταθμού αποτελεί μεγάλη αλλαγή στη ζωή του. Φεύγει από το σπίτι του (όπου είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής) και πηγαίνει σε έναν διαφορετικό χώρο, που λειτουργεί με ένα καθορισμένο ρυθμό τελείως διαφορετικό από αυτό του σπιτιού. Επιπλέον, παύει πια να έχει την απόλυτη προσοχή, αφού στα μάτια της νηπιαγωγού έχει την ίδια θέση με τους συμμαθητές του.
Στην αρχή η οικογένεια φροντίζει να διευκολύνει και να στηρίξει τη μετάβαση του παιδιού στο νέο του περιβάλλον, ενώ και το προσωπικό του σταθμού είναι κατάλληλα προετοιμασμένο για να το υποδεχθεί.
Συμβαίνει, όμως, πολλές φορές ένα παιδί να μην θέλει να πάει στον παιδικό σταθμό. Δημιουργεί συχνά προβλήματα, κλαίει, παραπονιέται ότι δεν νιώθει καλά, ότι είναι άρρωστο ή παρουσιάζει ενούρηση (ενώ είχε ήδη πετύχει τον έλεγχο των σφιγκτήρων). Η αντίδραση αυτή μπορεί να είναι παροδική και να μην χρειάζεται να δώσετε περισσότερη σημασία, μπορεί όμως να πρέπει να τη λάβετε υπόψη και να ελέγξετε την αιτία της. Γιατί, όμως, δεν θέλει να πάει στον παιδικό σταθμό;
Ίσως να του έχουν παρουσιασθεί κάποια προβλήματα στον σταθμό που, αν και τα έχει αναφέρει, δεν τους δώσατε τη δέουσα προσοχή. Θα πρέπει να ακούτε τα παράπονά του για τη νηπιαγωγό ή τα άλλα παιδιά με κατανόηση. Να το ενθαρρύνετε και σε ήρεμη ατμόσφαιρα να του εξηγείτε τις απορίες του.
Κάποιες φορές μπορεί το πρόγραμμα του παιδικού σταθμού να είναι ανιαρό και ιδιαίτερα για τα παιδιά που έχουν ξαναπάει στον ίδιο σταθμό, με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν νέα ενδιαφέροντα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα ήταν καλό να συζητήσετε το πρόβλημα με τη νηπιαγωγό ή με άλλους γονείς, ώστε να βρεθούν από κοινού τρόποι που θα κάνουν τη διαβίωσή του εκεί και πάλι ενδιαφέρουσα.
Αν το παιδί στην έναρξη του παιδικού σταθμού δεν επιθυμεί να συνεχίσει, ίσως να υπάρχουν δυσκολίες προσαρμογής. Πολύ συχνά, τα παιδιά που έχουν στο σπίτι συνεχή παρακολούθηση και ξεχωριστή φροντίδα, δεν επιθυμούν να παραμείνουν σε έναν χώρο, όπου η φροντίδα δεν είναι όπως αυτή του οικείου περιβάλλοντός τους.
Σ’ αυτή την περίπτωση το παιδί σας μπορεί να νιώθει αποξενωμένο και να αισθάνεται ξαφνικά ότι δεν το θέλετε στο σπίτι, ότι έχετε τις δικές σας ασχολίες και ότι δεν το αγαπάτε όπως πρώτα. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, πρέπει να συζητήσετε με τη νηπιαγωγό για τρόπους σταδιακής ενσωμάτωσης στον παιδικό σταθμό με ιδιαίτερη φροντίδα από μέρους της για τις επόμενες εβδομάδες.
Αν με αυτές τις συζητήσεις δεν λυθεί το πρόβλημα και το παιδί επιμένει να μην θέλει να πάει στον σταθμό, τότε ίσως θα πρέπει να οργανώσετε κάποια συνάντηση και με άλλους γονείς. Με τη συζήτηση μαζί τους ενδέχεται να ανακαλύψετε κάποια νέα δεδομένα για συγκεκριμένα προβλήματα, που μπορεί να έχουν εντοπισθεί στον παιδικό σταθμό. Με τη συνεργασία μπορείτε να αλλάξετε μερικές δυσάρεστες καταστάσεις και να βρείτε λύσεις.
