Οι 10 εντολές του καλού γονιού!

Συχνά με ρωτάτε "τι κάνει ένας καλός γονιός"; Φυσικά η απάντηση διαφέρει ανάλογα με την περίπτωση, αλλά με αφορμή το βιβλίο του Laurence Steinberg "The Ten Basic Principles of Good Parenting", που βασίζεται σε επιστημονικές έρευνες των τελευταίων 75 ετών, παρουσιάζω εδώ τις 10 εντολές για να είναι κάποιος καλός γονιός μάς εξηγεί η ψυχολόγος και συγγραφέας Λίζα Βάρβογλη.

1. Δείξτε αγάπη, αγάπη, αγάπη! Κανένα παιδί δεν έπαθε τίποτα από την πολλή αγάπη των γονιών του! Αντίθετα, αυτό που κάνει το παιδί κακομαθημένο είναι όταν ο γονιός επιλέγει να δώσει κάτι άλλο στο παιδί του αντί για αγάπη, όπως χαμηλές προσδοκίες, έλλειψη κανόνων και ορίων, δώρα, κ.λπ.

2. Δείξτε με τη συμπεριφορά σας τον καλύτερό σας εαυτό. Εσείς είστε ο γονιός και θα πρέπει να δείχνετε στο παιδί με πράξεις το σωστό. Είναι εύκολο να λέτε με λόγια τι πρέπει να κάνει, αλλά το σημαντικό είναι να δείχνετε με τη στάση σας τι είναι το καλό. Ένας απλός τρόπος για να θυμάστε αν η συμπεριφορά σας είναι σωστή είναι να ρωτάτε τον εαυτό σας "τι θέλω να πετύχω με το παιδί μου; (π.χ. να μην φωνάζει όταν θυμώνει). Τι του δείχνω με τη συμπεριφορά μου; (αν του φωνάζετε θυμωμένα να μην τσαντίζεται, τότε δεν έχετε βρει τον καλύτερο τρόπο)".

3. Να είστε συναισθηματικά και σωματικά παρών στη ζωή του παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί σας θα πρέπει να είναι προτεραιότητα και δεν γίνεται να είστε γονιός στον αυτόματο πιλότο. Ναι, θα πρέπει να κάνετε υποχωρήσεις, ναι θα αλλάξει η ζωή σας, αλλά στο χέρι σας είναι οι αλλαγές αυτές να είναι θετικές. Το να είστε "εκεί’, να ασχολείστε με το παιδί, να το ακούτε, να ξέρετε τι συμβαίνει στη ζωή του είναι πολύ σημαντικό. Προσοχή όμως, δεν πρέπει να αφήσετε τη δική σας ζωή και να ζήσετε μέσα από το παιδί σας.

4. Να θυμάστε ότι η συμπεριφορά σας προς το παιδί θα πρέπει να αλλάζει ανάλογα με τις ανάγκες αλλά και την ηλικία του παιδιού. Τι χαρακτήρα και τι ταμπεραμέντο έχει το παιδί; Είναι δειλό; Ευαίσθητο; Αγχώδες; Κοινωνικό; Ανάλογα με το στυλ του θα πρέπει να ανταποκριθείτε ως γονιός. Και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάτε ότι η ηλικία του παιδιού παίζει ρόλο στο πώς θα του φερθείτε: το δίχρονο που λέει "όχι" όλη την ώρα διαπραγματεύεται την ανεξαρτησία του, κάτι που θα οδηγήσει στο να βγάλει την πάνα.

5. Βάλτε κανόνες και όρια. Σε κάθε οικογένεια πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες και όρια. Είναι σημαντικό για τα παιδιά να έχουν πρόγραμμα και ρουτίνα στη ζωή τους, γιατί αυτό τα βοηθά να μάθουν να αυτορυθμίζονται. Προσπαθήστε να επαινείτε και να επιβραβεύετε τις καλές συμπεριφορές και να αγνοείτε ή να παρεμβαίνετε στις κακές. Σταδιακά αφήστε το παιδί να κάνει επιλογές και να μάθει τις συνέπειες των πράξεών του.

6. Ποτέ μην χτυπάτε το παιδί και να αποφεύγετε τις έντονες συναισθηματικές τιμωρίες. Απαγορεύεται να χτυπάνε οι γονείς τα παιδιά τους! Ακόμα και αν φαίνεται ότι το ξύλο καταστέλλει την κακή συμπεριφορά, στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν διδάσκει τίποτα στο παιδί, αλλά του δημιουργεί θυμό και επιθετικότητα.

7. Να είστε συνεπής σε όσα κάνετε και λέτε. Εσείς πρώτα θα πρέπει να τηρείτε τους κανόνες που βάζετε και μετά θα πρέπει να περιμένετε να κάνει το παιδί σας το ίδιο. Έτσι, δεν μπορείτε να απειλείτε το παιδί σας "η τιμωρία σου είναι να μη φας κανένα παγωτό όλο το καλοκαίρι" και την άλλη μέρα να το ξεχνάτε ή να συνειδητοποιείτε ότι δεν είναι κάτι που μπορείτε να κρατήσετε, οπότε του παίρνετε παγωτό…

8. Βοηθήστε το παιδί σας να γίνει ανεξάρτητο. Μην προάγετε το στερεότυπο της Ελληνίδας μάνας που τρέχει πίσω από το παιδί της και του φωνάζει "πάρε ζακέτα, θα κρυώσεις", "φάε το αυγό σου" και άλλα γραφικά. Αφήστε το παιδί σας να αποκτήσει κατεύθυνση και έλεγχο του εαυτού του.

9. Πάντα να εξηγείτε στο παιδί τους κανόνες. Οι κανόνες δεν πρέπει να είναι αυθαίρετοι, αλλά θα πρέπει να είναι κατανοητό στο παιδί για ποιο λόγο υπάρχουν. Υπάρχουν κανόνες ασφάλειας, υγιεινής διατροφής, σωστής συμπεριφοράς, αξιών, κ.λπ. Οι γονείς θα πρέπει να έχουν προσδοκίες από το παιδί τους και μέσα από τις εξηγήσεις που δίνουν να το βοηθούν κάθε φορά να κάνει το σωστό. Χρειάζεται όμως προσοχή, επειδή μερικές φορές οι γονείς τείνουν να δίνουν υπερβολικά περίπλοκες εξηγήσεις στα μικρά παιδιά που δεν τις καταλαβαίνουν, ενώ αντίθετα δίνουν πολύ λίγες εξηγήσεις στους εφήβους. Το κλειδί είναι η σωστή δόση εξηγήσεων και πληροφοριών ανάλογα με την ηλικία και ωριμότητα του παιδιού.

10. Να φέρεστε στο παιδί με σεβασμό. Να θυμάστε πόσο σημαντικό είναι για τη σχέση σας με το παιδί να του μιλάτε όμορφα, να έχετε ευγενική στάση, να ρωτάτε και να ακούτε τη γνώμη του, να μην το μειώνετε, να μην το κοροϊδεύετε, να μην το περιφρονείτε… Δώστε του προσοχή όταν σας μιλάει ή σας δείχνει κάτι με τη συμπεριφορά του. Καλλιεργήστε τη σχέση σας. Ρωτήστε το για τη ζωή του. Μη σας πιάσει "αδιάβαστο" για γεγονότα που από την άποψή του (του παιδιού, όχι τη δική σας!) είναι σημαντικά. Και, προς παντός, δείχνετε στο παιδί σας αγάπη, αγάπη, αγάπη!

www.infokids.gr