Τρίτη 19 Αυγούστου 2014

H κουλτούρα θηλασμού στην πόρτα μας

Τι σχέση έχει η εξωστρέφεια της μαμάς με το θηλασμό του μωρού της;
Πριν από μερικά χρόνια κάποιες μητέρες με εμπειρία στον θηλασμό και στην ανατροφή των παιδιών έφτιαξαν στο facebook ομάδες υποστήριξης θηλασμού και μητρότητας, με την αρχή να γίνεται στη Λάρισα και σύντομα να ακολουθούν Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες περιοχές. Η τεράστια ανάγκη των νέων γονιών για ενημέρωση και τοπική υποστήριξη οδήγησε πολύ σύντομα στη δημιουργία περισσότερων ομάδων σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Σήμερα, 42 τέτοιες ομάδες στο διαδίκτυο αντιπροσωπεύουν σχεδόν κάθε νομό της χώρας. 

Καθημερινά έμπειρες θηλάζουσες μητέρες είναι στη διάθεση νέων μητέρων, που, μέσα από ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα την καινούργια πραγματικότητα με το μωρό τους, ενθαρρύνονται να πετύχουν τους στόχους τους για τον θηλασμό του παιδιού τους, με εθελοντική πληροφόρηση με βάση έγκυρη και επιστημονική τεκμηρίωση. 

Καθημερινά εκατοντάδες πλέον έμπειρες στον θηλασμό και στη μητρότητα γυναίκες ανά την Ελλάδα συμβουλεύουν χιλιάδες νέες μητέρες για μικρά και μεγάλα θέματα που τις απασχολούν, γκρεμίζουν τυχόν παρωχημένες νοοτροπίες και προωθούν σύγχρονες επιστημονικά τεκμηριωμένες πρακτικές που πραγματικά προστατεύουν και υποστηρίζουν τον μητρικό θηλασμό. Σα μανιτάρια γιγαντώθηκαν και είναι πλέον σημείο αναφοράς για τον νέο γονιό σε κάθε πόλη, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Η εκθετική ανάπτυξη του Πανελλήνιου Δικτύου Εθελοντικών Ομάδων Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας συνιστά μια φωτεινή εξαίρεση στη μουντή μικρή μας χώρα των τελευταίων ετών, μια θαυμαστή από τα κάτω στήριξη για κάθε νέα οικογένεια, που κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί λίγα χρόνια πριν. 

Με αφορμή και με ξεκίνημα αυτήν τη συγκεκριμένη πλατφόρμα του διαδικτύου, γονείς έχουν δεθεί μεταξύ τους από μακρινά σημεία της Ελλάδας, μητέρες με παρόμοια ενδιαφέροντα και ανησυχίες που αφορούν τα μικρά τους παιδιά έχουν ζυμωθεί και έχουν φτιάξει μια μεγάλη κοινότητα, οικογένειες έχουν αισθανθεί πολύ πιο κοντά σε καθημερινό επίπεδο από ότι με τους πραγματικούς τους γείτονες, και ας βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά και ας μην έχουν συναντηθεί ούτε μια φορά από κοντά. 

Έχουν χτιστεί φιλίες και δεσμοί, μητέρες έχουν βρει την χαμένη αίσθηση του "υποστηρικτικού χωριού", που δεν βρίσκουν με τίποτα στα διαμερίσματα της απρόσωπης πόλης. Αυτό το ιδιότυπο διαδικτυακό milk bonding έχει διαμορφώσει με εκθετικό ρυθμό καινούργιες ιδέες, μακροχρόνιες σχέσεις και δημιουργικές προτάσεις μεταξύ των νέων μητέρων ανά τη χώρα. Χτίζεται σταδιακά μια μεγάλη κοινότητα σε κάθε πόλη, αρχικά διαδικτυακή, έπειτα και πολύ σύντομα πραγματική - με συνεργασία μεταξύ των μητέρων σε τοπικό επίπεδο, με ομαδικές συναντήσεις σε σπίτια και χώρους, με ομιλίες και προβολές.