Τέλος, να έχετε υπόψη σας, ότι η άρνηση του παιδιού να πάει στον σταθμό μπορεί να αποτελεί μια μορφή προβληματικής συμπεριφοράς. Ενδεχομένως, να αποτελεί εκδήλωση της ιδιαιτερότητάς του στην προσαρμογή με το νέο περιβάλλον. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να συζητήσετε το πρόβλημα με τον παιδίατρο και αυτός μπορεί να σας κατευθύνει σε πιο εξειδικευμένο κέντρο για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Χρήσιμες συμβουλές
Η αξία της συμμετοχής στην οργανωμένη προσχολική εκπαίδευση είναι αναμφισβήτητη. Το κάθε παιδί, όμως, είναι κάτι ξεχωριστό, και ως τέτοιο πρέπει να το αντιμετωπίζετε. Χρειάζεται, λοιπόν, να είστε σε ετοιμότητα για να προσέξετε καλά τα μηνύματα που στέλνει το παιδί που πάει για πρώτη φορά ή δεύτερη χρονιά στον παιδικό σταθμό. Επιβάλλεται να διερευνήσετε γιατί αρνείται επίμονα κάθε πρωί να πάει στον σταθμό.
- Είναι σημαντικό να ξέρετε, ότι το μικρό παιδί είναι φυσικό ν΄ αντιδράσει από τις πρώτες μέρες. Άλλωστε, πολλά παιδιά χρειάζονται ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για να προσαρμοσθούν.
- Μέσα από συζήτηση, παραμύθια, αλλά και παιχνίδια με σχετικό περιεχόμενο μπορείτε να το βοηθήσετε να καταλάβει, ότι η μαμά και ο μπαμπάς πηγαίνουν το πρωί στη δουλειά τους και αυτό στον σταθμό.
- Η ένταξη του παιδιού στο καινούργιο περιβάλλον θα του δώσει τη δυνατότητα να μάθει νέα πράγματα και να παίξει με τα άλλα παιδιά. Όμως, στην καθημερινότητά του στον σταθμό το παιδί θα αντιμετωπίσει και δυσάρεστες καταστάσεις: κάποιο άλλο παιδάκι ίσως χαλάσει ένα παιχνίδι του, το φαγητό δεν θα του αρέσει κάθε μέρα, μπορεί να τιμωρηθεί γιατί έκανε κάτι άπρεπο, κ.ά.
- Καλό είναι η ένταξη του παιδιού να γίνει σε περίοδο που το παιδί δεν αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, για να μην χρειασθεί μετά από λίγες ημέρες να παραμείνει στο σπίτι. Η επανένταξη θα φέρει προβλήματα.
- Η συμπεριφορά σας στις αντιδράσεις του παιδιού κατά τη διάρκεια της προσαρμογής του χρειάζεται να είναι σταθερή. Αυτό εξαρτάται φυσικά από την ιδιαιτερότητα του παιδιού, το στάδιο ανάπτυξής του, κ.ά. Αν τις πρώτες ημέρες ή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα αρνηθεί να πάει στον παιδικό σταθμό, δεν θα το κρατήσετε στο σπίτι, αλλά θα εξακολουθήσετε να το πηγαίνετε σταθερά.
- Αν το παιδί επιμένει να πάρει μαζί του ένα αγαπημένο του παιχνίδι από το σπίτι, αφήστε το να το κάνει. Πολλές φορές τα παιδιά (και ειδικά τα μικρότερα) νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια αν έχουν μαζί τους κάποιο οικείο αντικείμενο.
- Αν θέλετε να ενισχύσετε το αίσθημα ασφάλειας του παιδιού, υιοθετήστε μια ρουτίνα αποχωρισμού, που θα ξεκινά από το σπίτι. Λίγο πριν έρθει το σχολικό καθίστε για λίγο μαζί και χαρείτε το πρωινό σας γεύμα. Αν το πηγαίνετε εσείς στον σταθμό, δώστε του ένα φιλί και πείτε του “θα έρθω να σε πάρω στις 4:00”.
- Σε περίπτωση δεύτερης εγκυμοσύνης, η προετοιμασία και η ένταξη θα πρέπει να αρχίσει τουλάχιστον 2 μήνες πριν γεννηθεί το δεύτερο παιδί. Αν το διάστημα της ένταξής του στον παιδικό σταθμό το ακολουθήσει αμέσως και η γέννηση ενός αδελφού ή αδελφής, το παιδί συχνά βιώνει τον αποχωρισμό από την οικογένεια και την ένταξή του στο καινούργιο και άγνωστο περιβάλλον σαν εγκατάλειψη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου