Τι είναι η θετική προσοχή, πώς επωφελείται το παιδί και πώς να την εφαρμόσετε

Όλοι αγαπάμε τα παιδιά μας, αλλά με ποιους τρόπους τους το δείχνουμε; Αφήνουμε την καρδιά μας ελεύθερη να τα αγκαλιάσει με τρυφερότητα ή επιστρατεύουμε την κριτική, για να διορθώσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται τα λάθη τους; Τους δίνουμε την προσοχή που χρειάζονται ή το μυαλό μας τρέχει διαρκώς στα πράγματα που πρέπει να γίνουν; Όλα τα παραπάνω μπορεί να μην είχαν ιδιαίτερη σημασία, αν φυσικά δεν επηρέαζαν σε βάθος το μωρό και το νήπιο με συνέπειες στην αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του.

Και επειδή η έλλειψη προσοχής και τρυφερότητας έχει αρνητικές συνέπειες, σας παρουσιάζουμε τρόπους για να δείχνετε κάθε στιγμή την αγάπη, την τρυφερότητα και τη ζεστασιά σας στο παιδί μέσω της θετικής προσοχής. 

Τι περιλαμβάνει η θετική προσοχή; 

Απλές κινήσεις, όπως να του χαμογελάτε, να το κοιτάζετε στα μάτια και να χρησιμοποιείτε εκφράσεις του προσώπου που δείχνουν ενδιαφέρον, να είστε ευγενικοί και τρυφεροί μαζί του, να χρησιμοποιείτε τις κατάλληλες φράσεις για να το ενθαρρύνετε, να δείχνετε ενδιαφέρον για τα ενδιαφέροντά του, τις δραστηριότητες και τις επιτυχίες του.

Τι μαθαίνει μέσω της θετικής προσοχής

Αν ένα παιδί εισπράττει την προσοχή και τη φροντίδα από τον γονιό του, νιώθει ότι έχει αξία και ότι αυτά που το ενδιαφέρουν είναι σημαντικά. Έτσι χτίζει την εικόνα του εαυτού του και ενισχύει την αυτοπεποίθησή του, στηριζόμενο στα θετικά μηνύματα που λαμβάνει από το στενό οικογενειακό αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον. Η αυτοεκτίμηση δεν θα το βοηθήσει μόνο στις σχέσεις με τους υπόλοιπους ανθρώπους, αλλά θα του χαρίσει σιγουριά, καθώς μαθαίνει τον κόσμο γύρω του.

Παράλληλα, η θετική αλληλεπίδραση με τους γονείς ή άλλους ανθρώπους που ενδιαφέρονται, ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς. Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν τα ευρήματα ερευνών, σύμφωνα με τα οποία μωρά των οποίων οι γονείς δεν μπορούσαν να εστιάσουν στις ανάγκες τους, γίνονταν ανήσυχα με κίνδυνο εμφάνισης άγχους, αν η κατάσταση επαναλαμβανόταν για αρκετό χρονικό διάστημα.

Τρόποι θετικής προσοχής

Νεογέννητο. Από τη στιγμή που θα γεννηθεί το μωρό σας εστιάζει την προσοχή του στον τρόπο που λέτε και κάνετε κάτι. Παρατηρεί το πρόσωπό σας με προσοχή και επικοινωνεί μαζί σας με το κλάμα ή με εκφράσεις του προσώπου. Όσο περισσότερο ανταποκρίνεστε και επικοινωνείτε με το νεογέννητο τόσο περισσότερο εκείνο επωφελείται. Η ανταπόκρισή σας μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:

• Να το καθησυχάζετε, όταν κλαίει.
• Να του χαμογελάτε, όταν χαμογελάει,
• Να απαντάτε στους ήχους που κάνει, λέγοντας κάτι λογικό, ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι για ποιο πράγμα προσπαθεί να επικοινωνήσει το μωρό σας. 

Νήπιο. Καθώς το μωρό σας μεγαλώνει, μπορείτε να του μεταδώσετε θετικά μηνύματα συνδυάζοντας λέξεις και πράξεις.

• Προσέξτε πώς ερμηνεύει το παιδί σας την έκφραση του προσώπου σας και τον τόνο της φωνής σας. Πολύ πριν αρχίσουν να μιλούν, τα μωρά "διαβάζουν" τον τόνο της φωνής σας, τις κινήσεις, τις εκφράσεις του προσώπου και γενικότερα τη γλώσσα του σώματος. 
• Εκμεταλλευτείτε στο έπακρο τις καθημερινές συνήθειες, όπως το μπάνιο ή την αλλαγή πάνας. Αντί να κάνετε τις παραπάνω δραστηριότητες μηχανικά, αδράξτε την ευκαιρία για να δεθείτε με το παιδί σας. Μερικές αγκαλιές και φιλιά όταν το σκουπίζετε μετά το μπάνιο είναι ένα καλό παράδειγμα θετικής προσοχής.
• Όποτε είναι δυνατόν, αφήστε στην άκρη το πρόγραμμα και αδράξτε τη στιγμή με το μικρό σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει να σταματήσετε στην άκρη του δρόμου για να δείτε δύο γατάκια ή για να κόψετε ένα πορτοκάλι από ένα δέντρο, ενώ βιάζεστε. Αυτές οι παρεμβολές στο πρόγραμμα δεν χρειάζεται να διαρκούν πολύ για να κάνουν τη διαφορά. 
• Φροντίστε να κοιτάτε το παιδί σας, να του χαμογελάτε, να του δείχνετε ενδιαφέρον και να έρχεστε σε επαφή μαζί του με θετικούς τρόπους. Όλα αυτά μεταφέρουν το μήνυμα στο παιδί σας ότι είναι ιδιαίτερο και σημαντικό.
• Εστιάστε στα θετικά. Αν διαρκώς διορθώνετε το παιδί σας, φαίνεστε λυπημένοι, νευριασμένοι ή η προσοχή σας είναι στραμμένη κάπου αλλού όταν είστε μαζί, του στέλνετε το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό και δεν αξίζει την προσοχή σας. Πριν το διορθώσετε ή ασκήσετε κριτική, σκεφτείτε αν πράγματι αξίζει τον κόπο, αν το ζήτημα για το οποίο θα μιλήσετε είναι σημαντικό ή αν θα μπορούσατε να το παραβλέψετε.

Extra tip

Φυσικά δεν είναι ρεαλιστικό να είστε σε όλες τις περιπτώσεις θετικοί. Άλλωστε, το παιδί σας είναι ικανό να ανταποκριθεί σε δύσκολες καταστάσεις, όταν έχετε την προσοχή σας στραμμένη αλλού εξαιτίας κάποιου γεγονότος. Αν, ωστόσο, η καθημερινή αλληλεπίδραση κατά βάση είναι αρνητική ή αν ένας γονιός δυσκολεύεται πολύ να χαρίσει θετική προσοχή στο παιδί του, τότε ίσως χρειαστεί να συμβουλευτεί κάποιον ειδικό.

www.happyparenting.gr