Είναι αναγνωρισμένο διεθνώς το γεγονός ότι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που οδηγεί πολλές μητέρες και σήμερα να σταματούν πρόωρα τον θηλασμό του μωρού τους, πιο σύντομα από όσο πραγματικά θα επιθυμούσαν, έχει να κάνει με την απώλεια της κουλτούρας του θηλασμού και του υποστηρικτικού δικτύου για κάθε νέα οικογένεια κατά τις τελευταίες δεκαετίες. 

Οι νέες μητέρες προσπαθούν να ξεκινήσουν τον θηλασμό έχοντας παραστάσεις μόνο με μπιμπερό από το άμεσο περιβάλλον τους, με τις δικές τους μητέρες να μην γνωρίζουν από θηλασμό, με τις φίλες τους, τα περιοδικά και την τηλεόραση να πιέζουν προς την κουλτούρα του μπιμπερό. “It takes a village to breastfeed”, και “it takes a village to raise a child”. 

Για πολύ καιρό οι νέοι γονείς έρχονταν αντιμέτωποι με τοίχος εμποδίων και με τεράστιο κενό υποστήριξης κάτω από τα πόδια τους. Αυτό το "χωριό" σήμερα υπάρχει, και γίνεται ολοένα και πιο δυνατό. Υπάρχει πια ένα χωριό που υποστηρίζει έγκυρα και σωστά, στην πόρτα της, κάθε νέα μητέρα, προστατεύει και τυλίγει με ασφάλεια τη γαλουχία και την ανατροφή του μικρού της. Ο θηλασμός είναι τέχνη, που μαθαίνεται από γενιά σε γενιά και από μητέρα σε μητέρα. Οι γυναίκες στην Ελλάδα πήραν και θα πάρουν ακόμα πιο δυναμικά στο μέλλον την ανατροφή των παιδιών τους στα χέρια τους.

“Μα είναι αξιόπιστη αυτή η ενημέρωση από μητέρα σε μητέρα;” Πριν απαντήσουμε, ας διατυπώσουμε καλύτερα την ερώτηση: “Είναι πιο αξιόπιστη από την ενημέρωση που θα λάβει μια νέα μητέρα από την πεθερά της, τις φίλες της και τον άμεσο περίγυρό της;” Και η απάντηση είναι ναι. Το ερώτημα δεν είναι αν κάθε τι που λέγεται από μητέρα σε μητέρα σε αυτές τις ομάδες είναι έγκυρο ή όχι. Το ερώτημα καλύτερα είναι αν αυτά που συνήθως λέγονται σε αυτές τις ομάδες είναι πιο αξιόπιστα και έγκυρα από αυτά που ακούει μια λεχώνα σήμερα από την γειτόνισσα, την πεθερά ή την φίλη της. Και ναι, η απάντηση είναι ότι γενικώς είναι πιο έγκυρα. 

Για πλήρη και αδιαπραγμάτευτη εγκυρότητα απευθυνόμαστε σε πιστοποιημένη υποστήριξη από μητέρα σε μητέρα, που είναι οι σύμβουλοι της la leche league, και είναι ο λόγος που η μία εθελοντική υποστήριξη - γυναίκες στο Δίκτυο υποστηρικτικών ομάδων - και η άλλη - Σύνδεσμος Θηλασμού Ελλάδας - δεν ακυρώνουν η μία την άλλη, και οι δύο χρειάζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. 

Κανείς δεν έχει προσδοκίες να διαβάζει πάντα σωστά πράγματα σε τέτοιες ομάδες, όπως κανείς δεν έχει προσδοκίες να ακούει πάντα έγκυρα πράγματα για τον θηλασμό στο τηλέφωνο μιλώντας με την κουμπάρα ή στον δρόμο που μας βλέπει ένας περαστικός. Άλλος ο ρόλος των ομάδων έμπειρων μητέρων, άλλος ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας με έγκυρες γνώσεις και άλλος ο ρόλος των πιστοποιημένων έμπειρων μητέρων. Όλοι χρειάζονται και όλοι μαζί βοηθούν, με συνεργασία.

