Έχουν άγχος τα πρωτάκια;

Τα σημερινά πρωτάκια δεν είναι πραγματικά πρωτάκια, μιας και έχουν στην πλάτη τους ήδη μια χρονιά υποχρεωτικής εκπαίδευσης στο νηπιαγωγείο και συχνά ένα έως και τρία χρόνια ολιγόωρης ή και ολοήμερης παραμονής σε παιδικό σταθμό.

Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της ουσιαστικής επιμήκυνσης του σχολείου, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση. Κατά συνέπεια, τα παιδιά το άγχος αποχωρισμού από τα οικεία πρόσωπα που τα φροντίζουν και τους παρέχουν ασφάλεια το έχουν ήδη διαχειριστεί με περισσότερη ή λιγότερη επιτυχία και άρα έχουν συνήθως λίγα πρόσθετα προβλήματα προσαρμογής στην πρώτη δημοτικού από αυτή την άποψη. Ωστόσο, μια γρήγορη απάντηση στο ερώτημα αν τα πρωτάκια έχουν άγχος θα μπορούσε να είναι: ναι, αν έχουν άγχος οι γονείς τους ή αν έχουν άγχος για τους γονείς τους!

Η πρώτη δημοτικού σηματοδοτεί την έναρξη μιας περιόδου αναδιοργάνωσης του εβδομαδιαίου προγράμματος όλης της οικογένειας. Τα μαθήματα και οι εξωσχολικές δραστηριότητες αρχίζουν και καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος όλης της οικογένειας και δημιουργούν πιέσεις συντονισμού και διαχείρισης χρόνου τόσο στα παιδιά όσο και στους γονείς. Επίσης, η επαφή με συμμαθητές και η σημαντικότητα αυτών των σχέσεων αυξάνεται.

Οι γονείς μέσα στην αγωνία τους να προσφέρουν το καλύτερο για τα παιδιά τους, να κάνουν ένα καλό ξεκίνημα και να πάρουν γερές βάσεις, καμιά φορά παγιδεύονται σε έναν αγωνιώδη αγώνα δρόμου. Επιδιώκουν τα παιδιά τους να μάθουν από μικρά πολλά πράγματα και να έχουν πολλά ερεθίσματα. Δεν είναι λίγα τα πρωτάκια που οι γονείς τους έχουν φροντίσει πριν καν πάνε σχολείο να έχουν ήδη μάθει να διαβάζουν και να γράφουν, ώστε να έχουν ένα προβάδισμα και να τα βρουν πιο εύκολα. Αυτό που καμιά φορά χάνεται μέσα σε αυτή τη διαδικασία είναι η σκοπιμότητα όλων αυτών των δραστηριοτήτων στις οποίες εντάσσονται τα παιδιά.

Η σχέση του γονιού με το παιδί γίνεται διεκπεραιωτική σε βάρος μερικές φορές της σχέσης συναισθηματικού συντονισμού και παροχής ασφάλειας προς το παιδί. Ένας αγχωμένος γονιός που θέλει το παιδί του να τα προλάβει όλα και να είναι πρώτο σε όλα, κινδυνεύει να μην αντιληφθεί πότε το παιδί του είναι στεναχωρημένο, αγχωμένο, κουρασμένο, φοβισμένο, κ.ο.κ από κάτι που του συμβαίνει. Ακριβώς επειδή τα πρωτάκια εκτίθενται σε σχέσεις με νέα πρόσωπα έξω από τον στενό κόσμο της οικογένειας τους, η προτεραιότητα της σχέσης γονιού - παιδιού έναντι των επιτευγμάτων ή της κατάκτησης γνώσεων είναι κρίσιμης σημασίας.

Έχουν ή όχι άγχος τα πρωτάκια;

Μια δεύτερη αιτία που τα πρωτάκια μπορεί να έχουν αυξημένο άγχος είναι όταν έχουν λόγους να ανησυχούν για τους γονείς τους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις παιδιών που παραπέμπονται σε παιδοψυχολόγους γιατί δήθεν το παιδί έχει σχολική φοβία. Πολλές φορές όμως, αυτός ο όρος είναι μια μάσκα που συγκαλύπτει το άγχος του παιδιού για κάποιον από τους γονείς ή για τη σχέση των γονιών, μετατρέποντάς το σε δικό του "παθολογικό" πρόβλημα. Καμιά φορά τα παιδιά αρνούνται να πάνε στο σχολείο γιατί ασυνείδητα μένουν πίσω να προσέχουν τους γονείς τους!

Ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσει ένας γονιός το ξεκίνημα του παιδιού του στο σχολείο είναι να αναρωτηθεί για τις δικές του προσδοκίες και άγχη για αυτή τη νέα φάση ζωής του παιδιού και της οικογένειας, καθώς και να φροντίσει για τη δική του ψυχική ισορροπία, ώστε να είναι σε θέση να αποτελεί μια ασφαλή βάση στην οποία θα μπορεί να απευθύνεται το παιδί σε δύσκολες στιγμές.

Χρήστος Ζιούβας, Μsc, CAC Ψυχοθεραπευτής - Οικογενειακός Θεραπευτής
www.christosziouvas.gr