Οι επαγγελματίες υγείας, μαίες, μαιευτήρες, παιδίατροι σε νοσοκομεία, μαιευτήρια, ιατρεία, έχουν ρόλο να μην εμποδίζουν, να μην προβάλλουν μη επιστημονικά τεκμηριωμένα εμπόδια σε αυτό το δυνατό ρεύμα που επιταχύνεται. Ο φυσιολογικός τοκετός και ο θηλασμός είναι για τις περισσότερες μητέρες μια φυσιολογική κατάσταση που απαιτεί ελάχιστη έως καθόλου παρέμβαση, με τους επαγγελματίες να παρακολουθούν και να παρεμβαίνουν μόνο στις λίγες περιπτώσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν πραγματικά ιατρικά προβλήματα. 

Αντί για αναίτια ιατρικοποίηση του φυσιολογικού, ας αναγνωρίσουμε αυτήν την τεράστια δυναμική των ομάδων μητρικού θηλασμού και μητρότητας και ας συνεργαστούμε δημιουργικά μαζί τους προς όφελος των παιδιών μας - και προς όφελος του κρατικού προϋπολογισμού.

Οι διαδικτυακές φιλίες και δεσμοί έδωσαν πολύ σύντομα τη θέση τους σε πραγματικές φιλίες και δεσμούς ανά την Ελλάδα. Τώρα είναι καιρός να επιδιωχθεί ενεργά η ζύμωση των εκατοντάδων εθελοντριών - έμπειρων μητέρων με το σύστημα υγείας και πρόνοιας της χώρας. 

Είναι καιρός κάθε τοπικό μαιευτήριο, νοσοκομείο, κέντρο υγείας, δήμος και κοινωνική υπηρεσία να επιδιώξει συνεργασία με τις εθελοντικές ομάδες θηλασμού, χωρίς σεχταρισμούς και εγωισμούς. Κανείς δεν κατέχει όλη τη γνώση, μόνο όλοι μαζί θα βοηθήσουμε να αυξηθούν τα ποσοστά μητρικού θηλασμού στα μαιευτήρια και στα σπίτια της χώρας μας. 

Οι υποστηρικτικές μητέρες εθελόντριες με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο να περνούν χρόνο με νέες λεχώνες στα μαιευτήρια και αμέσως μετά στα σπίτια, να συμβάλλουν σε σεμινάρια και ομιλίες, να ενημερώνουν, να οργανώνουν συναντήσεις μετά το μαιευτήριο, να διδάσκουν πρακτικά τη ξεχασμένη τέχνη του θηλασμού, βοηθώντας, υποστηρίζοντας, επεκτείνοντας τη μαία, το γιατρό. 

Δεν χρειάζεται ούτε ένα ευρώ από ΕΣΠΑ, απλά τη βούληση κάθε διευθυντή νοσοκομείου ή κλινικής ή κάθε δημάρχου να εκμεταλλευτεί την εθελοντική στήριξη από μητέρα σε μητέρα. Για να μην μένουμε μόνο στα λόγια και στη συνεδριακή "θεωρία" του 10ου βήματος της UNICEF για Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία. 

Μαζί με τη σταθερά πολύτιμη εθελοντική στήριξη της ελληνικής οικογένειας από τον Σύνδεσμο Θηλασμού Ελλάδας La Leche League, η εθελοντική στήριξη από οικογένεια σε οικογένεια βρίσκεται εκεί, διαθέσιμη στην πόρτα των περισσότερων νέων γονιών. Ας μην γυρίσουμε την πλάτη, ας την χρησιμοποιήσουμε στην πράξη, ας τη γιγαντώσουμε.

Στέλιος Παπαβέντσης MBBS MRCPCH DCH IBCLC 2014
pediatros-thes.gr

www.lllgreece.org

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου